Jak wyglądają afty?
Afty to niewielkie owrzodzenia jamy ustnej pokryte nalotem i otoczone rumieniowatym obrzeżem, które mogą się stopniowo powiększać. Występują pojedynczo lub w grupach i osiągają średnicę od 1 mm do 2 cm. Powstają na błonie śluzowej podniebienia miękkiego, języku, na błonie śluzowej warg, policzków i języka, a czasami na skórze i błonie śluzowej narządów płciowych. Wyróżnia się dwa rodzaje aft:
- afty mniejsze, czyli afty przewlekle nawrotowe,
- afty duże.
Dlaczego na skórze pojawiają się afty?
Często trudno jest ustalić konkretne przyczyny powstania aft. Powodem małych wykwitów może być stres, osłabienie odporności, zmęczenie, infekcja, mechaniczne uszkodzenia jamy ustnej (np. ukłucie szczoteczką do zębów, zabiegi stomatologiczne). Ważną jednak rolę odgrywają czynniki alergiczne, genetyczne i predyspozycja rodzinna.
Afty duże są wywołane wskutek niedoboru żelaza, kwasu foliowego, witaminy B12, a także zaburzeń hormonalnych i autoimmunologicznych. Na powstanie aft ma też wpływ spożycie niektórych pokarmów (twarde sery, orzechy włoskie, laskowe, żywność zawierająca konserwanty), nieprzestrzeganie higieny (dotykanie ust brudnymi rekami, niemycie owoców) czy stosowanie niektórych past do zębów.
Zobacz także: Czym jest kandydoza jamy ustnej?
Jak przebiega infekcja?
Początkowo na śluzówce jamy ustnej pojawiają się niewielkie okrągłe zmiany zapalne, które po 1-2 dniach pokrywają się białym nalotem. Wykwitom często towarzyszy ból i powiększenie okolicznych węzłów chłonnych. Afty mniejsze znikają bez pozostawienia śladów. W przypadku afty dużej w błonie śluzowej jamy ustnej tworzą się rozległe i głębokie owrzodzenia, po wygojeniu których zostają blizny.
Jak wyleczyć afty?
Afty znikają samoistnie w ciągu w ciągu 1–4 tygodni. Szybkość gojenia zależy od utrzymania higieny jamy ustnej i zębów. Jeżeli nawroty choroby są częste należy zgłosić się do lekarza stomatologa w celu konsultacji i ustalenia planu leczenia. Cięższe postaci aft wymagają leczenia antybiotykami lub sterydami.
W celu złagodzenia wykwitów zalecane jest:
- smarowanie miejsc aphtinem czyli dwuprocentowym roztworem kwasu borowego;
- stosowanie preparatów ziołowych i płukanek (szałwia, herbata, melisa, rumianek, mięta), które zmniejszają stan zapalny, ból i wykazują działanie przeciwbakteryjne i przeciwwirusowe;
- przemywanie rany gencjaną rozpuszczoną w wodzie oraz płukanie ust roztworem wody różanej;
- ograniczenie alkoholu i papierosów;
- unikanie cytrusów, gorących potraw i czekolady;
- stosowanie żeli znieczulających.
Zobacz także: Leukoplakia - czym jest i jak ją leczyć?
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
