Erytrocyty znajdujące się naszej krwi mają różną wielkość. Różnice te nie są jednak znaczne. Dzięki badaniu RDW można wyłapać sytuacje, w której we krwi znajduje się patologicznie dużo czerwonych krwinek różnej wielkości. Mówimy wówczas o anizocytozie, czyli bardzo dużej rozpiętości wielkości erytrocytów.
Na skróty:
Czym jest RDW?
Jest to jeden z parametrów morfologii krwi. Skrót pochodzi od angielskiej nazwy wskaźnika: Red Cell Distribution Width. Określa on występowanie różnic w wielkości erytrocytów, czyli czerwonych krwinek.
Wartość parametru może być podawana jako:
- RDW-CV (współczynnik zmienności)
- RDW-SD (odchylenie standardowe).
Zarówno podwyższone, jak i obniżone RDW może świadczyć o niedokrwistości.
Różnica pomiędzy RDW-CV a RDW-SD tkwi praktycznie wyłącznie w sposobie opisu tego parametru. Oba wskaźniki pokazują dokładnie to samo, czyli wachlarz rozkładu objętości erytrocytu. Można to jednak przedstawiać na dwa różne sposoby. RDW-CV wyrażony jest jako współczynnik zmienności rozkładu tych wielkości (podawany w %), a RDW-SD to ich odchylenie standardowe (podawane w fl= femtolitrach)
– mówi lek. Sylwia Kuźniarz-Rymarz, endokrynolog i specjalista chorób wewnętrznych z Sublimed.
Wyniki powinny być interpretowane w oparciu o inne wskaźniki czerwonokrwinkowe, m.in.:
- RBC,
- MCV,
- MCH,
- MCHC,
- hematokryt i inne.
Wskaźnik RDW określa się razem z innymi wskaźnikami czerwonokrwinkowymi podczas wykonywania morfologii krwi. Powinno być wykonywane raz w roku przy okazji kontrolnej morfologii lub w przypadku, gdy lekarz podejrzewa anemię.
Na badanie należy zgłosić się na czczo.
fot. Adobe Stock
Jaka jest norma RDW?
Wartość tego wskaźnika podaje się w procentach. Norma RDW w morfologii krwi wynosi 11-14%. Obowiązuje ona zarówno u kobiet, jak i u mężczyzn.
Wynik mieszczący się w tym zakresie świadczy o tym, że krwinki czerwone mają podobną wielkość. Gdy wynik jest niższy lub wyższy niż norma, świadczy to o heterogenności erytrocytów, czyli występowania dużych różnic w rozmiarach tych krwinek.
Warto jednak pamiętać, że zakres normy może różnić się w zależności od metody diagnostycznej, którą zastosowało laboratorium do badania. Dlatego wyniki badania należy porównywać z normą podaną na wydruku z laboratorium.
O czym świadczy podwyższone lub obniżone RDW?
Podwyższony wskaźnik RDW, czyli stan znacznego zróżnicowania wielkości erytrocytów, świadczy o tzw. anizocytozie. Ten stan jest charakterystyczny dla wielu chorób, dlatego zawsze powinien być interpretowany w oparciu o inne parametry morfologii krwi.
Podwyższone RDW może:
- być objawem anemii (np. z niedoboru żelaza),
- być objawem stanu zapalnego,
- rozwinąć się np. po transfuzji krwi lub u osób z przerzutami nowotworowymi do szpiku kostnego,
- oznaczać zaburzania wchłaniania jelitowego,
- wskazywać na owrzodzenia jelit czy krwawienia żylaków przełyku,
- być związane z krwawieniami z kanału rodnego u kobiet,
- być objawem chorób wirusowych lub bakteryjnych,
- wiązać się z przyjmowaniem niektórych leków,
- być wynikiem głodzenia się.
Znacznie obniżone RDW może być objawem:
- niedokrwistości,
- niewydolności szpiku,
- ostrych niedoborów żelaza,
- białaczki (objawy ostrej i przewlekłej białaczki).
Co robić, gdy wynik RDW nie mieści się w normie?
Wówczas trzeba skonsultować się z lekarzem. Jeśli specjalista potwierdzi anemię, przepisze leki uzupełniające składnik, którego ci zabrakło, np. żelazo (zobacz sposoby na lepsze przyswajanie żelaza), witaminę B12, kwas foliowy.
Powinien także spróbować dociec przyczyny anemii. Nie zawsze wynika ona z złej pracy układu krwiotwórczego lub błędów dietetycznych. Może być również objawem mięśniaków, skutkiem obfitych miesiączek lub wewnętrznych krwawień (np. związanych z rakiem jelita grubego). Lepiej więc przyjrzeć się problemowi.
Najlepszym rozwiązaniem jest poszerzenie diagnostyki o oznaczenie m. in. poziomu żelaza, ferrytyny, stężenia witaminy B12, kwasu foliowego. Może to być wczesna faza niedokrwistości spowodowanej niedoborem żelaza. Wspominam o tym dlatego, że jest to najczęstsza przyczyna niedokrwistości. Organizm ma wtedy na tyle „rozpędu”, że anemia jeszcze nie występuje, jednak w przypadku nie uzupełnienia poziomu żelaza może się niebawem pojawić
– mówi lek. Sylwia Kuźniarz-Rymarz.
Anemia nie jest jednak jedynym powodem, przez który wynik RDW jest inny niż powinien.
Ponadto zmiany RDW pojawiają się, gdy ktoś miał wcześniej przetaczaną krew, w chorobach nowotworowych oraz przy okazji niektórych chorób wrodzonych, związanych głównie z produkcją hemoglobiny czy erytrocytów, np. talasemii czy niedokrwistości sierpowatokrwinkowej. Co ciekawe nieprawidłowość ta może też pojawić się w przypadku niedoczynności tarczycy – wtedy RDW jest większe niż normalnie
– dodaje lek. Sylwia Kuźniarz-Rymarz.
Więcej o badaniach i wskaźnikach krwi:Po co robi się morfologię z rozmazem?Jakie badania krwi należy zrobić na czczo?OB (odczyn Biernackiego) – norma, podwyższone i wysokie wynikiJaką funkcję pełnią limfocyty?Co wpływa na wyniki badań krwi - 9 czynników fałszujących wyniki
Jest członkiem Polskiego Towarzystwa Endokrynologicznego. Absolwentka Wydziału Lekarskiego Collegium Medicum Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie (2006 r.). Szkolenie specjalizacyjne odbyła w Oddziale Klinicznym Kliniki Endokrynologii Szpitala Uniwersyteckiego w Krakowie. Tytuł specjalisty chorób wewnętrznych uzyskała w 2014 roku, a w dziedzinie endokrynologii w 2017 r. Swoją wiedzę i umiejętności podnosi, uczestnicząc w licznych kursach i szkoleniach. W kręgu jej zainteresowań znajdują się choroby układu dokrewnego, ze szczególnym uwzględnieniem chorób tarczycy, w tym diagnostyki ultrasonograficznej gruczołu tarczowego. Zajmuje się także diagnostyką i leczeniem trądziku, hirsutyzmu, PCOS i otyłości.
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
