Objawy i przebieg
Wszystko zależy od rozwoju procesu zapalnego. Przebieg piorunujący ma nagły początek i postępuje szybko w kierunku niewydolności mięśnia sercowego, a nawet wstrząsu. Proces ustępuje jednak zazwyczaj samoistnie, pod warunkiem właściwego leczenia zachowawczego podczas objawów ostrych. Nieco mniejszym nasileniem charakteryzuje się postać ostra. Stopniowy rozwój wraz z objawami zapowiadającymi cechuje postaci podostrą i przewlekłą. W wywiadzie pacjenci podają przebyte niedawno zakażenie i przedłużające się objawy infekcji dróg oddechowych lub przewodu pokarmowego.
Wśród skarg, chorzy wymieniają duszność – początkowo tylko po wysiłku, ból w klatce piersiowej i uczucie kołatania serca. Z czasem dochodzi do niewydolności serca, obraz kliniczny może też przypominać inną chorobę – kardiomiopatię rozstrzeniową.
Zobacz też: Wady serca u dorosłych
Najważniejsze przyczyny zapalenia mięśnia sercowego:
- wirusy,
- bakterie,
- robaki pasożytnicze,
- grzyby,
- pierwotniaki,
- leki (z grupy penicylin, przeciwgruźlicze, przeciwzapalne, diuretyki i wiele innych).
Zapalenie mięśnia sercowego może być też powikłaniem po grypie.
Zobacz też: Czy chore serce boli?
Jak to zbadać?
Zdiagnozowanie zapalenia mięśnia sercowego nie jest proste, ponieważ nie ma typowych cech w którymkolwiek badaniu obrazowym. Bierze się zatem pod uwagę całokształt obrazu klinicznego, na czele z wywiadem.
W badaniu krwi wykrywamy przyspieszony opad krwinek (OB > 8mm/h), zwiększoną ponad 10000/ul liczbę krwinek białych (WBC), czasem wzrost enzymów związanych z martwicą kardiomiocytów (kinaza kreatynowa, troponiny T oraz I).
Obraz EKG jest przeważnie nieprawidłowy. Często dochodzi do arytmii i zaburzeń przewodzenia.
Echokardiograficznie stwierdza się upośledzenie kurczliwości mięśnia sercowego i pogrubienie ścian wskutek obrzęku.
W razie narastających wątpliwości, wykonuje się biopsję – pobrany wycinek mięśnia sercowego jest oceniany mikroskopowo. Zazwyczaj stwierdza się martwicę komórek mięśniowych z towarzyszącym naciekiem zapalnym, bogatym w limfocyty. Choć biopsja może potwierdzić myocarditis, to na jej podstawie nie można go niestety wykluczyć, co bynajmniej nie ułatwia rozpoznania.
Co dalej?
Podczas toku diagnostyki, należy przede wszystkim wykluczyć zawał i inne stany ostre. Zapalenie mięśnia sercowego jest podejrzewane zwłaszcza u osób młodych z nagle pojawiającą się niewydolnością serca, nietypowym bólem w klatce piersiowej i zmianami w EKG w wielu odprowadzeniach.
Leczenie polega na ograniczeniu wysiłku fizycznego, unikaniu stosowania niesteroidowych leków przeciwzapalnych (zwłaszcza na początku mogą nasilać objawy). Ponadto leczenie swoiste jest możliwe przy podejrzeniu etiologii innej niż wirusowa (antybiotyki, leki przeciwpasożytnicze). Niezwykle ważne, zwłaszcza w stanach ciężkich jest leczenie zachowawcze – zachowanie stabilności hemodynamicznej, ewentualnie czasowa stymulacja serca.
Pacjenci, którzy przebyli myocarditis są bardziej narażeni na niewydolność serca w przyszłości, w związku z czym muszą przechodzić badania kontrolne nie rzadziej niż co rok.
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
