Jakie leki najczęściej powodują działania niepożądane na układ oddechowy?
Do farmaceutyków najczęściej powodujących niepożądane odpowiedzi ze strony układu oddechowego należą niektóre leki stosowane w chorobach kardiologicznych, ale i leki przeciwnowotworowe oraz coraz powszechniej przyjmowane niesterydowe leki przeciwzapalne (NLPZ).
Przede wszystkim są to leki szeroko stosowane w kardiologii, jak inhibitory konwertazy angiotensyny (ACE-I), beta-blokery czy amiodaron, jeden z częściej przepisywanych leków antyarytmicznych. Oczywiście należy zaznaczyć, że oczekiwane działanie terapeutyczne wymienionych wyżej leków jest nie do przecenienia, a niektóre z nich mają także udowodnione działanie zmniejszające śmiertelność w grupie chorych o podwyższonym ryzyku zawału serca.
Kolejną grupą leków, na konto których wpisują się działania niepożądane ze strony układu oddechowego, są leki przecinowotworowe zwane cytostatykami.
Źródłem z reguły łagodnych tego typu reakcji są także wszystkim znane i często nadużywane niesterydowe leki przeciwzapalne (np. ibuprofen, ketoprofen, diklofenak).
Zobacz też: Niebezpieczeństwa antybiotykoterapii
Jakie są główne powodowane przez leki niepożądane stany kliniczne ze strony układu oddechowego?
Zdecydowanie najczęstszymi tego typu niezamierzonymi odpowiedziami na leki są skurcz oskrzeli i kaszel. Może do nich dojść po stosowaniu wielu leków, jednak przeważnie są to beta-blokery, NLPZ i ACE-I. Te ostanie u blisko 10% chorych wywołują kaszel, który jest główną przyczyną ich nietolerancji i w konsekwencji zamiany na lek z innej grupy.
Innym dość częstym szkodliwym działaniem leków są zmiany śródmiąższowe płuc, których końcowym stadium może być ich włóknienie. Wymienić tu należy przede wszystkim cytostatyki i amiodaron, ale także ACE-I, NLPZ czy leki przeciwdrgawkowe.
Stanem zagrażającym życiu jest kolejny przykład niepożądanej reakcji leków ze strony układu oddechowego, jakim jest niekardiogenny (nie związany z chorobą serca) obrzęk płuc, który może się rozwinąć w trakcie leczenia hydrochlorotiazydem oraz po przetoczeniu preparatów krwiopochodnych.
Do rzadkich szkodliwych działań leków należą zarostowe zapalenie oskrzelików (głównie penicylamina), zmiany opłucnowe, takie jak płyn czy włóknienie opłucnej, oraz toczniowy zespół opłucnowo-płucny (tutaj przede wszystkim prokainamid, hydralazyna, izoniazyd).
Jakie jest rokowanie w przypadku opisanych wyżej reakcji na leki?
Oczywiście zależy ono od typu i stadium zmian w obrębie powikłanego układu oddechowego. Dla przykładu kaszel w następstwie leczenia ACE-I ustępuje po kilku tygodniach od odstawienia leku. Także proste reakcje alergiczne jak skurcz oskrzeli ustępują po podaniu leków zmniejszających obrzęk i działających rozkurczająco na drogi oddechowe. Natomiast takie stany jak włóknienie płuc, opłucnej czy zarostowe zapalenie oskrzelików wiążą się z nieodwracalnymi zmianami nawet po zakończeniu leczenia.
Polecamy: Choroby płuc - vademecum
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!