U dzieci zdecydowanie częstsze jest nadciśnienie wtórne wynikające z chorób miąższu nerek, naczyń nerkowych, zaburzeń hormonalnych i wad w obrębie układu krążenia. Jednak ze względu na coraz częstszą nadwagę, a nawet otyłość wynikające ze złych nawyków żywieniowych, coraz częściej rozpoznaje się u dzieci również nadciśnienie pierwotne.
Kiedy rozpoznajemy u dziecka nadciśnienie?
U każdego dziecka począwszy od 3 roku życia ciśnienie tętnicze powinno być mierzone podczas każdej wizyty lekarskiej. Pomiaru dokonuje się przy użyciu klasycznego sfingomanometru, pamiętając jedynie o doborze właściwego rozmiaru mankietu. Zasady pomiaru są takie same jak w przypadku dorosłych. Wartości ciśnienia tętniczego są znacznie niższe u dzieci niż u dorosłych i wzrastają stopniowo z wiekiem. Porównuje się je z wartościami umieszczonymi na siatkach centylowych, dostosowanych w zależności od wieku, płci i percentyla wzrostu.
Wartości ciśnienia skurczowego i rozkurczowego mieszczące się poniżej 90 centyla są uznane za prawidłowe. Gdy mieszczą się między 90 a 95 centylem określane są jako ciśnienie wysokie prawidłowe lub stan przednadciśnieniowy i wymagają dalszej obserwacji z eliminacją czynników ryzyka. Za nadciśnienie uważa się wartości przekraczające 95 centyl dla wzrostu zależnego od płci i wieku, utrzymujące się w przynajmniej 3 niezależnych pomiarach. U dzieci często stosuje się całodobowy automatyczny pomiar ciśnienia. Pozwala to wyeliminować efekt nadciśnienia białego fartucha.
Zobacz też: Jak dochodzi do nadciśnienia tętniczego?
Jak może objawiać się nadciśnienie u dzieci?
Objawy nadciśnienia są niecharakterystyczne. Zwykle przebiega ono bezobjawowo. Niekiedy obserwuje się męczliwość, bóle głowy, zaburzenia snu, nadpobudliwość, krwawienia z nosa, chudnięcie, zaburzenia widzenia, upośledzenie czynności nerek. Stąd ważne pomiary ciśnienia tętniczego u dzieci bezobjawowych.
Czy każde nadciśnienie u dziecka jest takie same?
Nadciśnienie tętnicze samoistne, które jest dominujące u osób dorosłych może mieć swój początek już w dzieciństwie. Ma to związek z udziałem czynników genetycznych oraz coraz częstszą nadwagą i otyłością u dzieci. Wówczas w pierwszym etapie zaleca się redukcję nadwagi.
U większości dzieci i młodzieży nadciśnienie ma jednak charakter wtórny. Najczęstszą przyczyną są choroby nerek, w tym choroby miąższu nerek i naczyniowo-nerkowe. Do rzadszych przyczyn należą koarktacja aorty (czyli zwężenie naczynia), guz chromochłonny, zespół Cushinga. Postępowanie diagnostyczne powinno uwzględnić ustalenie przyczyny nadciśnienia, czasu trwania, określenie stopnia zaawansowania zmian narządowych i określenie dodatkowych czynników ryzyka. W zależności od podejrzewanej przyczyny nadciśnienia wykonuje się badania nerek – USG jamy brzusznej, scyntygrafię nerek, arteriografia nerkowa, a także echokardiografię serca, badania hormonalne.
W leczeniu farmakologicznym nadciśnienia tętniczego u dzieci stosuje się te same grupy leków co u dorosłych. Terapia powinna być dobrana indywidualnie, zależnie od reakcji pacjenta, objawów niepożądanych i chorób towarzyszących.
Zobacz też: Jak radzić sobie z nadciśnieniem tętniczym?
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
