Tlen jako przykład na potwierdzenie słów Paracelsusa
Przeanalizujmy chociażby tlen - na co dzień jest naszym przyjacielem, bez którego nie potrafimy żyć. Potrafi być także lekarstwem podawanym przez maskę lub wąsy przy niewydolności oddechowej lub pod ciśnieniem w komorze hiperbarycznej. Jednak może być zabójczy dla nurków zbyt szybko wynurzających się na powierzchnię wody lub dla siatkówki leczonych nim wcześniaków.
Wszystko potencjalnie może szkodzić, ale w codziennym życiu truciznami nazywamy znane substancje szkodliwe, dostarczone organizmowi w wyniku pomyłki, w celach samobójczych lub zupełnie nieświadomie (np. z pożywieniem).
Zobacz też: Pijany lub chory, czyli zatrucia alkoholowe
Od drogi zależy efekt
Drogi, przez które trucizna może dostać się do organizmu, są niezliczone. Przeważa jednak droga doustna jako najprostsza. Trucizna najbardziej efektywnie przedostaje się do ciała przez wprowadzenie do naczyń krwionośnych lub układu oddechowego.
Oczywiście inne sposoby - jak wstrzyknięcie podskórne, domięśniowe czy podanie doodbytnicze - również są możliwe, jednak dużo mniej prawdopodobne. U niemowląt niektóre substancje trujące mogą być absorbowane przez skórę, która stanowi większą powierzchnię w stosunku do masy w porównaniu z dorosłymi.
Konkretne powinowactwo
Toksyny najczęściej mają powinowactwo do określonych narządów człowieka. Dzięki objawom można podejrzewać jaka trucizna zadziałała w danym przypadku.
Na funkcje krwi działa czad, na układ pokarmowy chociażby toksyny bakteryjne, na wątrobę wpływają grzyby, na serce niewłaściwie dawkowane leki, na nerki metale ciężkie, na skórę i śluzówki środki żrące, na układ oddechowy substancje lotne, a na układ nerwowy substancje psychoaktywne.
Zobacz też: Czy to zatrucie?
Jesteśmy zróżnicowani
Nawet to, w jaki sposób zadziała na człowieka dana trucizna, nie jest stałe. Zależy od jej dawki, szybkości podania, ale także od cech osobnika. Nie bez znaczenia jest stan zdrowia czy predyspozycje genetyczne. Dlatego też ostateczna reakcja na szkodliwą substancję nie jest identyczna u wszystkich ludzi.
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!