Osobowość i jej zaburzenia
Osobowość, najogólniej rzecz ujmując, to zbiór wzorców zachowań, których nauczyliśmy się przez całe dzieciństwo i okres dorastania, aż do osiągnięcia dorosłości. Wzorce te zapewniają nam możliwość dostosowania swoich potrzeb, uczuć, myśli i działań do wymogów otoczenia.
Zobacz też: Specyficzne zaburzenia osobowości
Niekiedy jednak owe elastyczne wzorce ulegają usztywnieniu. Zachowanie osoby z takim zaburzeniem staje się mało elastyczne, niedostosowane do otoczenia, a w rezultacie niepozwalające nie tylko na współżycie ze społeczeństwem, ale także na zaspokajanie własnych potrzeb. Także w problemach związanych z osobowością mamy więc do czynienia z sytuacją, w której zaburzenie stwarza dysonans pomiędzy możliwościami jednostki a wymaganiami stawianymi przez otoczenie – sytuację, w której rodzi się stres.
Zobacz też: Osobowość unikająca - zwykła nieśmiałość czy zaburzenie?
W przypadku każdej z odmian zaburzeń osobowości powstawanie sytuacji stresowych i ich bezpośrednich przyczyn wyglądać będą nieco inaczej. Za każdym razem jednak osoba zaburzona – określana często jako „dziwak” lub „wariat” – przeżywa stres, bardzo często zaś również lęk.
Stres i jego wpływ na osobowość
Szczególnym przypadkiem zaburzeń osobowości są zmiany, jakie zachodzą w niej pod wpływem wyjątkowo silnego stresu. Przeżycia o skrajnym natężeniu towarzyszących im emocji mogą powodować (niejednokrotnie nawet jeśli są bardzo krótkotrwałe) zespół stresu pourazowego. Jego objawy zwykle trwają do kilku miesięcy. Jeśli jednak po upływie tego okresu nie przemijają, zwykle utrwalają się tworząc zaburzenie o nazwie „trwała zmiana osobowości po katastrofie" (przeżyciu sytuacji ekstremalnej). Podobnie jak inne zaburzenia z tej grupy, także to charakteryzuje się trudnościami w dostosowaniu własnych wzorców zachowania do wymogów otoczenia.
Osobowość jest bardzo skomplikowanym systemem regulującym nasze zachowanie. Właśnie ze względu na stopień jej skomplikowania jedyną jak dotąd skuteczną metodą leczenia jest psychoterapia. Niekiedy pomocniczo stosuje się farmakoterapię, która działa jednak tylko objawowo.
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
