Spośród czynników nabytych postuluje się udział nadmiernej podaży soli, stresu, otyłości. Ważną rolę w patogenezie odgrywa interakcja genów z czynnikami środowiskowymi.
Nadmierna podaż sodu w pożywieniu powoduje zatrzymywanie wody w ustroju, co zwiększa objętość płynów i jest powodem zwiększenia obciążenia wstępnego serca, a więc także pojemności minutowej serca, a to pośrednio doprowadza do wzrostu ciśnienia tętniczego.
Zobacz też: Jak żyć z nadciśnieniem tętniczym?
Nadciśnienie tętnicze pochodzenia nerkowego
Ważnym czynnikiem w patogenezie nadciśnienia tętniczego są nerki. Zmniejszona liczba czynnych nefronów, do której dochodzi między innymi w wyniku starzenia się organizmu, doprowadza do zmniejszonej powierzchni przesączania kłębuszkowego, co wiąże się z zmniejszonym wydalaniem przez nerki sodu.
Znany jest wpływy układu renina-angiotensyna-aldosteron. Renina to hormon produkowany w nerkach, który doprowadza do aktywacji angiotensynogenu do aktywnej angiotensyny, a ten czynnik z kolei oddziałując na nadnercza powoduje produkcję aldosteronu. Poszczególne czynniki tego układu doprowadzają do skurczu naczyń, zatrzymywania sodu i wody oraz przebudowy mięśnia sercowego i naczyń. Wszystkie te mechanizmy mają istotny udział w rozwoju nadciśnienia tętniczego.
Nadciśnienie, na które mamy wpływ
Stres doprowadza do aktywacji układu współczulnego naszego organizmu, co skutkuje pobudzeniem układu renina-angiotensyna-aldosteron. Ponadto przekaźniki układu współczulnego jak adrenalina pobudzając receptory alfa-adrenergiczne w naczyniach doprowadzają do skurczu naczyń. Wiadomo, że śródbłonek naczyniowy produkuje szereg substancji aktywnych. Jedne z nich jak tlenek azotu powodują rozszerzenie naczyń, inne jak prostacyklina wywierają efekt odwrotny.
Zauważono, że u niektórych osób dochodzi do zaburzeń funkcji śródbłonka w postaci zmniejszonego rozszerzania naczyń w odpowiedzi na tlenek azotu. Taki efekt obserwuje się u palaczy papierosów, a także u osób z hipercholesterolemią, upośledzoną tolerancją glukozy, insulinoopornością, które to cechy są charakterystyczne dla otyłości.
Znając mechanizm nadciśnienia tętniczego można wpływać na poszczególne etapy tej kaskady, aby zahamować lub odwrócić ten proces. Skurcz naczyń likwiduje się podając alfa-blokery oraz blokery wapniowe. Zmniejszenie pojemności minutowej serca i zwolnienie jego częstości powodują beta-blokery. Nadmierne zatrzymywanie wody w ustroju ogranicza się za pomocą leków moczopędnych. Zahamowanie układu renia-angiotensyna-aldosteron osiąga się poprzez inhibitory konwertazy angiotensyny i blokery receptora aniotensynowego.
Zobacz też: Jakie leki stosuje się w nadciśnieniu tętniczym?
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!