Spis treści:
- Co to jest deja vu?
- Deja vu – dlaczego się pojawia?
- Deja vu – wpływ na zdrowie
- Kiedy deja vu powinno niepokoić?
Co to jest deja vu?
Déjà vu (z fr. oznacza "już widziane") jest to kilkusekundowe, nagłe uczucie, że rozmowa lub sytuacja, w której uczestniczymy, już kiedyś się odbyła, z jednoczesnym przekonaniem, że nie mogła mieć ona miejsca. Deja vu jest wrażeniem, że powtarza się konkretna chwila w życiu. Zwykle pojawia się w zupełnie nieoczekiwanych okolicznościach. Na przykład w czasie pobytu w miejscu, w którym nigdy nie byliśmy. Deja vu zwykle pojawia się o osób młodych i rzadziej występuje u starszych.
Może to być odczucie niepokojące i dziwne. Jest jednak powszechne (uczucie miało 60-70% ludzi) i zdrowy mózg może doświadczać sporadycznie deja vu. Chociaż może być to też objaw choroby mózgu.
Deja vu – dlaczego się pojawia?
Zjawisko deja vu opisywano je już w starożytności, lecz do dziś nie zostało do końca poznane. Istnieje wiele teorii na temat, tego dlaczego pojawia się deja vu. Najbardziej prawdopodobna mówi o tym, że jest to drobna pomyłka w funkcjonowaniu mózgu, a dokładniej płata skroniowego, który myli pamięć długotrwałą z krótkotrwałą.
Osoby często podróżujące, zestresowane, przemęczone częściej doświadczają deja vu. Zdarza się, że deja vu występuje po spożyciu alkoholu lub niektórych leków.
Uznaje się, że występowanie deja vu może wiązać się z występowaniem zaburzeń neurologicznych. Często doświadczają go chorzy na padaczkę. Może pojawiać się jako element tzw. aury poprzedzającej atak padaczki.
W psychiatrii deja vu opisuje się jako paramnezję, czyli rodzaj złudzenia pamięciowego. Jednak nie znaleziono bezpośrednich związków występowania deja vu z chorobami psychicznymi.
Czynnik wyzwalający deja vu jest trudny do uchwycenia, jednak psychologowie zalecają, by rozejrzeć się wokół i poszukać czegoś, co mogło wywołać skojarzenia.
Deja vu może zostać wywołane przez:
- widok przedmiotu, który kojarzy nam się z jakąś rzeczą, którą dobrze znamy z przeszłości,
- przez sposób mówienia osoby, który przypomina nam kogoś znajomego,
- sytuację, podobną do tej, którą już przeżyliśmy.
Deja vu – wpływ na zdrowie
Deja vu jest wrażeniem częstym, występuje u osób zdrowych sporadycznie i przez bardzo krótki czas. Nie przyczynia się do problemów ze zdrowiem. Jest to raczej efekt lub objaw pewnych reakcji mózgu niż impuls zmian. Jednak trzeba pamiętać, że występowanie odczucia deju vu, zwłaszcza często powtarzającego się lub trwającego zbyt długo, może być oznaką choroby neurologicznej.
Kiedy deja vu powinno niepokoić?
Gdy odczucie deja vu zdarza się niepokojąco często, warto skonsultować się z neurologiem. Może być objawem napadu padaczkowego, którego ognisko znajduje się w płacie skroniowym. Ta część mózgu odpowiada za pamięć i u osoby doświadczającej napadu pojawia się wrażenie deja vu. Często towarzyszą mu wtedy inne niepokojące objawy:
- nagły i niewytłumaczalny strach, smutek lub euforia,
- niemożność poruszania mięśniami, zaburzone kontrolowanie mięśni,
- nagle pojawiający się dziwny zapach, smak lub omamy słuchowe,
- nietypowe powtarzające się zachowania, takie jak poruszanie ustami, mruganie lub chwytanie,
- dziwne uczucie w brzuchu, jakby podczas jazdy na kolejce górskiej,
- odczucie zbliżającego się napadu.
W przypadku zaobserwowania takich dziwnych zachowań lub odczuć (może to trwać kilka minut lub dłużej), trzeba jak najszybciej skonsultować się z lekarzem.
Wykorzystano fragmenty artykułu Marty Kosakowskiej. Treść została pierwotnie opublikowana 22.01.2020.
Czytaj także:
Padaczka u dzieci. Nie zawsze występuje z drgawkami
Omdlenie - przyczyny, rodzaje omdleń, pierwsza pomoc, objawy zwiastujące
Najważniejsze alarmowe objawy neurologiczne
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
