Definicja anemii jest prosta. Anemia to niedokrwistość, czyli niewystarczająca zdolność krwi do przenoszenia tlenu. Proste? No właśnie niekoniecznie. Ta zdawałoby się prosta choroba ma bowiem kilka różnych postaci.
Różne oblicza anemii
Ta niezdolność krwi do przenoszenia wystarczającej ilości tlenu do komórek, może brać się z tego, że jest:
- za mało hemoglobiny, czyli białka odpowiedzialnego za transport tlenu w organizmie
- niewłaściwy poziom hematokrytu, czyli doszło do zaburzenia proporcji między objętością krwinek do całkowitej objętości krwi w twoim organizmie
- za mało lub nie taka jakość erytrocytów, czyli czerwonych krwinek zawierających w swojej budowie hemoglobinę i transportujących tlen.
Przy czym nie wszystkie te czynniki muszą wystąpić równocześnie, by mówić o anemii. Np. liczba erytrocytów może być prawidłowa, ale jest w nich za mało hemoglobiny albo liczba i jakość erytrocytów oraz hemoglobiny jest prawidłowa, ale zaburzony jest poziom hematokrytu.
Warto też wiedzieć, że na anemię najczęściej chorują kobiety. Ale bywa też, że anemia dotyka mężczyzn. Najczęściej pojawia się u nich po zabiegach czy wypadkach związanych z utratą dużej ilości krwi.
Klasyczne objawy anemii
Niezależnie od postaci najważniejsze objawy anemii są podobne:
- Jesteś wtedy blada (masz też blade śluzówki i spojówki)
- Wciąż czujesz się zmęczona
- Nie jesteś w stanie wystarczająco się skoncentrować
- Masz częste bóle oraz zawroty głowy (jak przed omdleniem)
- Masz skłonność do omdleń
- Łamią ci się paznokcie
- Masz słabe, matowe włosy
- Robią ci się zajady na ustach
- Masz wysuszoną skórę
- Miewasz przyspieszone tętno
- A niekiedy też duszność po wysiłku
Jak stwierdzić, czy to na pewno anemia?
Najlepiej pokazuje to zwykła morfologia, którą w przypadku kobiet warto robić raz do roku. W prawidłowej morfologii kobiety:
- Poziom hemoglobiny wynosi 12-16 g/dl
- Poziom hematokrytu 37 %
- Poziom erytrocytów3,6-5 mln/mm3
Jakie są rodzaje anemii?
Dopiero teraz można ustalić, gdzie tkwi przyczyna anemii i określić jej rodzaj.
Najczęstsze rodzaje anemii to:
- Anemia z niedoboru żelaza
- Anemia z niedoboru witaminy B12 i kwasu foliowego (tzw. anemia złośliwa)
- Anemia hemolityczna autoimmunologiczna lub wywołana konfliktem serologicznym i przetoczeniem nie tej co trzeba grupy krwi
- Anemia sierpowata
- Anemia aplastyczna, związana z zaburzeniami pracy szpiku kostnego
Jakie są przyczyny anemii z niedoborów
W większości przypadków anemii z niedoborów przyczynami są:
- Bardzo obfite krwawienia, np. w trakcie miesiączek czy operacji
- Diety, np. wegetariańska, wegańska czy odchudzająca oraz głodówka
- Wzrost zapotrzebowania na żelazo, np. w trakcie ciąży, w trakcie której w organizmie jest więcej krwi niż zazwyczaj. Jest w związku z tym bardziej rozcieńczona, a zatem obniżony jest w niej m.in. hematokryt
- Złe wchłanianie żelaza z przewodu pokarmowego, np. przy chorobach żołądka czy jelit
Jak leczyć anemię z niedoborów żelaza?
Na szczęście anemię wynikającą z niedoborów składników pokarmowych dość łatwo pokonać. Trzeba wtedy po prostu zmienić sposób żywienia i wzbogacić dietę o produkty bogate w te składniki.
Najlepsze źródła żelaza i witamin z grupy B to: czerwone mięso, jajka, podroby np. wątróbka (tzw. żelazo hemowe, które przyswajane w ok. 15-22 %), warzywa strączkowe, głównie biała fasola, śliwki i morele suszone.
Uwaga! Warto przy tym pamiętać, że żelazo lepiej wchłania się w obecności wit. C i kwasu foliowego. Te pierwsza znajdziesz m.in. owocach i warzywach, ten drugi w zielonych warzywach, np. szpinaku czy sałacie.
Natomiast mleko i przetwory obfitujące w wapń zmniejszają jego absorbcję.
Poza tym, jeśli jesteś wegetarianką, nie wystarczy poszukać dobrych źródeł żelaza i witaminy z grupy B w produktach roślinnych. Bo choć zawierają one całkiem duże ilości tych składników, jest to tzw. żelazo niehemowe, czyli takie które organizm przyswaja tylko w kilku procentach.
W trakcie walki z anemią warto też wyeliminować z diety kawę i herbatę czarną, które zawierają taniny – substancje łączące się z żelazem i tworzące z nimi trudno przyswajalne związki.
Jeśli dieta okaże się niewystarczająca, potrzebna będzie suplementacja. Lekarz zapewne zaleci ci najodpowiedniejsze dla twojego wieku i stanu zdrowia preparaty z żelazem.
W przypadku innych rodzajów anemii, np. aplastyczna, hemolityczna czy złośliwa, zapewne potrzebna będzie bardziej skomplikowana diagnostyka i leczenie.
Skutki anemii
Anemii nie można lekceważyć, ponieważ skutki anemii mogą być bardzo niebezpieczne dla zdrowia. Brak wystarczającej ilości tlenu upośledza pracę serca, gorzej pracuje mózg. Mamy wtedy kłopoty z pamięcią i koncentracją. Zwiększa się też nasza podatność na infekcje, ponieważ szwankuje układ odpornościowy.
Polecamy!Najbardziej szokująca przyczyna anemiiCzy grozi ci anemia sportowców?Wypróbuj nasze koktajle na anemię!
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!