Po co człowiekowi przysadka?
Pomimo małych rozmiarów przysadka odgrywa ogromną rolę w utrzymywaniu równowagi w organizmie człowieka. Jej zasadniczą funkcją jest wydzielanie tzw. hormonów tropowych. Substancje te działają na narządy wydzielniczne (np. tarczyca, jajniki, jądra, kora nadnerczy) i pobudzają je do produkcji właściwych im hormonów. Niektóre z syntetyzowanych w przysadce hormonów mają także działanie bezpośrednie - np. hormon wzrostu (STH, hormon somatrotropowy) przy prolaktyna (PRL). Co więcej, dzięki bezpośredniemu połączeniu z podwzgórzem (częścią mózgu) sama przysadka regulowana jest przez ośrodkowy układ nerwowy. Umożliwia to precyzyjne dostrojenie jej pracy - także w odniesieniu do stężeń hormonów tarczycy, nadnerczy itd.
Kiedy może dojść do niedoczynności przysadki?
Szacuje się, że najwięcej przypadków niedoczynności przysadki ma miejsce w wyniku rozwoju nowotworów w obrębie tzw. siodła tureckiego (struktury położonej tuż przy przysadce), interwencji neurochirurgicznych a także tętniaków i krwotoków podpajęczynówkowych. Co ciekawe, niedoczynność przysadki bywa także rzadkim powikłaniem ciąży - jest to tzw. zespół Sheehana. Powodem takich dolegliwości może być także uraz komunikacyjny.
Zobacz też: Cholesterol całkowity – jaki poziom jest bezpieczny?
Jakie są objawy niedoczynności przysadki?
Objawy są liczne i wynikają z wypadnięcia funkcji hormonalnej. Są to m.in. zanik miesiączki i libido (u obojga płci), osłabienie, zanik apetytu, utrata masy ciała, wypadanie włosów, zaburzenie funkcji gruczołów mlekowych czy wrażliwość na zimno. Lista objawów jest duża i zmienna u poszczególnych chorych.
Jak wygląda diagnostyka laboratoryjna niedoczynności przysadki?
Polega ona na oznaczeniu w surowicy krwi takich hormonów jak TSH (hormon tyreotropowy), FSH (hormon folikulotropowy), LH (hormon luteinizujący), ACTH (hormon adrenokortykotropowy), hormon wzrostu, a także testosteronu, estrogenów i kortyzolu. Rzadko kiedy zdarza się zaburzenie wydzielania dotyczy wszystkich rodzajów hormonów przysadki, tym bardziej ważne jest precyzyjne ustalenie zakresu uszkodzenia. Oprócz diagnostyki laboratoryjnej bardzo ważne są badania obrazowe - tomografia komputerowa i tomografia rezonansu magnetycznego.
Polecamy: O czym świadczą podwyższone markery nowotworowe?
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
