Rak szyjki macicy - jak powinna wyglądać właściwa profilaktyka?

Każdego roku u ok. 60 tysięcy Europejek rozpoznaje się raka szyjki macicy, połowa z nich - umiera. O tym, jak ważna jest profilaktyka raka szyjki macicy i na czym polega, przypomina ósma edycja Europejskiego Tygodnia Profilaktyki Raka Szyjki Macicy, która odbywa się w dniach 19 - 25 stycznia 2014 roku.
/ 21.01.2014 11:03

Rak szyjki macicy

Fot. Fotolia

Mimo prowadzonych działań profilaktycznych, nagłaśnianych w mediach, wciąż słyszy się, że rak szyjki macicy jest jedną z głównych chorób nowotworowych na świecie. Te niepokojące statystyki powinny dziwić – głównie dlatego, że profilaktyka raka szyjki macicy jest ogólnodostępna. Należy poddawać się regularnym badaniom cytologicznym oraz dodatkowo można wykonać szczepienie przeciwko wirusowi brodawczaka ludzkiego (HPV). Skoro więc istnieje gotowa recepta na profilaktykę, to w czym tkwi problem?

Zobacz także: Jakie są objawy raka szyjki macicy?

Profilaktyka raka szyjki macicy to wspólna sprawa

Walka z rakiem szyjki macicy stanowi niebagatelne wyzwanie dla współczesnej medycyny. Ten nowotwór zajmuje trzecie miejsce po raku piersi i płuc wśród nowotworów złośliwych pod względem częstotliwości występowania u kobiet na świecie.

Każdego roku u ok. 60 tysięcy Europejek diagnozuje się raka szyjki macicy i co roku nowotwór ten zabija ok. 30 tysięcy z nich. Dzieje się tak, gdyż w wielu krajach kobiety nadal są pozbawione dostępu do skutecznych programów badań przesiewowych w kierunku raka szyjki macicy oraz szczepień przeciw wirusowi brodawczaka ludzkiego.  

Także w Polsce sytuacja wydaje się być poważna. Rak szyjki macicy jest czwartym pod względem częstości występowania nowotworem złośliwym rozpoznawanym u kobiet w naszym kraju. Polska zajmuje niechlubne czołowe miejsce wśród krajów Unii Europejskiej pod względem liczby zachorowań na raka szyjki macicy rocznie. Każdego roku w Polsce ok. 4000 kobiet dowiaduje się, że ma raka, a ok. 1700 umiera z powodu raka szyjki macicy. W 2010 roku rak szyjki macicy był drugą co do częstotliwości przyczyną zgonów wśród Polek w wieku 35 - 44 oraz 50 - 54 lat.

W ostatnich latach obserwuje się też wzrost zachorowalności w młodszej grupie wiekowej kobiet: 30 - 39 lat. Według szacunków, około połowa osób aktywnych seksualnie zostaje zainfekowana wirusem brodawczaka ludzkiego. 80% kobiet przynajmniej raz w życiu przechodzi zarażenie onkogennym typem wirusa HPV, przy czym większość z nich zostaje zakażona przed ukończeniem 50 roku życia. Choć infekcja HPV jest nieodzownym warunkiem do tego, by rozwinął się rak szyjki macicy, to na szczęście nie u każdej z zarażonych kobiet dochodzi do rozwoju zmienionych chorobowo komórek.

Profilaktyka ratuje życie. Wstyd szkodzi najbardziej.

W Polsce, mimo podejmowanych działań i akcji promujących profilaktykę raka szyki macicy, nadal stosunkowo niewiele kobiet korzysta z bezpłatnych, profilaktycznych badań przesiewowych (jedynie około 25% kobiet w wieku 25-59 lat). Głównym problemem takiej „dramatycznej sytuacji” według Ministerstwa Zdrowia jest niska zgłaszalność kobiet na badania profilaktyczne. Mimo licznych działań edukacyjnych podejmowanych w ramach zwalczania raka szyjki macicy, Polki wciąż niechętnie wykonują regularne badania cytologiczne, nawet jeśli dostaną zaproszenia na bezpłatne badania.

W latach 2007 - 2009 tylko 1/4 kobiet skorzystała z zaproszeń na bezpłatne badania w ramach Programu Profilaktyki i Wczesnego Wykrywania Raka Szyjki Macicy. Prawie 60% Polek za główną barierę uważa to, że nie rozmawiają z bliskimi kobietami na temat profilaktyki i badań profilaktycznych. Rozmowy na ten temat odbierają jako nienaturalne i traktują często w kategoriach tabu. Jedynie 40% młodych kobiet rozmawia z mamą o badaniach cytologicznych, połowa pań sama nie pyta bliskich, czy robią badania cytologiczne. Niezależnie od wieku, Polki odczuwają wstyd, zarówno te po 50 roku życia, jak i te młodsze – przed 30 rokiem życia.

Zobacz także: Badania cytologiczne w profilaktyce raka szyjki macicy

Szczepienia przeciwko HPV – w trosce o zdrowie kobiet

Oprócz regularnych badań cytologicznych, bardzo ważnym elementem profilaktyki raka szyjki macicy są szczepienia. Szczepienie przeciwko wirusowi HPV jest rekomendowane przez polskich ekspertów i znalazło się wśród szczepień zalecanych w polskim Programie Szczepień Ochronnych (PSO). Immunoprofilaktyka to efektywna metoda zapobiegania zakażeniu onkogennymi typami HPV, mogącymi doprowadzić do rozwoju raka szyjki macicy

W Polsce są dostępne dwie szczepionki przeciwko HPV. Obydwie cechuje wysoki profil skuteczności. Ich stosowanie może przyczynić się do obniżenia zachorowalności na raka szyjki macicy i zmniejszenia ryzyka wystąpienia stanów przednowotworowych związanych z HPV.

Wysoki profil bezpieczeństwa szczepień przeciwko wirusowi HPV podkreślają takie organizacje, jak Światowa Organizacja Zdrowia (WHO), Międzynarodowa Federacja Położników i Ginekologów (FIGO) czy Paul-Ehrlich Institut (PEI). Mimo iż coraz więcej lekarzy w Polsce zaleca szczepienia dziewcząt przeciwko HPV, wciąż wielu rodziców waha się, czy zaszczepić swoje dzieci. Głównej przyczyny ich niezdecydowania można doszukiwać w braku rzetelnej wiedzy na temat profilaktyki HPV. Dlatego tak istotna jest rola środowisk medycznych, organizacji oraz rodziców, którą warto podkreślać zwłaszcza podczas trwającego Europejskiego Tygodnia Profilaktyki Raka Szyjki Macicy.

Źródło: Materiały prasowe Marketing & Communications Consultants/bj

Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!