Drapacz w wiekach średnich uprawiany był głównie w ogródkach przyklasztornych jako roślina lecznicza. W Polsce siany jest niekiedy w ogródkach przydomowych, na działkach i dopiero od niedawna zaczyna być uprawiany na szerszą skalę (na terenie kraju występuje on jedynie w uprawach).
Ojczyzną tej rośliny są kraje basenu Morza Śródziemnego, występuje ona też w Azji Mniejszej, Armenii, Iranie, Afganistanie i Syrii, a w formie zdziczałej rośnie w obu Amerykach. Możemy spotkać ją na kamienistych zboczach o południowym nasłonecznieniu, ugorach i przydrożnych rowach.
Jak wygląda?
Drapacz lekarski z wyglądu przypomina oset, jest rośliną jednoroczną, osiąga wysokość ok. 40 cm. Charakteryzuje się wyprostowaną, pięciokanciastą, lekko omszoną, kłującą, lepką łodygą, o bladozielonych i również lekko omszonych liściach. Na szczytach gałązek znajdują się pojedyncze koszyczki kwiatowe, a żółte, rurkowate kwiaty pojawiają się od czerwca do sierpnia. Owoc to niełupka długości ok. 8,5 mm, brunatnawa, opatrzona pękiem twardych szczecin. Surowcem zielarskim jest nadziemna część rośliny, którą pozyskujemy przed rozwinięciem się koszyczków kwiatowych, zbiór przeprowadza się w czerwcu, a także – po raz drugi – w połowie lata. Po wysuszeniu (w warunkach naturalnych, najlepiej w miejscu zacienionym i przewiewnym) pozostawia się jedynie liście i koszyczki.
Działanie
Drapacz lekarski zawiera glikozyd goryczowy, ślady olejku eterycznego, poliacetylen, flowonoidy, sole mineralne: potas, wapń, magnez, a także żywice i garbniki. Działa pozytywnie na przewód pokarmowy, pobudza apetyt, zwiększa wydzielanie soków żołądkowych, przeciwdziała kolce jelitowej i nadmiernej fermentacji, działa moczopędnie. Lekarze polecają nalewki z niego dzieciom i ludziom starszym – szczególnie cierpiącym na zanikowy nieżyt błony śluzowej żołądka i jelit, o upośledzonym przyswajaniu, oraz dla rekonwalescentów z ogólnym osłabieniem na tle metabolicznym.
Stwierdzono także jego pozytywne oddziaływanie na skórę i błony śluzowe, odwary stosowane są z powodzeniem do okładów, kompresów i przemywań. Napary są bardzo pomocne przy procesach trawienia i przemiany materii, również ludzie zdrowi mogą je pić od czasu do czasu. Drapacz jest od dawna znany jako środek łagodzący bóle menstruacyjne, regulujący cykl miesiączkowy. Stosuje się go też przy łagodzeniu objawów depresji i stresów.
W przemyśle drapacz używany jest do wyrobów gorzkich likierów i piwa, a olej z jego nasion stosuje się do wyrobu pokostu.
Zbyt duże dawki tego zioła mogą wywoływać nudności, wymioty i biegunki. Może też dojść do podrażnienia nerek, a kobiety w ciąży nie powinny zażywać jakichkolwiek produktów z tej rośliny.
Zobacz też: Fitoterapia - czy zioła leczą?
Odwar z Drapacza lekarskiego
1 łyżkę ziela zalać szklanką gorącej wody, gotować pod przykryciem na małym ogniu przez 5 minut. Odstawić na 10 minut i przecedzić. Pić 2 – 3 razy dziennie po 1/4 szklanki odwaru 30 minut przed jedzeniem.
Zobacz też: Jak przygotować napar z ziół?
Zobacz koniecznie - Vademecum ziół
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
