Po czym poznać, że mamy nadwrażliwe zęby?
dr Joanna Kunert: Bardzo łatwo się o tym przekonać pijąc zimny napój. Pojawia się wtedy ostry, przeszywający ból, który skutecznie zniechęca do dalszego spożywania napoju. Pacjenci zwykle uskarżają się nie tylko na występowanie tych dolegliwości podczas picia zimnych czy ciepłych napojów. Odczuwają ból również podczas szczotkowania zębów, kiedy dotykają obnażoną powierzchnię zębiny, a także podczas wdychania zimnego powietrza, które powoduje podrażnienie komórek nerwowych i odczuwanie bólu. Na początku zmiany te są subtelne. Jednak z czasem – nieleczone – powodują wystąpienie ostrych dolegliwości bólowych podczas spożywania zimnych, ciepłych czy kwaśnych pokarmów.
Czym spowodowana jest nadwrażliwość zębów?
dr Joanna Kunert: Ząb z zewnątrz pokryty jest szkliwem, które chroni komórki nerwowe znajdujące się w środku w tzw. miazdze zęba. Kiedy warstwa szkliwa jest odpowiednio gruba, stanowi wystarczające zabezpieczenie przed podrażnieniami włókien nerwowych. W przypadku gdy warstwa szkliwa staje się cienka bodźce znacznie szybciej docierają do miazgi zęba powodując dolegliwości bólowe.Teorii na temat tego, w jaki sposób bodźce powodują dolegliwości bólowe jest wiele. Jedna z nich mówi, że to płyn znajdujący się w odsłoniętych kanalikach zębowych, poruszając się, powoduje odczuwanie dolegliwości bólowych w miazdze – tak właśnie dzieje się podczas picia zimnych czy ciepłych napojów oraz np. przy jedzeniu lodów.
Zobacz także: Nieprawidłowa higiena jamy ustnej – najczęstsze dolegliwości
Czy ochrona szkliwa odgrywa istotną rolę w zapobieganiu nadwrażliwości zębów?
dr Joanna Kunert: Utrzymanie warstwy ochronnej szkliwa jest bardzo ważne. Należy pamiętać, że szkliwo „nie odrasta”. Kiedy się starzejemy lub niewłaściwie szczotkujemy zęby, staje się ono cieńsze. Szkliwo ulega rozpuszczeniu również przez produkty spożywcze o kwaśnym pH. Kiedy nasza bariera ochronna (czyli szkliwo) jest coraz cieńsza znacznie łatwiej powoduje podrażnienia w miazdze, powodując ból.
Jak chronić szkliwo?
dr Joanna Kunert: Szkliwo z wiekiem zawsze staje się cieńsze. Jednak to co możemy dla niego zrobić, to przede wszystkim właściwe szczotkować zęby i używać do tego odpowiednich przyborów. Szczoteczka do zębów powinna mieć średnio-twarde lub miękkie włosie, a pasty powinny mieć niski współczynnik abrazyjności (ścieralności). To znaczy, że powinny mieć bardzo drobne ziarenka – takie, które nie będą uszkadzać szkliwa.Drugim bardzo ważnym aspektem są czynniki dietetyczne. Kwaśne pokarmy sprawiają, że szkliwo ulega demineralizacji i powoli ulega rozpuszczaniu.
Jakie produkty spożywcze powinniśmy usunąć z diety, żeby chronić szkliwo?
dr Joanna Kunert: Nie tyle usunąć, co rozsądnie z nimi postępować. Istnieje tzw. pH krytyczne. Jest to taka wartość kwaśności pokarmu, która powoduje że szkliwo ulega rozpuszczeniu. Dla szkliwa wynosi ono 4,5-5,5. Wszystkie pokarmy, które mają wskaźnik pH poniżej tej wartości – mają większą kwasowość i powodują rozpuszczanie szkliwa. Dla przykładu: coca-cola ma pH równe 2,5, soki (jabłkowy pomarańczowy, grejpfrutowy) – między 3-4, piwo około 4, a woda mineralna (która jest bezpieczna dla szkliwa) ma 5,5. Wszystkie te produkty, oprócz wody oczywiście, mają zdolność rozpuszczania szkliwa, dlatego powinniśmy umiejętnie postępować z zębami po ich spożyciu. Jeżeli spożywamy kwaśne pokarmy lub pijemy kwaśny napój dobrze jest wypłukać jamę ustną wodą, po to, aby zneutralizować ich kwaśny odczyn. Można również pić napoje o niskim pH przez słomkę. Ogranicza to powierzchnię kontaktu napoju z zębem. Ciekawe jest, że również chlorowana woda w basenie posiada właściwości powodujące demineralizację powierzchownych warstw zęba, dlatego też częste i długie pływanie w basenie nie jest korzystne dla naszych zębów.
Polecamy:Jak zwiększyć odporność zębów?
Jak sobie radzić z bólem spowodowanym przez nadwrażliwość zębów?
dr Joanna Kunert: Szkliwa, które uległo erozji czyli rozpuszczeniu, nie da się już uratować. Natomiast możemy starać się zamknąć kanaliki zębinowe, tak aby bodźce zewnętrzne nie powodowały podrażnienia włókien nerwowych. Walkę z nadwrażliwością zębów rozpoczynamy od sposobów domowych. Z uwagi na fakt, że problem dotyczy ogromnej liczby ludzi, przemysł farmaceutyczny wymyślił coś, co łagodzi te dolegliwości. Dlatego, idąc do sklepu drogeryjnego, powinniśmy wybrać pastę przeznaczoną do nadwrażliwych zębów – taką, która przyniesie szybką ulgę. Taką pastą szczotkujemy zęby rano i wieczorem. Jeśli nie przynosi to oczekiwanych efektów możemy udać się do stomatologa, który profesjonalnymi zabiegami zniesie dokuczliwą nadwrażliwość zębów. Takimi metodami są: nanoszenie odpowiednich lakierów, wykonanie specjalnych szyn (do których wprowadza się środki zmniejszające nadwrażliwość) lub wykonanie wypełnienia w okolicach szyjki zęba, gdzie szkliwo jest najcieńsze i najszybciej ulega ścieńczeniu.
Czy mocne szczotkowanie zębów może przyczynić się do ich nadwrażliwości?
dr Joanna Kunert: Oczywiście. Abrazja szkliwa czyli ścieranie pod wpływem czynników mechanicznych, takich jak mocne dociśnięcie szczoteczki do zęba czy używanie szczoteczki ze zbyt twardym włosiem, przyczynia się to tego, że szkliwo ściera się i jest go mniej. Występują wówczas tzw. ubytki abrazyjne, które sprawiają, że odczuwamy nadwrażliwość.Duże znaczenie ma też to, kiedy szczotkujemy zęby. Czasami od razu po spożyciu kwaśnych pokarmów idziemy umyć zęby, co jest absolutnie niewskazane! Szkliwo jest wówczas minimalnie rozpuszczone pod wpływem spożytych wcześniej produktów o niskim pH. Jeśli dołożymy do tego czyszczenie zębów pewną ręką i będziemy szorować powierzchnie, które są najbardziej wrażliwe, to sami przyłożymy się do tego że warstwy ochronnej będzie mniej, a zęby staną się nadwrażliwe.
Wywiad przeprowadziła Magdalena Mrówczyńska.
Chcesz wiedzieć więcej natemat stomatologii? Odwiedź portal www.dentowizja.pl
Warto wiedzieć: Czyszczenie języka – jak prawidłowo wykonać ten zabieg?
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
