Soczyste żeberka z grilla, sałatka z winegret, do tego ice-tea, a na deser maliny – lato sprzyja zmianie diety. I chociaż wszystko z pozoru wygląda niewinnie, to tradycyjne letnie potrawy i napoje mogą negatywnie wpłynąć na zdrowie zębów i jamy ustnej. – "Latem fundujemy naszym zębom prawdziwą torturę kwasami, mieszamy często zimne i gorące napoje, sięgamy po wysokosłodzone napoje i napoje energetyczne, mamy w zwyczaju gryźć lody. Wszystko zdaje się w letniej diecie być bardziej kwaśne i zimne, a to najwięksi przeciwnicy zdrowego szkliwa" – mówi lek. stom. Wojciech Fąferko z Centrum Implantologii i Ortodoncji Dentim clinic w Katowicach. Poznaj największych wrogów zdrowego szkliwa.
Zobacz także: Jak zwiększyć odporność zębów?
Uważaj na sosy do grillowanych potraw
Marzy ci się letni grill? Sprawdź dokładnie, jaki sos barbecue zaserwujesz na stole. Taka przyprawa to najczęściej mieszanka cukrów, koncentratu pomidorowego, octu, syropu kukurydzianego o wysokiej zawartości fruktozy i sztucznych barwników, nadających sosowi brązowej barwy. – To prawdziwa mieszanka wybuchowa dla zębów. Zawarte w sosie cukry i ocet mogą negatywnie wpłynąć na szkliwo, przyczyniając się do jego rozpuszczenia lub spękania. Wysokie stężenie sztucznych barwników i polepszaczy smaków może zmienić kolor zębów, barwiąc je i przyczyniając się do powstawania plam. Działa tu ta sama zasada, co przy picu kawy i wina – mówi lek. stom. Wojciech Fąferko.
Dentysta zwraca uwagę na jeszcze jeden aspekt. Sos barbecue to mieszanka lepkiego, ciemnego i najczęściej gorącego – trzech rzeczy, których nasze zęby szczególnie nie lubią. – Jedząc dania z grilla z sosem barbecue musimy zwracać szczególną uwagę na higienę. Konieczne jest sięgniecie po nici dentystyczne i szczoteczki czyszczące przestrzenie międzyzębowe. Połączenie lepkiego i słodkiego szczególnie sprzyja rozwojowi bakterii, zwłaszcza w trudniej dostępnych częściach jamy ustnej.
Na czarnej liście jest także inny sos, często stosowany z letnimi sałatkami – sos winegret. Wszystko przez mieszankę cukru i octu. To połączenie nie tylko szkodzi szkliwu, ale także otwiera drogę próchnicy, przebarwieniom i niewidocznym gołym okiem spękaniom. W swoistych mikrokraterach, które powstają po rozpuszczeniu szkliwa zaczyna gromadzić się osad i mikroorganizmy. Rozwiązaniem jest żucie gumy po zjedzeniu sałatki z winegret. – Starajmy się unikać mycia zębów zaraz po posiłku złożonego z sałatki z winegret, bo zafundujemy naszym zębom prawdziwy terror. Najlepiej zanim umyjemy zęby przywrócić w jamie ustnej właściwe pH. Można to zrobić żując gumę lub pijąc do sałatki duże ilości niegazowanej wody. Wtedy dzięki większej produkcji śliny, szkliwo będzie miało naturalną ochronę – mówi dr Fąferko.
Słodkie napoje gazowane sprzyjają powstawaniu próchnicy
Dentyści przestrzegają także przed niektórymi napojami. Szczególnie zaleca się unikanie coli, napojów energetycznych i popularnych ice-tea. Wszystko za sprawą chemii zawartej w napojach, która nie tylko podrażnia nasze zęby, ale może doprowadzić do niebezpiecznej erozji szkliwa, a w konsekwencji do próchnicy. Tymczasem statyczny Polak rocznie wypijają aż 46 l. napojów gazowanych rocznie - dane Canadean. Tylko 2 proc. zwraca uwagę na skład chemiczny napoju.
– Większość tego typu napojów negatywnie wpływa na zęby. Słodkie, gazowane napoje zawierają niebezpieczny dla szkliwa kwas fosforowy i cytrynowy, który rozpuszcza szkliwo. Wiele z nich posiada w swoim składzie cukier w różnych postaciach, będący pożywką dla bakterii. Z kolei napoje typu ice-tea czy popularne oranżady zawierają barwniki i dodatki smakowe, które nie tylko odbarwiają nasze zęby, nadając im żółty lub szary kolor, ale mogą być przyczyną reakcji alergicznych w jamie ustnej – wyjaśnia dr Fąferko. - Kwasy zawarte z kolei w napojach, zarówno w tych tradycyjnych, jak i light uszkadzają zęby, są również powodem podrażnień dziąseł i języka – dodaje.
Letnie owoce - kwasy i cukier
Także zdrowe dla organizmu owoce nie zawsze są zdrowe dla zębów. Na celowniku znajduje się przede wszystkim jabłko. Według naukowców z King’s College London dieta zbyt bogata w ten popularny owoc może wyrządzić w jamie ustnej takie same szkody, jak częste picie słodkich napojów. Jak podają naukowcy, osoby, których dieta bogata jest w jabłka, są aż o 3,7 razy bardziej narażeni na uszkodzenie zębiny. Tak wysokiego ryzyka nie zaobserwowano nawet u osób pijących codziennie colę. Winne temu są kwasy i cukier - niektóre gatunki jabłek zawierają go w aż 4 łyżki. Jako antidotum lekarze zalecają spożywanie jabłek np. w połączeniu z mlekiem lub serem. Zawarty w nich wapń neutralizuje kwas, przywracając właściwe pH w ustach.
Ale nie tylko z jabłkami musimy uważać latem, także na jagody, wiśnie, maliny i jeżyny. Każdy z tych owoców może przyczynić się do powstania odbarwień, zwłaszcza u osób z uszkodzonym szkliwem i spękaniami. Zawarte w owocach garbniki wnikają w niej barwiąc zęby na szaro. Problemem są także nasiona, zwłaszcza malin i jeżyn. Mocne ich gryzienie może spowodować mikrouszkodzenia i ukruszenie zęba. Powszechny jest także problem z utknięciem nasion w przestrzeniach międzyzębowych.
Czy to oznacza, że mamy nie jeść owoców? – Jedzmy i to jak najwięcej, pamiętajmy jednak o zasadach higieny. Miejmy zawsze pod ręką gumy do żucia, które przywrócą właściwe pH lub niegazowaną wodę, żeby przepłukać usta. Używajmy nitek dentystycznych i specjalnych irygatorów, jeśli nasiona utkwią nam w zębach. Starajmy się także unikać złego nawyku ssania owoców, rozgryzajmy i połykajmy, w ten sposób nasze zęby będą miały krótszy kontakt z barwnikami i zawartymi w owocach kwasami – zaleca dr Fąferko.
Źródło: Materiały prasowe Centrum Implantologii i Ortodoncji Dentim clinic
Zobacz także: Nadwrażliwość zębów - jak sobie pomóc?
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
