Planowanie rodziny po zakażeniu wirusem HIV
Zarówno kobiety zdrowe, jak i seropozytywne, powinny mieć prawo do wyboru metody antykoncepcji i dostęp do niej. Pacjentki zakażone HIV mogą mieć jednak trudności w stosowaniu niektórych metod planowania rodziny.
Środki chemiczne, takie jak kremy, czy globulki u wielu kobiet seropozytywnych mogą wywoływać alergie skórne i podrażnienia, w których następstwie mogą wystąpić zmiany chorobowe narządów rodnych. Również, ze względu na zwiększoną podatność na infekcje, nie są polecane wkładki domaciczne. Kobiety seropozytywne mogą jednak z powodzeniem stosować pigułki antykoncepcyjne, plastry hormonalne, a także kondomy – zarówno w wersji męskiej, jak i kobiecej.
Należy jednak pamiętać, że zapobieganie ciąży nie jest równoznaczne z zapobieganiem zakażeniu HIV. Jedynym środkiem zapobiegającym i ciąży i zakażeniu partnera jest prezerwatywa. Używanie jakiegokolwiek innego środka antykoncepcyjnego nie zwalnia od jej stosowania.
Jak przebiega ciąża kobiet seropozytywnych?
Zakażenie HIV nie powinno odbierać prawa do macierzyństwa. Jednak kobiety seropozytywne, decydujące się na urodzenie dziecka, często zmagają się z wieloma poważnymi problemami. Poza możliwością przeniesienia wirusa na dziecko, u kobiet seropozytywnych, znacznie częściej niż u kobiet zdrowych, pojawiają się powikłania położnicze takie jak: niska masa urodzeniową dziecka, czy poronienia samoistne.
Zobacz też: Problemy ginekologiczne u kobiet zakażonych HIV
Dlatego każda pacjenta planująca ciążę powinna poznać ryzyko przekazania zakażenia swojemu dziecku, a także metody prowadzenia ciąży i wynikające z nich możliwości zmniejszenia prawdopodobieństwa zakażenia dziecka.
Jak wygląda poród kobiety z HIV?
Aby zmniejszyć ryzyko perinatalnej transmisji HIV (matka - dziecko) od kilku lat kobietom podawane są leki antyretrowirusowe. Ponadto podczas porodu ciężarne seropozytywne otrzymują AZT (lek o działaniu anty-HIV) w kroplówce, a noworodek przez pierwsze 6 tygodni życia leki anty-HIV w syropie. Procedura ta (tzw. protokół ACTG) wymaga dużej wiedzy całego zespołu lekarzy zajmujących się położnictwem i ginekologią.
Ryzyko, że zakażona kobieta urodzi chore dziecko wynosi około 30%. Terapia antyretrowirusowa daje ponad 90% szans na urodzenie zdrowego noworodka. Rozpoczęcie terapii antyretrowirusowej w odpowiednim okresie ciąży decyduje w dużej mierze o zdrowiu dziecka, dlatego tak ważne jest popularyzowanie testowania ciężarnych kobiet w kierunku zakażenia HIV.
Zobacz też: Kobiety zakażone HIV – szczególne zagrożenia
Dalsza kontrola zakażenia u dziecka
Należy jednak pamiętać, że każde dziecko urodzone przez matkę seropozytywną nawet przez pierwsze 18 miesięcy, bez względu na to, czy uległo zakażeniu, czy nie, będzie miało dodatnie testy na przeciwciała HIV. Są to tzw. przeciwciała odmatczyne i ich obecność nie musi świadczyć o zakażeniu. Tylko badanie na materiał wirusowy, hodowany z krwi noworodka, może wcześnie wykluczyć lub stwierdzić zakażenie HIV.
Dalsza opieka nad noworodkami urodzonymi przez matki zakażone HIV powinna przebiegać w ośrodkach referencyjnych. Przed wypisaniem dziecka z oddziału noworodkowego należy uzgodnić termin wizyty w ośrodku referencyjnym, nie później niż do 14 doby życia dziecka.
Kobiety seropozytywne, aby uniknąć zakażenia swojego dziecka powinny unikać karmienia piersią, ponieważ HIV obecny jest w mleku matki i może zostać przeniesiony na niemowlę (tzw. zakażenie wertykalne). Lekarz powinien wskazać optymalne sposoby sztucznego żywienia.
Źródło: Expert PR, Elżbieta Brzozowska, konsultacja merytoryczna tekstu – prof. Alicja Wiercińska – Drapało, Klinika Hepatologii i Nabytych Niedoborów Immunologicznych, WUM
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
