Co wywołuje raka szyjki macicy?
Głównym sprawcą raka szyjki macicy jest wirus brodawczaka ludzkiego (HPV). Dwa typy wirusa HPV (16 i 18) stwarzają wysokie ryzyko rozwoju raka, a dwa następne (6 i 11) są odpowiedzialne za znaczącą część nieprawidłowych wyników cytologicznych oraz aż 90% przypadków brodawek płciowych.
Wirusy HPV 16 i 18 są odpowiedzialne aż za 70% przypadków raka szyjki macicy. To oznacza, że kobieta która się zaszczepiła i nie była wcześniej zakażona HPV , która wcześniej nie była zakażona HPV, aż o 70% zmniejszy ryzyko zachorowania na raka szyjki macicy.
Dla społeczeństwa oznacza to, że dzięki masowym szczepieniom można radykalnie zmniejszyć liczbę zachorowań na HPV w przyszłości.
Przeczytaj też: Rak szyjki macicy - vademecum
Kiedy rozwija się wirus brodawczaka ludzkiego?
Rak szyjki macicy rozwija się w wyniku przetrwałego zakażenia onkogennymi odmianami wirusa brodawczaka ludzkiego (HPV), dlatego niedopuszczenie do zakażenia (profilaktyka pierwotna) jest bardzo ważne w zapobieganiu rozwojowi tej choroby.
Szczepienia przeciw HPV
Eksperci polskiego środowiska medycznego, w tym między innymi Polskie Towarzystwo Ginekologiczne (PTG), rekomendują rutynowe szczepienia nastolatek w wieku 11–12 lat przeciw HPV, a także immunizację starszych dziewcząt i kobiet.
Polskie Towarzystwo Profilaktyki Zakażeń HPV zaleca również szczepienie chłopców, którzy mogą być potencjalnym źródłem zakażenia wirusem HPV dla swoich przyszłych partnerek.
Zdaniem specjalistów szczepienia HPV znacząco obniżają ryzyko wystąpienia raka szyjki macicy (nawet o 76 do 96%) i innych zmian wywoływanych przez wirus. Skuteczność szczepionki przeciw HPV w ciągu pięciu lat obserwacji w badaniach klinicznych wyniosła 100 procent.
Aktualnie szczepionka HPV znajduje się na liście szczepień zalecanych, ale nierefundowanych. Część samorządów lokalnych w różnych częściach Polski zdecydowało się na finansowanie szczepień dla dziewcząt w wieku szkolnym. W immunizację dziewcząt angażują się również fundacje. Szczepienia można wykonywać również prywatnie. Koszt szczepienia to ok. 1500 złotych za trzy dawki.
Zobacz również: Szczepionka na raka odkryta?
Jak działa szczepionka?
Po zaszczepieniu system immunologiczny (system obronny organizmu) zaczyna wytwarzać przeciwciała przeciwko określonym typom wirusa.
Szczepionka HPV nie może służyć jednak do leczenia zmian chorobowych wywołanych zakażeniem wirusem HPV, a istniejących już w momencie szczepienia. Szczepionka HPV zapewnia największą ochronę, jeśli zostanie wykonana zanim dojdzie do zakażenia którymkolwiek z typów wirusa brodawczaka ludzkiego nią objętych. Najlepiej zaaplikować szczepionkę jeszcze przed inicjacją seksualną.
W przypadku osób zarażonych wcześniej jednym lub kilkoma typami HPV objętymi szczepionką, lek będzie chronił przed pozostałymi typami HPV, na które sprofilowany jest dany preparat.
Ważna jest profilaktyka
Należy jednak pamiętać, że poddanie się szczepieniu nie zwalnia w żadnym stopniu z regularnego wykonywania badań cytologicznych, które pozwalają wykryć we wczesnym stadium raka szyjki macicy i inne niepokojące zmiany.
Najskuteczniejsze zapobieganie rakowi szyjki macicy powinno łączyć zorganizowane programy przesiewowych badań cytologicznych ze szczepieniami przeciwko HPV. Zdaniem ekspertów wprowadzenie programów szczepień dla dziewcząt w wieku szkolnym powinno stanowić ważny element narodowej strategii walki z rakiem.
Warto przeczytać: Badania cytologiczne w profilaktyce raka szyjki macicy
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
