W przypadku dużych torbieli może występować ból lub dyskomfort w podbrzuszu (niektóre kobiety odczuwają go silniej po stosunku płciowym), brzuch może wydawać się „pełny” i opuchnięty. Torbiele jajników bywają przyczyną zaburzeń miesiączkowania – cykle mogą stać się nieregularne, a miesiączki bolesne i bardziej lub mniej obfite niż dotychczas. W przypadku torbieli, które uciskają na pęcherz moczowy zwiększa się częstość oddawania moczu. Sporadycznie torbiele jajników wpływają na gospodarkę hormonalną kobiety, co może przejawiać się zmianami w owłosieniu ciała oraz tkliwością piersi, podobną jak w czasie ciąży.
Kiedy należy reagować
Istnieją sytuacje, kiedy torbiele jajników stają się przyczyną poważnych problemów, wymagających pilnej hospitalizacji. Do stanów takich zalicza się:
- Skręt torbieli – kiedy to dochodzi do zaciśnięcia naczyń krwionośnych i zatrzymania dopływu krwi do jajnika, co objawia się nagłym, bardzo silnym bólem w podbrzuszu.
- Pęknięcie torbieli – powodujące silne dolegliwości bólowe, a także inne (w tym gorączkę, wymioty), zależne od tego czy torbiel była zakażona, jaki płyn zawierała i czy występuje krwawienie.
- Rak jajnika – bardzo rzadko torbiele bywają początkową formą rozwoju raka.
Czytaj też: Rak szyjki macicy - rokowanie i statystyka
Rodzaje torbieli
Istnieją dwa główne rodzaje torbieli jajników:
- Torbiele czynnościowe (najczęstsze) – są niegroźne, występują u kobiet w wieku rozrodczym
- Torbiele patologiczne (rzadsze) – mogą być łagodne lub złośliwe (ryzyko rozwoju raka jest większe u kobiet po menopauzie)
Jak wspomniano powyżej, najczęstszym rodzajem torbieli jajników są torbiele czynnościowe. Powstają one podczas cyklu menstruacyjnego. Dzieje się tak, gdy wzrastający pęcherzyk jajnikowy nie ulega pęknięciu i nie uwalnia komórki jajowej. W następstwie tego staje się coraz większy i przekształca się w torbiel. Może się również zdarzyć, że w miejscu po uwolnionej komórce jajowej zgromadzi się niewielka ilość krwi, tworząc cystę. Powyższe torbiele z reguły ustępują samoistnie w ciągu kilku tygodni.
Torbiele patologiczne
Torbiele patologiczne najczęściej przyjmują formę tzw. torbieli skórzastych (dermoidalnych) i mogą w swoim wnętrzu zawierać różne tkanki (m.in. skórę, włosy, zęby). Innym rodzajem torbieli patologicznych są torbielakogruczolaki (cystadenoma), wypełnione płynem wodnistym lub śluzowym, rozwijające się na powierzchni jajnika. Oba powyższe rodzaje torbieli patologicznych z reguły wymagają usunięcia chirurgicznego.
Występowaniu torbieli jajników sprzyjają niektóre stany kliniczne, takie jak endometrioza lub zespół policystycznych jajników (PCOS).
Czytaj też: Endometrioza - co to za choroba?
Badaj się regularnie
Ponad 95% torbieli jajników ma charakter łagodny. Mimo to, każda wykryta zmiana powinna być uważnie obserwowana i kontrolowana. Nie ma żadnych pewnych sposobów zapobiegania powstawaniu torbieli jajników, jednak regularne badania kontrolne oraz staranna obserwacja wszelkich nieprawidłowości w cyklu menstruacyjnym pozwalają na wychwycenie zmian w najwcześniejszej fazie.
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
