Astma znaczy…
w największym skrócie – stan zapalny prowadzący do ograniczenia przepływu w drogach oddechowych, na skutek skurczu oskrzeli i gromadzenia się w nich gęstego śluzu. To powoduje nawroty świszczącego oddechu, duszności, uczucia ściśnięcia klatki piersiowej i kaszlu, szczególnie w nocy i nad ranem. Dodatkowo może wystąpić alergiczny nieżyt błony śluzowej nosa, alergia pokarmowa i wysypki skórne. Klinicznie astma przebiega na ogół napadowo, będąc z patofizjologicznego punktu widzenia przewlekłą chorobą zapalną.
Podłoże alergiczne
Alergia o najczęstsza przyczyna astmy. Aż 90% przypadków astmy u dzieci i 50% u dorosłych powoduje alergia. Mówi się wtedy o tak zwanej astmie zewnątrzpochodnej (atopowej); pozostałe przypadki to tzw. astma wewnątrzpochodna (nieatopowa).
Niebezpieczne alergeny
Najgroźniejsze alergeny wywołujące astmę to 20-mikronowe drobiny odchodów roztocza kurzu domowego, żyjącego w ogromnych ilościach w wilgotnych i ciepłych pomieszczeniach. Alergeny roztoczy są wdychane podczas ręcznego odkurzania mebli, a także w czasie używania zwykłego odkurzacza oraz w nocy, kiedy śpiąc poruszamy się w pościeli. Często „nośnikami” alergenów są też zwierzęta domowe - ponad 40% dzieci jest uczulonych na alergeny kocie lub psie, jak również świnek morskich, myszy, papug i kanarków.
Kolejnymi groźnymi alergenami są zarodniki pleśni, np. Alternaria, Aspergillus fumigatus, Cladosporium, pyłki roślinne i wreszcie - aktywne środki chemiczne. Podłoże alergiczne ma też tzw. „astma zawodowa”, polegająca na nadwrażliwości oskrzeli na czynniki zawodowe. Jej najczęstszą przyczyną jest związek chemiczny o nazwie diizocyjaninan toluenu (TDI), którego używa się w produkcji bejc i farb.
Niekiedy astmę mogą też wywołać leki, zwłaszcza aspiryna i inne niesteroidowe leki przeciwzapalne. Mówi się wtedy o tzw. astmie aspirynowej (szacuje się, że uczulenie na aspirynę wyrażone napadami duszności po jej zażyciu dotyczy około 10% chorych na astmę). Są też leki, które mogą nasilić objawy astmy, szczególnie beta-blokery, jedne z najczęstszych leków stosowanych w nadciśnieniu tętniczym i chorobie wieńcowej. Innym ważnym czynnikiem prowokującym astmę jest zanieczyszczenie środowiska oraz dym papierosowy.
Leczenie
Szacuje się, że w Polsce na astmę choruje 8% dzieci i 5% dorosłych. Leczenie przebiega wielokierunkowo wg podziału na:
- prewencję (zapobieganie napadom poprzez maksymalne ograniczenie kontaktu z substancją uczulającą)
- leczenie farmakologiczne; kortykosteroidy wziewne, beta-mimetyki, leki antyleukotrienowe - immunoterapię (odczulanie) - podawanie szczepionek odczulających Leczenie wspomagające:
- klimatyczne - zmiana klimatu
- immunomodulacyjne - podawanie leków uodparniających.
W leczeniu astmy bardzo ważnym czynnikiem jest współpraca między pacjentem i lekarzem, a także odpowiednia edukacja chorego, zarówno pod względem teoretycznym (istota choroby), jak i praktycznym (poprawne użycie inhalatora, pomiar szczytowego przepływu wydechowego pikflometrem, konsekwencje zaniedbań). Istnieją nawet specjalne „szkoły” chorych na astmę, organizowane przy klinikach i poradniach alergologicznych.
Rozpoznanie astmy przebiega w następujący sposób:
- wywiad – weryfikacja objawów w rozmowie,
- badanie przedmiotowe – oglądanie gardła,osłuchiwanie etc.,
- badania dodatkowe:
- testy alergiczne,
- spirometria,
- oznaczanie przeciwciał IGE we krwi.
lek. med. Teresa Włudyga,
specjalista chorób płuc i medycyny rodzinnej
Źródło: „Poradnik Apteczny”,
Więcej: www.maxmedicum.pl
specjalista chorób płuc i medycyny rodzinnej
Źródło: „Poradnik Apteczny”,
Więcej: www.maxmedicum.pl
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
