Badanie radiologiczne klatki piersiowej wykonuje się w pozycji stojącej w dwóch projekcjach: tylno-przedniej oraz lewobocznej. Właściwa analiza zdjęcia klatki piersiowej dostarcza wielu cennych informacji o stanie układu krążenia oraz układu oddechowego. Ważne jest powiązanie informacji uzyskanych ze zdjęcia ze stanem klinicznym pacjenta i wynikiem badania przedmiotowego.
Zwiększenie wymiarów serca
O powiększeniu sylwetki serca mówimy, gdy indeks sercowo-płucny, czyli stosunek poprzecznego wymiaru serca do poprzecznego wymiaru klatki piersiowej na poziomie przepony) wynosi powyżej 0,5.
Można również oceniać powiększenie poszczególnych jam serca. I tak na przykład powiększenie prawego przedsionka powoduje przesunięcie prawej granicy sylwetki serca w prawo, powiększenie lewej komory z kolei daje uwypuklenie lewej granicy serca oraz przemieszczenie koniuszka w lewo i ku dołowi.
Sylwetka serca może być także fałszywie powiększona, gdy serce jest przemieszczone horyzontalnie, w przypadku niepełnego wdechu, otyłości oraz gdy zdjęcie jest wykonywane w projekcji tylno-przedniej lub przy asymetrycznym ustawieniu pacjenta.
Kiedy badanie RTG sugeruje wadę serca?
Pewne zmiany na zdjęciu klatki piersiowej mogą zasugerować istnienie konkretnej wady serca. Wzmożony przepływ płucny obserwuje się w wadach przeciekowych serca typu ubytek przegrody międzyprzedsionkowej. W tetralogii Fallota sylwetka serca kształtem przypomina but. W licznych długo trwających wadach zastawkowych dochodzi do przerostu lub powiększenia poszczególnych jam serca. W niedomykalności zastawki aortalnej czy mitralnej można zaobserwować zastój w krążeniu płucnym. W koarktacji aorty stwierdza się poszerzona aortę wstępującą łuk aorty z objawem „trójki”, spowodowanym poszerzeniem aorty zstępującej przed i za miejscem zwężenia. Występuje także powiększenie lewej komory i ubytki na dolnej krawędzi żeber.
Zobacz także: Jak rozpoznać wadę serca?
W niewydolności serca czy wadach zastawki mitralnej może być widoczne żylne nadciśnienie płucne. Poszerzenie cienia aorty wstępującej może świadczyć o tętniaku lub rozwarstwieniu naczynia. W zaawansowanej stenozie zastawki aortalnej może być zwapnienie zastawki oraz poszerzenie aorty powyżej miejsca zwężenia.
Zwapnienia osierdzia mogą się pojawić u pacjentów z długo trwającym zaciskającym zapaleniem osierdzia. Można także podejrzewać obecność płynu w worku osierdziowym, gdy sylwetka serca jest powiększona. Pewne zmiany w unaczynienieniu płuc mogą również nasuwać podejrzenie chorób serca.
Badanie RTG klatki piersiowej jest badaniem rutynowym wykonywanym przed przyjęciem do oddziałów kardiologicznych i przed operacjami. Nie ma ono jednak dużej wartości diagnostycznej w kierunku wykrywania choroby wieńcowej. Bowiem jakiekolwiek zmiany mogą się pojawić na zdjęciu dopiero, gdy dojdzie do powikłań np. niewydolności serca.
Polecamy: Co może ujawnić badanie lekarskie w chorobach serca?
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!