Test:
1. Jeśli boli mnie kręgosłup, powinnam leżeć w łóżku.
- tak
- nie
2. Dobre krzesło zapobiega deformacjom kręgosłupa.
- tak
- nie
3. Dzieciom nie wolno wiercić się na krześle.
- tak
- nie
4. Kiedy siedzę prosta jak struna, mój kręgosłup jest najmniej obciążony.
- tak
- nie
5. Wypadnięty dysk należy jak najszybciej operować.
- tak
- nie
6. Na bóle krzyża pomaga ciepło.
- tak
- nie
7. Osoby z chorym kręgosłupem mogą uprawiać:
A. Aerobik.
B. Jogę.
C. Koszykówkę.
8. Najzdrowszy jest materac:
A. Twardy.
B. Miękki.
C. Średnio miękki.
Odpowiedzi:
1. Nie. Jeśli dokucza Ci ból kręgosłupa, unikaj długiego leżenia. Najlepszym lekarstwem jest ruch. Przy silnym bólu możesz na początku trochę poleżeć, ale dobrze jest wtedy podłożyć coś pod kolana (rysunek na dole). Uchroni to przed nadmiernym wygięciem lędźwiowy odcinek kręgosłupa, który jest zwykle przyczyną dolegliwości. Jednak, gdy tylko poczujesz ulgę, powinnaś zacząć się ruszać. Najlepiej na przemian chodzić, stać, siedzieć i trochę leżeć. Bezwzględny odpoczynek niezbędny jest tylko w przypadku pojawienia się nagłego ostrego bólu (co może świadczyć o wypadnięciu dysku).
Ale nawet wtedy leżąc, trzeba w miarę możliwości wykonywać proste ćwiczenia, które nie nasilają bólu. Dzięki nim kręgosłup szybciej wróci do formy.
2. Tak. Po to, by krzesło nie szkodziło kręgosłupowi (zwłaszcza jeśli spędzamy na nim dużo czasu), musi spełniać określone warunki. Jego oparcie powinno mieć wybrzuszenie na poziomie naszego krzyża
i lekką wklęsłość na wysokości kręgów piersiowych. Krzesło musi mieć taką wysokość, by stopy swobodnie spoczywały na podłodze, a stawy biodrowe i kolanowe były zgięte pod kątem około 90 stopni.
3. Nie. Nieruchome siedzenie wcale nie jest korzystne dla krążków międzykręgowych. Muszą one bowiem być dobrze odżywione, aby skutecznie chronić kręgi kręgosłupa przed zderzaniem się. A najwięcej substancji odżywczych dociera do nich w czasie ruchu. Dlatego eksperci zalecają tzw. dynamiczne siedzenie. Co to oznacza? Nie należy zmuszać dzieci do trwania godzinami w jednej pozycji, lecz zachęcać je, by od czasu do czasu trochę pochodziły. A nawet warto pozwolić, aby kładły nogi wysoko, np. na biurku.
4. Nie. Kiedy siedzimy ze sztywno wyprostowanymi plecami, bez oparcia, obciążenie kręgosłupa,
a przede wszystkim dysków, wynosi niemal 90 kg. Jeśli siedząc, pochylamy się do przodu albo garbimy, wzrasta ono do 170 kilogramów. Najmniejsze obciążenie – bo tylko około 50 kilogramów – jest wtedy, gdy swobodnie opieramy się na krześle. Oczywiście pod warunkiem że ma prawidłowo wyprofilowane oparcie. W młodości nasze dyski są w stanie zamortyzować ciężar do 800 kilogramów, ale wraz z upływem lat ich wytrzymałość maleje. Warto więc je oszczędzać. Jak to zrobić? Między innymi w czasie siedzenia zmieniać często ułożenie ciała, poruszać się.
5. Nie. Dzięki odpowiedniemu leczeniu 90 proc. bólów kręgosłupa mija po tygodniu. Możliwość operacji należy rozważać, jeśli cały arsenał tzw. środków nieinwazyjnych (leki przeciwzapalne i przeciwbólowe, fizjoterapia, rehabilitacja ruchowa) nie pomógł. Tylko w przypadku, gdy uszkodzony krążek międzykręgowy uciska na nerwy, powodując np. niedowład ręki czy nogi, utratę kontroli nad pęcherzem, niezbędny jest jak najszybszy zabieg chirurgiczny.
6. Tak. Niektóre bóle kręgosłupa, zwłaszcza jego lędźwiowego odcinka (tzw. krzyża), łagodzi ciepło. Można stosować ciepłe okłady albo specjalne pasy ocieplające, dostępne m.in. w sklepach ze sprzętem rehabilitacyjnym. Z tego rodzaju terapii lepiej jednak nie korzystać przy gwałtownym bólu, który świadczy
o ostrym stanie zapalnym. W takim przypadku ciepło nasili dolegliwości.
7. Odpowiedź B. Codzienne uprawianie jogi może łagodzić chroniczne bóle kręgosłupa. Podobnie, choć trochę słabiej, działa aerobik. Natomiast koszykówka i wszystkie dyscypliny związane ze skokami czy podskokami będą pogłębiać uszkodzenia dysków i nasilać dolegliwości.
8. Odpowiedź C. Miękkie materace nie są zdrowe. Uginają się zbyt głęboko pod ciężarem ciała, nie dając kręgosłupowi niezbędnego oparcia. To sprawia, że różne jego odcinki wyginają się nieprawidłowo. Dotyczy to także posłań twardych. Najzdrowsze są materace o średniej miękkości. Zwłaszcza sprężynowe, wypełnione włosiem czy lateksem, które idealnie dopasowują się do naturalnych kształtów ciała.
Tekst: Emilia Borkowska
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!