1. Komu najbardziej szkodzą upały?
Wszystkim, a zwłaszcza chorym, seniorom i dzieciom. Ich organizmy nie radzą sobie z utrzymaniem prawidłowej temperatury. Objawem tego są zawroty głowy, osłabienie, problemy żołądkowe, gorączka i bóle mięśni. To z kolei jeszcze bardziej osłabia organizm i uniemożliwia odprowadzenie nadmiaru ciepła.
NASZA RADA: Jeśli słyszysz w radiu lub telewizji komunikat ostrzegający przed upałami, potraktuj go poważnie i w miarę możliwości zostań w domu. Zamknij okna, weź chłodny prysznic, pij chłodne napoje, włącz wiatrak.
2. Dlaczego w gorące dni puchną nogi?
Upał nasila problemy z krążeniem krwi. Objawy tego (ból, opuchlizna, ciężkość nóg) najdotkliwiej odczuwają osoby cierpiące na chorobę żylakową i kobiety w ciąży.
NASZA RADA: Unikaj długotrwałego stania i siedzenia. Odpoczywaj leżąc – ze stopami uniesionymi powyżej linii tułowia (np. podłóż pod łydki poduszkę). Stosuj też żele z wyciągiem z kasztanowca – poprawiają krążenie w kończynach.
3. Przy jakich chorobach gorąco szczególnie daje się we znaki?
Najszybciej i najsilniej reagują na nie osoby zażywające środki moczopędne (np. przy nadciśnieniu). Preparaty takie zwiększają ryzyko odwodnienia, powodują też szybką utratę ważnych dla życia minerałów (np. potasu).
NASZA RADA: Jeśli przyjmujesz środki moczopędne, zapytaj lekarza czy powinnaś brać suplementy z solami mineralnymi. Pamiętaj też, by pić dużo wody (patrz kolejny punkt). Uwaga! Odwadniające działanie mają nie tylko leki na receptę, ale także zioła, np. kwiat czarnego bzu, wyciągi z brzozy, mniszka lekarskiego, pokrzywy czy skrzypu polnego. Niektóre z nich są składnikami mieszanek wspomagających odchudzanie (informację znajdziesz na opakowaniu ziółek).
4. Jak uchronić się przed odwodnieniem?
Najprostszym sposobem jest uzupełnianie płynów. W tym celu należy wypijać w ciągu dnia 2–3 litry napojów, najlepiej wody, soków owocowych lub słabej herbaty.
NASZA RADA: podczas upałów zrezygnuj z alkoholu i napojów z kofeiną (mocnej herbaty, coli, kawy) – działają moczopędnie. Jeżeli uprawiasz sport (np. jeździsz na rowerze), intensywniej się pocisz – tracisz więc nie tylko wodę, ale i minerały. By uzupełniać na bieżąco ich poziom, sięgaj po napoje izotoniczne (np. Isostar, Powerade).
5. Co robić, gdy dojdzie do przegrzania organizmu?
Efektem przegrzania jest udar cieplny. Można się go nabawić nie tylko na plaży, ale i w zbyt gorącym pomieszczeniu. Objawy to zimne poty, dreszcze, nudności, bóle i zawroty głowy, zaburzenia widzenia, gorączka przekraczająca 39°C, osłabienie, a nawet utrata przytomności.
NASZA RADA: Przenieś chorego w chłodniejsze (zacienione) miejsce, przykładaj mu na głowę zimne okłady, pomóż wziąć chłodny prysznic lub kąpiel. Jeśli chory ma problemy z oddychaniem lub traci przytomność, natychmiast wezwij pogotowie.
6. Kiedy może wystąpić szok termiczny?
Gdy rozgrzany człowiek wskakuje do zimnej wody, może doznać wstrząsu. Powoduje on nagły skurcz podskórnych naczyń krwionośnych. W wyniku tego położone głębiej naczynia przepełniają się. To zaś uniemożliwia normalną pracę serca, może prowadzić do jego zatrzymania, a w efekcie do niedokrwienia i niedotlenienia mózgu. By do tego nie dopuścić, konieczna jest natychmiastowa pomoc! Trzeba wyciągnąć poszkodowanego z wody, wezwać pogotowie, a do jego przyjazdu kontrolować stan chorego. W razie zatrzymania oddechu – rozpocząć reanimację (jeśli nie wiesz, jak to zrobić, instrukcji udzieli ci przez telefon dyspozytor pogotowia).
NASZA RADA: Nigdy nie kąp się sama. Nie wskakuj nagle do wody, lecz oswajaj się z jej temperaturą stopniowo (wejdź po kostki, ochlapuj przez kilka minut całe ciało). Szczególną ostrożność zachowaj, jeśli jesteś chora, zmęczona, masz okres, piłaś wcześniej alkohol albo zjadłaś obfity posiłek. Wszystkie te czynniki zwiększają ryzyko wystąpienia szoku termicznego.
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!