Zaburzenia połykania są objawem chorób zagrażających zdrowiu a nawet życiu. Same w sobie powodują niedożywienie i mogą przyczyniać się do wyniszczenia chorego. W takim przypadku zawsze należy zgłosić się do lekarza w celu oceny wskazań do leczenia pozajelitowego.
Rodzaje zaburzeń połykania
Zaburzenia połykania można podzielić na:
- Dysfagię - jest to utrudnione przechodzenie kęsa pokarmowego w kierunku żołądka,
- Odynofagię - opisuję sytuację, gdy procesowi połykania towarzyszy ból,
- Afagię - jest to całkowita niemożność połknięcia kęsa pokarmowego.
Zarówno dysfagia jaki afagia są bardzo często objawem chorób związanych z uszkodzeniem nerwów odpowiedzialnych za proces połykania. Odynofagii występuje w przebiegu stanów zapalnych ograniczonych do jamy ustnej, gardła i krtani. Jej obecność może również świadczyć o raku przełyku!
Przeczytaj: Czym jest nerwoból nerwu trójdzielnego?
Uszkodzenie nerwów czaszkowych odpowiedzialnych za połykanie
Mięśnie, które umożliwiają połykanie są unerwione przez (n.IX czaszkowy) nerw językowo-gardłowy oraz (n.X czaszkowy) nerw błędny. Ich uszkodzenie bardzo często jest przyczyną zaburzeń połykania - dysfagii. Zazwyczaj występują również zaburzenia czucia smaku na 1/3 tylnej części języka oraz chrypka będąca objawem porażenia mięśni krtaniowych unerwionych przez nerw błędny. Uszkodzenie nerwów czaszkowych objawiające się zaburzeniami połykania jest najczęściej spowodowane przez nowotwory - zwłaszcza umiejscowione w tylnym dole czaszki, choroby naczyniowe mózgu oraz urazy - głównie złamania podstawy czaszki.
Uszkodzenie nerwu IX i X może być również spowodowane potencjalnie groźną chorobą neurologiczną - stwardnieniem rozsianym. Jest to choroba w przebiegu, której dochodzi do tzw. demielinizacji - czyli zniszczenia składowych włókien nerwowych. W efekcie powoduje to ich zanik.
Różnicowanie z miastenią
Zanim stwierdzi się, że obecność dysfagii jest spowodowana uszkodzeniem nerwów należy wykluczyć inną chorobę neurologiczną - miastenię oraz zespoły miasteniczne. Jest to grupa chorób charakteryzująca się postępującym osłabieniem mięśni na skutek zaburzeń w przekazywaniu impulsu pomiędzy nerwem ruchowym a mięśniem. Objawami może być właśnie dysfagia oraz zaburzenia mowy pojawiające się podczas dłuższej wypowiedzi.
Polecamy: Co mogą sugerować zaburzenia smaku?
Co robić w przypadku wystąpienia zaburzeń połykania?
W takich sytuacjach należy niezwłocznie zgłosić się do lekarza. Są to objawy świadczące o istnieniu choroby, która potencjalnie może stanowić zagrożenie życia!
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!