Czy to węzeł chłonny?
Węzły chłonne to część układu limfatycznego. Znajdują się w różnych miejscach ludzkiego ciała i są odpowiedzialne za przepływ limfy. Węzły chłonne są podzielone na grupy w różnych rejonach ciał (np. okolice głowy i szyi, obojczyka, pachy, klatki piersiowej, łokcia, pachwiny, pod kolanem). Te podskórne mogą być wyczuwalne, nawet gdy nie są powiększone – tyczy się to przede wszystkim węzłów pachwinowych. Jeżeli wyczuwasz „guzek” o wzmożonej spoistości w lokalizacji, która odpowiada jednej z grup węzłów chłonnych, to najprawdopodobniej jest to właśnie węzeł. Nie ma bowiem wielu struktur, które mogłyby się pod nie „podszywać”. Stosunkowo często spotykamy taką sytuację w obrębie głowy i szyi – tu powiększeniu i bolesnemu obrzękowi mogą ulegać np. ślinianki bądź migdałki, co może zmylić badającego.
Polecamy: Co oznacza ból w pachwinie?
Oficjalnie o powiększeniu węzłów mówimy, gdy mają ponad 1 cm, zaś pachwinowe ponad 1,5 cm.
Zakażenia a węzły chłonne
Węzły chłonne mogą być powiększone w wyniku zakażenia. Skoro węzły limfatyczne to narządy odpornościowe, naturalną rzeczą jest, że bywają one powiększone w zakażeniach. Ta grupa chorób stanowi ponad 2/3 przypadków u osób dorosłych. Powiększenie węzłów chłonnych zazwyczaj wynika z nasilonego namnażania komórek odpornościowych wobec zakażenia lub rzadziej z bezpośredniego namnażania patogenów w węzłach.
Oczywiście powiększone są głównie węzły w bezpośredniej bliskości stanu zapalnego. Np. zapalenie gardła wywołuje powiększenie węzłów szyjnych. Stan zapalny w obrębie nogi, np. po skaleczeniu wywołuje powiększenie węzłów podkolanowych lub pachwinowych, itp.
Wśród wirusów częstym sprawcą bywa wirus EBV, wywołujący mononukleozę zakaźną. Wśród bakterii wymienić możemy rodzaje: Streptococcus, Staphylococcus, Brucella, Bartonella. Rzadziej spotykamy powiększenie spowodowane chlamydiami, pierwotniakami, grzybami.
Węzły „zapalne” są zazwyczaj bolesne, skóra nad nimi może być zaczerwieniona. Odczyn mija po 2-4 tygodniach.
Węzły i nowotwory
Kolejna ważna grupa przyczyn powiększonych węzłów chłonnych to choroby nowotworowe. Są to zarówno nowotwory układu krwinkowego – ziarnica złośliwa (typowo zajmuje węzły szyjne), chłoniaki, zaawansowane białaczki oraz każdy inny nowotwór dający przerzuty do węzłów chłonnych (z piersi, z płuca, z żołądka, itd.). W przeciwieństwie do zakażeń węzły są tu znacznie powiększone, często zgrupowane w pakietach nieprzesuwalnych wobec pozostałych tkanek, o wzmożonej konsystencji, ale niezbyt tkliwe.
Polecamy serwis Nowotwory
Kiedy pójść do lekarza?
Jeżeli choroba przypomina ostrą infekcję, a węzły są raczej bolesne, ruchome, niezbyt twarde i po raz pierwszy zauważyliśmy powiększenie, to o ile umiemy sobie poradzić z pozostałymi objawami choroby, nie trzeba udawać się do lekarza. Niemniej jeżeli powiększenie węzłów się przedłuża i trwa 2 – 3 tygodnie, powinno się poinformować o tym swojego lekarza.
Również każde znaczne powiększenie węzłów, które stały się twarde, duże i nieruchome, wymaga pilnej diagnostyki, gdyż może oznaczać chorobę nowotworową. W takim przypadku wykonuje się często biopsję węzła, przy czym nie cienkoigłową, a chirurgiczną, gdyż trzeba pobrać cały węzeł do badania histo-patologicznego.
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!