Ból barku czy niedomoga kończyny górnej to jedne z symptomów tego zespołu chorobowego.
Objawy wynikają z ucisku
W przestrzeni pomiędzy obojczykiem, pierwszym żebrem a mięśniami pochyłymi szyi biegną ważne naczynia i nerwy, które zaopatrują całą kończynę górną. Tętnica i żyła podobojczykowa dostarczają krew tkankom ramienia i ręki, zaś nerwy ze splotu barkowego zapewniają sprawne ruchy oraz czucie w kończynie. Kiedy dojdzie do ucisku na owe struktury, pojawiają się charakterystyczne objawy związane z zaburzeniami niedokrwiennymi i nerwowymi - bóle czy niedowłady.
Zobacz też: Zespół bolesnego barku
Co może uciskać?
Zespół górnego otworu klatki piersiowej to choroba, która częściej dotyczy kobiet niż mężczyzn i występuje głównie w wieku dorosłym (30-40 lat). Fizjologicznie wraz z wiekiem u ludzi dochodzi do obniżenia się barku, co może spowodować zaburzenia, o których mowa wyżej. Istnieją także przyczyny wrodzone pod postacią dodatkowego żebra w odcinku szyjnym kręgosłupa, przerost lub dodatkowe mięśnie w okolicy szyi i obręczy barkowej. Częste są także przyczyny nabyte, a szczególnie urazy barku czy złamania obojczyka. Wady postawy, atletyczna u mężczyzn a u kobiet szczupła sylwetka to także istotne czynniki mogące wyzwolić zespół górnego otworu klatki piersiowej.
Objawy neurologiczne
Najczęściej dochodzi do ucisku nerwów wychodzących ze splotu barkowego. Przyjęcie określonej pozycji – skręcenie głowy do boku czy uniesienie ramienia – wyzwala lub potęguje objawy. Pojawić się mogą także inne objawy neurologiczne: ból barku, osłabienie siły mięśni całej kończyny górnej, a także zaburzenia czucia na skórze oraz drętwienie palców. Niepracujące mięsnie powoli ulegają zanikowi, toteż obwód chorej kończyny ulega zmniejszeniu, staje się ona szczuplejsza i wątlejsza.
Objawy niedokrwienne
Objawy wynikające z niedokrwienia kończyny górnej poprzez ucisk na tętnicę podobojczykową stanowią drugą grupę najczęstszych symptomów. Kiedy krew nie dociera do mięśni i skóry ręki, staje się ona chłodna, a po wykonaniu większych ruchów zaczyna boleć. Objawy znacznie przybierają na sile, kiedy chory uniesie rękę lub odwróci głowę w chora stronę. Ponadto tętno na tętnicach kończyny jest słabe lub niewyczuwalne, a różnica ciśnień zmierzonych na zdrowym i chorym ramieniu jest znaczna.
Objawy z zastoju krwi
Najrzadziej występują objawy związane z zablokowaniem odpływu krwi z ręki poprzez ucisk na żyłę podobojczykową. Pojawia się wówczas obrzęk całej kończyny górnej, który najczęściej występuje o poranku. Może także dojść do niebezpiecznego wykrzepienia się krwi w żyle.
Grunt to wykryć przyczynę
Aby pomóc osobie z powyższymi objawami, należy niezwłocznie ustalić przyczynę ucisku na nerwy i naczynia. W tym celu chory powinien mieć wykonane zdjęcie rentgenowskie odcinka szyjnego kręgosłupa i barku, aby móc uwidocznić dodatkowe żebra szyjne lub blizny po złamaniu obojczyka. W celu oceny przepływu krwi przez naczynia krwionośne warte wykonania jest badanie ultrasonograficzne z funkcją dopplerowską. Bardziej zaawansowane techniki diagnostyczne stosowane w zespole górnego otworu klatki piersiowej to angiografia tętnicy podobojczykowej oraz badania potencjałów elektrycznych w mięśniach i nerwach.
Jak leczyć?
Leczenie w dużej mierze zależne jest od przyczyny, która wywołała zespół chorobowy. Operacyjnie należy usunąć przeszkodę, blokującą naczynia i nerwy, i przywrócić w miarę możliwości anatomiczny układ poszczególnych struktur. Dość dobre rezultaty przynosi rehabilitacja ruchowa i fizykoterapia, które wzmacniają mięśnie obręczy barkowej.
Polecamy: Ćwiczenia na bolący bark
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!