Rak szyjki macicy to jeden z nielicznych nowotworów, którego wykrycie jest we wczesnym stadium stosunkowo łatwe. Jest to możliwe dzięki regularnie wykonywanemu badaniu cytologicznemu.
Fot. Depositphotos
Zanim będzie za późno
Jak wynika z danych Narodowego Funduszu Zdrowia, rak szyjki macicy jest szóstym co do częstości występowania nowotworem u kobiet w Polsce. Z powodu zaniedbań badań kontrolnych w Polsce 60% raka szyjki macicy rozpoznaje się dopiero w drugim i trzecim stopniu zaawansowania, kiedy leczenie jest mniej skuteczne. Kobiety niestety zgłaszają się do lekarza wtedy, gdy dolegliwości stają się coraz bardziej uciążliwe i niepokojące – pierwszy etap choroby przebiega bezobjawowo i jego wykrycie jest możliwe tylko dzięki regularnym badaniom profilaktycznym. W Polsce co roku na raka szyjki macicy zapada 4000 kobiet, połowa z nich umiera tylko dlatego, ze za późno zgłosiła się do lekarza! Najpopularniejszą metodą badania prowadzącego do wykrycia choroby jest badanie cytologiczne – przemawiają za nim niski koszt i wysoka skuteczność.
Badanie cytologiczne robimy co rok!
Cytologia jest badaniem powszechnie dostępnym w każdej poradni ginekologicznej stosunkowo niedrogim – jej koszt to około 25-65 zł, a raz na trzy lata jest refundowana przez NFZ. Zdaniem lekarzy specjalistów, aby skutecznie przeciwdziałać chorobom dróg rodnych, każda z nas powinna wykonywać cytologię przynajmniej raz w roku. Aby wyrobić sobie dobry nawyk możemy umawiać się na badanie np. w terminie bliskim urodzin i co rok powtarzać je w tym samym czasie - w ramach prezentu dla zdrowia.
Co może wpłynąć na rozwój raka szyjki macicy?
Na rozwój raka szyjki macicy może mieć przede wszystkim infekcja wirusem HPV, stosowana przez wiele lat antykoncepcja hormonalna, jak również wiek - największy odsetek zachorowań jest wśród kobiet pomiędzy 40.-55. rokiem życia. Może mieć również znaczenie wczesne rozpoczęcie życia seksualnego oraz duża liczba partnerów seksualnych. Innymi czynnikami są: duża liczba porodów, predyspozycje genetyczne, palenie papierosów oraz nieprawidłowości stwierdzone podczas wcześniejszych badań cytologicznych. Na rozwój raka szyjki macicy mogą mieć wpływ również nawracające infekcje pochwy.
Na czym polega cytologia?
Cytologia to badanie przeprowadzane przez ginekologa, pozwalające na ocenę stanu szyjki macicy oraz na wykrycie wszystkich zachodzących w niej zmian, np. stanu zapalnego, nadżerki czy raka. Poniżej prezentujemy na czym polega badanie cytologiczne.
1. Za pomocą specjalnej szpatułki/szczoteczki, pobierane są komórki wchodzące w skład nabłonka pokrywającego narząd rodny (szyjkę macicy).
2. Pobrane komórki rozprowadzane są na szkiełku mikroskopowym, a następnie wymaz zostaje utrwalony specjalnym preparatem.
3. Szkiełko zostaje poddane procesowi barwienia, tak aby uwidocznić morfologię naniesionych komórek, a następnie wybarwione komórki oceniane są pod mikroskopem.
4. Ostatnim etapem badania cytologicznego jest ocena pobranego wymazu. W zależności od wyniku, lekarz ginekolog podejmuje decyzje o dalszym postępowaniu.
Pierwszą cytologię powinno się zrobić pomiędzy 20–25 rokiem życia lub po rozpoczęciu współżycia seksualnego. Przed badaniem lekarz powinien przeprowadzić z pacjentką wywiad oraz wypełnić ankietę, która składa się z metryczki oraz podstawowych informacji odnośnie stanu zdrowia, należy podać:
- datę ostatniej miesiączki,
- informacje odnośnie przyjmowanych leków,
- informacje o przebytych zabiegach chirurgicznych w obrębie układu moczowo-płciowego,
- historię chorób w rodzinie,
- informacje o ilości oraz rodzaju przebytych przez pac jętkę porodów,
- daty oraz wynik poprzedniej cytologii.
Pozyskane od pacjentki informacje pozwolą wstępnie ustalić, czy znajduje się ona w grupie ryzyka.
Jak się przygotować do badania cytologicznego?
- Na badanie najlepiej zgłosić się co najmniej dwa dni po ostatnim dniu miesiączki i nie później niż dwa dni przed rozpoczęciem miesiączki.
- Cytologię powinno się robić co najmniej jeden dzień po badaniu ginekologicznym lub USG dopochwowym.
- Przed pobraniem wymazu nie należy stosować żadnych leków dopochwowych, dopochwowych środków plemnikobójczych czy preparatów do irygacji.
- Dobę przed cytologią powinno się zrezygnować ze współżycia płciowego.
- Przed badaniem należy również zadbać o odpowiednią higienę (dokładne umycie zewnętrznych narządów rodnych) i włożyć wygodne ubrania.
Jeśli chcesz się dowiedzieć więcej o badaniu cytologicznym oraz jego wynikach, a także poszerzyć swoją wiedzę odnośnie profilaktyki infekcji i zakażeń pochwy, zajrzyj na stronę http://www.lactovaginal.pl/wszystko-o-cytologii.
fot. lactovaginal.pl
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!