Przesypiamy 1/3 część życia. Im jesteśmy starsi tym mniej snu nam wystarcza. Gdy śpimy nasz mózg aktywuje nieużywane podczas dziennej aktywności rejony by skuteczniej regenerować te najbardziej istotne dla codziennego funkcjonowania. Ludzie całkowicie pozbawieni snu już w trzeciej dobie zaczynają mieć wyraźne zaburzenia psychiczne – są spowolniali i drażliwi, dramatycznie spada koncentracja (przypominająca stan upojenia alkoholowego), po kolejnych kilku dniach mogą pojawić się objawy psychozy paranoidalnej z omamami wzrokowymi i urojeniami prześladowczymi.
Komu najczęściej dokuczają problemy ze snem?
Skargi na niezadowalającą ilość lub jakoś snu są częste w gabinecie psychiatry przy czym padają półtora razy częściej z ust kobiet niż mężczyzn. Rozpowszechnienie bezsenności wynosi ok. 10 % ale na okresowe znaczne spłycenie snu cierpieć może nawet co trzeci dorosły.
Kiedy zaburzenia snu świadczą o chorobie??
Nieprawidłowy sen (rozfragmentowany, płytki, krótki, nie dający wypoczynku) może być przejawem wielu różnych zaburzeń psychicznych. W depresji typowe jest stosunkowo szybkie zasypianie z wczesnym budzeniem w środku nocy (o drugiej lub trzeciej godzinie) i niemożnością zaśnięcia do rana – nierzadko podejmowane są wówczas próby samobójcze. W nerwicach lękowych pacjent długo nie może zasnąć, zamartwiając się różnymi problemami, sen choć przerywany utrzymany jest z reguły do rana.
Tradycyjnie bezsenność dzielimy na przygodną (trwającą do kilku dni), krótkotrwałą (do 3 tygodni) oraz przewlekłą (powyżej miesiąca, nieprzespane noce co najmniej 3 razy w tygodniu). Zwłaszcza ta ostatnia jest najbardziej uciążliwa dla pacjentek.
Jak leczyć bezsenność?
- Metody niefarmakologiczne to głównie edukacja w zakresie przestrzegania tzw. zasad higieny snu i psychoterapia (zwłaszcza behawioralna)
- Leki. Przede wszystkim zawsze dążymy do usunięcia głównego zaburzenia psychicznego (np. depresji czy zaburzeń lękowych). W przypadku bezsenności przygodnej lub krótkotrwałej skuteczne są leki z grupy pochodnych benzodiazepin lub tzw. „z-leki” (przykładowe popularne preparaty: Nitrazepam, Estazolam, Imovane, Stilnox, Nasen, Onirex). Ale w przypadku bezsenności przewlekłej, i to trzeba bardzo wyraźnie zaznaczyć – ze względu na silny potencjał uzależniający absolutnie nie powinny być stosowane ! Z powodzeniem wykorzystuje się wówczas preparaty o działaniu przeciwdepresyjnym i jednocześnie silnym wpływie nasennym, takie jak trazodon, mirtazapina czy mianseryna.
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!