Cykl miesiączkowy to okresowe, cykliczne zmiany zachodzące w obrębie błony śluzowej macicy (cykl miesiączkowy) i jajnika (cykl jajnikowy) począwszy od pierwszej miesiączki (menarche) aż do menopauzy. Prawidłowo przebiegający cykl rozpoczyna się krwawieniem miesiączkowym (menstruacja) i trwa z reguły 28 dni, przy czym skrócenie lub wydłużenie cyklu o 3-4 dni uważane jest za fizjologiczne. Za czynność cyklu jajnikowego odpowiadają hormony gonadotropowe przysadki, natomiast steroidy płciowe jajnika wpływają na cykl miesiączkowy.
Prawidłowo przebiegający cykl miesiączkowy charakteryzuje się regularnością, prawidłowym nasileniem i częstością krwawień. Jednakże w trakcie cyklu może dochodzić także do niepokojących objawów. Mogą dotyczyć one nieprawidłowości rytmu krwawień (zbyt częste, zbyt rzadkie miesiączki, a nawet ich brak), nieprawidłowości związanych z obfitością krwawień (skąpe lub obfite), występowania krwawień dodatkowych (przed miesiączką, po miesiączce, w połowie cyklu) oraz krwawień czynnościowych z powodu przetrwałego pęcherzyka jajnikowego.
Rzadkie miesiączki (oligomenorrhoea)
Odstępy między krwawieniami wynoszą ponad 35 dni. Cykle wiążą się zwykle z brakiem jajeczkowania. Ten typ zaburzeń występuje u młodych dziewcząt w ciągu pierwszych dwóch lat miesiączkowania – nie wymaga wówczas leczenia lub u kobiet w okresie okołomenopauzalnym. W innych przypadkach należy dążyć do ustalenia etiologii tego zaburzenia.
Częste miesiączki (polymenorrhoea)
Sytuacja, w której krwawienie występuje częściej niż co 21 dni. Oznacza to, że w ciągu roku nie miesiączkuje się np. 13 razy, tylko np. 17. Częste miesiączki występują u dziewcząt 11-12 letnich, które wcześnie rozpoczęły miesiączkowanie. Częste miesiączki wiążą się ze skróceniem fazy dojrzewania pęcherzyka jajnikowego, skróceniem fazy ciałka żółtego czy też w cyklach bezowulacyjnych.
Brak miesiączki
Może być pierwotny tj. u kobiet powyżej 16 roku życia w sytuacji gdy nigdy nie występowała menstruacja lub wtórny kiedy u kobiety wcześniej regularnie miesiączkującej dochodzi do zatrzymania miesiączki przez okres 3-6 miesięcy.
Skąpe miesiączki (hypomenorrhoea)
Termin ten oznacza zbyt małą utratę krwi podczas menstruacji (średnio kobieta traci przy krwawieniu miesiączkowym ok. 40 ml). Krwawienie trwa zwykle kilka godzin i ustępuje tego samego dnia, a nawet może przebiegać w postaci plamień czy krwistych upławów.
Polecamy: Tampon czy podpaska?
Obfite miesiączki (hypermenorrhoea)
Utrata krwi podczas miesiączki wynosi ponad 100 ml. Czas trwania i odstępy pomiędzy krwawieniami nie ulegają zmianie. O zbyt obfitych krwawieniach mogą świadczyć pojawiające się skrzepy krwi, konieczność stosowania podwójnej ochrony wewnętrznej i zewnętrznej, brudzenie pościeli w nocy oraz senność i szybsze męczenie się – wynikające z utraty żelaza.
Dodatkowe krwawienia
Wszystkie krwawienia, które pojawiają się poza miesiączką nazywa się krwawieniami dodatkowymi. Najczęściej są to krwawienia lub plamienia przedmiesiączkowe (mogące wskazywać na niepłodność), plamienia pomiesiączkowe czy też krwawienia okołoowulacyjne. Każde krwawienie, nawet okołoowulacyjne, powinno być początkowo dokładnie zdiagnozowane celem wykluczenia chorób rozrostowych.
Polecamy: Profilaktyka zakażeń pochwy
W przypadku zaobserwowania zmian w cyklu miesiączkowym należy zgłosić się do lekarza celem poszukiwania przyczyny oraz ewentualnego leczenia. Nawet krwawienia fizjologiczne np. plamienie przedmiesiączkowe czy okołoowulacyjne wymaga początkowo przebadania kobiety
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!