Ach te hormony...
Faktycznie, brane pod uwagę choroby mają zazwyczaj związek z hormonami, nie zawsze płciowymi (a przynajmniej nie na początku). Nadczynność kory nadnerczy, zwana zespołem Cushinga, może powodować przyrost masy ciała, insulinooporność, zaburzenia miesiączkowania, spadek popędu płciowego. Oprócz tego częstymi objawami są osłabienie i zła tolerancja wysiłku, nadmierny apetyt, pogorszenie pamięci, depresyjność, skłonność do zakażeń (grzybice), choroba wrzodowa. Diagnostyka, prócz wywiadu i badania fizykalnego opiera się między innymi na badaniu poziomu kortyzolu (jeden z hormonów kory nadnerczy), ACTH (hormon przysadki), a w wybranych przypadkach także badania obrazowego mózgu – podejrzenie gruczolaka przysadki.
W diagnostyce hirsutyzmu (owłosienia typu męskiego u kobiet) i zaburzeń miesiączkowania bierze się także pod uwagę stężenie prolaktyny – kolejnego hormonu wydzielanego przez przysadkę mózgową. Przyczyny zwiększenia jej stężenia w organizmie to między innymi stres, leki przeciwwymiotne (metoklopramid, domperidon), niektóre leki psychiatryczne, niedoczynność tarczycy, guz przysadki. Prawidłowe stężenie prolaktyny u kobiety nie będącej w ciąży i nie karmiącej piersią, nie przekracza 25 ng/ml. W leczeniu stosuje się leki z grupy agonistów dopaminy (bromokryptyna, karbegolina, chinagolid).
Polecamy: Jaki wpływ ma stres na gospodarkę hormonalną
Nie tylko zaburzenia hormonalne
Również chorób jajników można wyliczyć tyle, że przekracza to ramy niniejszego opracowania. Poza całym szeregiem chorób wrodzonych, nieprawidłowe wydzielanie hormonów płciowych i zaburzenia cykli owulacyjnych spotyka się u kobiet stosujących zbyt restrykcyjną dietę oraz uprawiających zbyt intensywny wysiłek fizyczny.
Co do USG – przypominamy, że izolowane zdiagnozowanie torbieli jajnika przy braku innych objawów nie jest wystarczającym kryterium, by postawić rozpoznanie PCOS. Tym bardziej tyczy się to kobiet stosujących doustne środki antykoncepcyjne, u których torbiele jajnika stwierdza się częściej niż w ogólnej populacji kobiet.
Polecamy: Dlaczego powinno się zrobić USG?
Jak poprawić skuteczność diagnozy?
Przede wszystkim nie można zaniedbywać żadnych symptomów choroby. Nawet jeżeli coś wydaje ci się mało ważne czy niezwiązane z chorobą, ale niepokoi cię, powiedz o tym lekarzowi. W zdecydowanej większości przypadków diagnostyka laboratoryjna – badania poziomu hormonów i ich metabolitów rozstrzygają wątpliwości, bądź zatem dobrej myśli!
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!