Jak często powinnaś chodzić do ginekologa?
Kiedy chodzimy do ginekologa? Gdy potrzebujemy recepty na tabletki hormonalne, mamy infekcję intymną czy jesteśmy ciąży. Poza tym omijamy poradnię „K” szerokim łukiem i to nawet przez wiele lat. Właśnie takie okazje wykorzystuje rak. Jeśli damy mu ten czas, może się rozwinąć do zagrażającej naszemu życiu postaci. Jak do tego nie dopuścić? Trzeba liczyć nie tylko na szczęście, ale i regularnie się badać. Dlaczego, kiedy i jak? O tym przeczytasz poniżej.
Badania piersi
Większość zmian w piersiach to łagodne guzki i torbiele. Nie panikuj więc, gdy coś u siebie znajdziesz. By mieć jednak pewność, że nic nie zagraża twojemu życiu i zdrowiu, skonsultuj się z lekarzem. Pamiętaj, że nawet nowotwór można skutecznie leczyć, zwłaszcza gdy jest we wczesnej fazie (guzek ma wtedy 5 milimetrów lub mniej).
Jak można zbadać piersi?
- Badanie palpacyjne – czyli palcami. Ginekolog powinien przeprowadzić je raz w roku. Poproś go o to przy kontroli. Przy okazji niech cię też nauczy samobadania.
- Samobadanie piersi – najlepiej zacząć już ok. 18 roku życia, obowiązkowo zaś po dwudziestce. Rób je regularnie, co miesiąc, najlepiej tydzień po okresie. Gdy przejdziesz menopauzę – zawsze w tym samym dniu (np. w pierwszą sobotę miesiąca).
- USG piersi – to badanie głównie dla kobiet między 20. a 40 rokiem życia. Powtarzaj je co roku. Jest bezpieczne i bezbolesne. Jeśli masz wrażliwe piersi, najlepiej umów się na USG od razu po okresie.
- Mammografia – najdokładniejsza jest mammografia cyfrowa. Pozwala wykryć nawet guzki o średnicy 3 mm! To badanie dla kobiet po czterdziestce. Według nowych wytycznych najlepiej robić je co roku.
Badania macicy i jajników
Na razie nie ma badań, które z dużą skutecznością wykrywałyby wczesną fazę raka jajnika czy endometrium (błony wyściełającej macicę). Właśnie dlatego ważne jest, byś zgłaszała się na kontrole ginekologiczne i na bieżąco konsultowała z lekarzem wszystkie dziwne objawy, np. nie będące normalną miesiączką krwawienia, bóle w podbrzuszu itp.
Jak można zbadać macicę lub jajniki?
- Klasyczne badanie ginekologiczne – nawet jeśli nic ci nie dolega, chodź na kontrolę co roku, bez względu na to, czy współżyjesz, jesteś przed menopauzą czy po niej. Na diagnozę ma wpływ zarówno, to, co lekarz od ciebie usłyszy, zobaczy w trakcie badania czy wymaca palcami (może wyczuć np. powiększony jajnik).
- USG dopochwowe – każda dorosła kobieta powinna przechodzić je co roku, maksymalnie co 2 lata. Badanie można przeprowadzać w dowolnej fazie cyklu. Wymaga ono włożenia do pochwy podłużnej głowicy (u dziewic dobiera się jej najmniejszy rozmiar, robi USG przez odbyt lub powłoki brzuszne). Aparatura umożliwia obejrzenie ścianek macicy i wykrycie np. mięśniaków czy wymagających dalszej diagnostyki nadmiernych zgrubień endometrium. Pokazuje też torbiele, guzki i inne zmiany w obrębie jajników.
Badania szyjki macicy
Rak szyjki macicy to efekt przewlekłej (tzw. przetrwałej) infekcji wirusami brodawczaka ludzkiego (czyli HPV). Przed ich najgroźniejszymi typami można się obronić, unikając ryzykownych kontaktów seksualnych i dzięki szczepieniom przeciw HPV. Ale nawet stosując te metody, warto się badać. Tak na wszelki wypadek...
Jak można zbadać szyjkę macicy?
- Klasyczne badanie ginekologiczne – co roku. To wskazanie dla każdej dorosłej kobiety.
- Cytologia – lekarz może ją wykonać podczas klasycznego badania ginekologicznego. Wystarczy, że za pomocą specjalnej szczoteczki pobierze próbkę z szyjki macicy (gdy ją lekko potrze, na szczoteczce zostaną drobinki nabłonka). Potem, w laboratorium próbka zostanie zbadana pod mikroskopem. Pozwoli to na sprawdzenie czy nie występują jakieś nietypowe komórki, które mogłyby świadczyć o rozwoju raka (we wczesnym stadium jest on w 100 proc. uleczalny!). Cytologia jest bezbolesna, skuteczna i bezpieczna (możesz ją robić nawet w ciąży). Nawet przy prawidłowych wynikach powtarzaj ją co 2 lata, a jeszcze lepiej co roku, od pełnoletności do końca życia.
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
