Warzywa, które rujnują stawy, często ciężko wskazać. Dieta na chore stawy jest bardzo specyficzna i indywidualna. Musisz znaleźć produkty, które pogarszają twój stan zdrowia i wzmagają ból, a to sprawa indywidualna. Może okazać się nawet, że zdrowe pomidory, szpinak czy staw rujnują twoje stawy. Nic nie jest jednak przesądzone.
Spis treści:
Warzywa, które rujnują stawy?
Niektóre warzywa nie są polecane w diecie na chore stawy. Ile w tym prawdy? W większości przypadków różnorodna dieta bogata w warzywa jest wręcz polecana dla zdrowia stawów, na pewno ich nie rujnuje. Są jednak wyjątki.
Nie ma jednoznacznej listy warzyw, które "rujnują" stawy, ponieważ reakcje organizmu są bardzo indywidualne. Niemniej jednak, istnieją pewne składniki lub grupy pokarmów, które w niektórych przypadkach są podejrzewane o zwiększanie stanów zapalnych i mogą być potencjalnie problematyczne dla osób z chorobami stawów.
Sprawdzam, czy faktycznie przy chorobach stawów trzeba unikać niektórych warzyw i czy zasada ta dotyczy każdego.
Warzywa z kwasem szczawiowym a stawy
Niektóre choroby stawów polegają na krystalizacji szczawianów w stawach. W tym wypadku powinno się unikać nadmiaru kwasu szczawiowego w diecie. Jego bogatym źródłem są niektóre warzywa. W tym przypadku należy zrezygnować z produktów o dużej zawartości kwasu szczawiowego takich jak:
- rabarbar,
- szpinak,
- botwina,
- kakao,
- czekolada,
- żurawina,
- jarmuż.
Pamiętaj, że nie każdy ból stawów i nie każda choroba stawów wymaga rezygnacji z tych produktów! Dotyczy to tylko rzadkiej artropatii szczawianowej lub dny moczanowej.
Solaniny i warzywa psiankowate a stawy
W niektórych przypadkach objawy bólowe stawów mogą występować po takich warzywach jak: pomidor, bakłażan, papryka, ziemniaki. W przypadku ziemniaków objawy występują ze względu na udział solaniny będącej inhibitorem wapnia. Zagrożeniem są jednak tylko surowe, zielone lub niedogotowane ziemniaki bogate w solaliny.
Pomidor, bakłażan, papryka i ziemniaki należą do grupy warzyw psiankowatych. Według niektórych źródeł są one prozapalne. Nie jest to jednak udowodnione naukowo w wystarczający sposób. Szkodliwość tych warzyw na stan stawów udowodniono tylko w niektórych badaniach na zwierzętach. Nie można ich nazwać "warzywami rujnującymi stawy".
Nie ma dowodów na to, że pomidory, papryka czy ziemniaki rujnują stawy ludzi. Mimo wszystko możliwa jest indywidualna wrażliwość na dane substancje. Jeśli podejrzewasz te warzywa o niekorzystny wpływ na zdrowe stawów, przeprowadź próbę eliminacyjną i sprawdź, czy poczujesz się lepiej po wykluczeniu ich z diety.
Kiełki, które rujnują stawy
Kiełki lucerny nazywa się warzywem, które rujnuje stawy. Przy problemach ze stawami należy unikać spożywania nasion i kiełek lucerny, ponieważ zawierają aminokwas kanawaninę, który może wzmagać reakcje zapalne. Inne kiełki natomiast działają bardzo korzystnie.
fot. Kiełki lucerny rujnują stawy?/ Adobe Stock, barmalini
Zasady diety na chore stawy
Jak każda dieta, również ta w przypadku bolących stawów, musi być w pełni zbilansowana w celu dostarczenia wszystkich składników odżywczych, witamin i minerałów. Sposób żywienia przy problemach ze stawami nie odbiega daleko od zaleceń standardowej piramidy zdrowego żywienia.
W diecie na chore stawy zaleca się spożywanie małych posiłków nawet do 6 razy dziennie. Dietę należy uzupełniać dużą ilością płynów – 6-8 szklanek wody lub herbat ziołowych i owocowych.
Dieta w chorobach stawów zależy też od rodzaju choroby objawiającej się bólem stawów. Sposób żywienia jest zupełnie inny, jeśli rozpoznane są:
- dna moczanowa (wtedy należy stosować specjalną ubogopurynową dietę);
- reumatoidalne zapalenie stawów (w tej autoimmunologicznej chorobie pomocny może być protokół autoimmunologiczny);
- artretyzm (bez konkretnej przyczyny, niewiadomego pochodzenia, np. starczy);
- mechaniczne uszkodzenia stawów;
- uszkodzenia stawów u sportowców.
Dieta roślinna na ból stawów
W chorobach stawów bardzo często dobry efekt terapeutyczny ma dieta wegetariańska, pescawegetariańska lub chociaż fleksitariańska, polegające na ograniczaniu mięsa w jadłospisie. Dieta działa, ponieważ mięso ma prozapalne działanie.
Zmniejszenie udziału mięsa w jadłospisie to jedna z podstawowych zasad diety przeciwzapalnej.
Zwracaj uwagę na indeks glikemiczny
Unikaj inhibitorów wapnia
- nadmiernej ilości mięsa i jego przetworów,
- używek (alkohol, kawa, tytoń),
- rafinowanego, białego cukru (w tym słodyczy),
- soli.
Tłuszcze w diecie na ból stawów
Zadbaj o stan jelit
W przypadku chorób stawów sama dieta nie jest rozwiązaniem. Warto dbać o dobry stan jelit, ponieważ gdy są osłabione, częściowo niestrawiony pokarm może przenikać do krwioobiegu i wywoływać objawy autoimmunologiczne i stan zapalny.
Główną przyczyną osłabienia jelit natomiast jest niedobór błonnika w diecie. Znajduje się on przede wszystkim w pełnoziarnistych produktach zbożowych, warzywach i owocach. Produkty pochodzenia zwierzęcego, nie posiadają błonnika pokarmowego.
Produkty polecane w diecie na chore stawy
W diecie osób z chorymi stawami na szczególną uwagę zasługują niektóre związki chemiczne, które mogą wspierać zdrowie stawów. Niektóre z nich pozyskuje się z warzyw, które jak widać: doskonale działają na stawy.
Kwercetyna na stawy
Kwercetyna zawarta w jabłkach, czerwonej cebuli, owocach jagodowych, czerwonym winie, zielonej herbacie, owocach cytrusowych, dyni i brokułach, to silny bioflawonoid, który również wykazuje pozytywne działanie w chorobach stawów.
Wzmacnia bowiem włókna kolagenowe (podstawowy budulec różnych elementów stawów), hamuje działanie prostaglandyn i zmniejsza wydzielanie histaminy odpowiedzialnej za główne objawy zapalenia.
Beta-karoten na stawy
Beta karoten pomaga w zapobieganiu niszczenia tkanek w chorobach stawów (zwłaszcza w reumatoidalnym zapaleniu stawów).
Kurkuma dla zdrowych stawów
Kurkumina zawarta w kurkumie skutecznie blokuje produkcję mediatorów zapalenia, przyśpiesza detoksykację wątroby, neutralizuje tlenek azotu (inny ważny mediator zapalenia) oraz pobudza układ immunologiczny.
Zaleca się jedną czubatą łyżeczkę kurkumy dziennie. Do korzystnych ziół zaliczyć można również czarny pieprz, cynamon, kminek, koper, oregano, natkę pietruszki, rozmaryn, estragon i tymianek. Ostre przyprawy mogą zaostrzać objawy bólowe.
Bromelina z ananasów na stawy
Bromelina obecna w ananasach hamuje produkcję mediatorów zapalenia, rozkłada fibrynę, przeciwdziałając obrzękowi objętych zapaleniem tkanek oraz poprawia ich ukrwienie.
Cynk, selen i witaminy na stawy
- Cynk obecny w: nasionach, orzechach, ostrygach, owocach morza, ziarnach sezamu, pestkach słonecznika. Źródła cynku to przede wszystkim produkty odzwierzęce.
- Selen obecny w: owocach morza, algach morskich, sezamie.
- Witamina C – w leczeniu zapaleń stawów poleca się jej wysokie dawki dlatego dieta powinna obfitować w warzywa i owoce.
- Witamina B6 zmniejsza odczyn zapalny w stawach. Znajdziemy ją w warzywach kapustnych, strączkowych, bananach i orzechach ziemnych.
Imbir na stawy
Imbir na odchudzanie, imbir na przeziębienie, a teraz imbir na stawy? Okazuje się, że to dobry pomysł. Imbir ma właściwości przeciwutleniające i przeciwzapalne. Zaleca się plasterek kłącza o grubości 1 cm każdego dnia. Zanim zaczniesz go stosować, upewnij się, że nie masz przeciwwskazań do stosowania imbiru.
Tego nie jedz, jeśli bolą cię stawy
Zwraca się również uwagę na ograniczenie do minimum kofeiny, cukru, pokarmów smażonych, tłuszczy nasyconych, czerwonego mięsa i przetworów mlecznych.
Na podstawie artykułu opublikowanego pierwotnie 20.01.2015 autorstwa mgr Hanny Stolińskiej w ramach projektu edukacyjnego „Zachowaj Równowagę".
Źródła:
Lorenz EC, Michet CJ, Milliner DS, Lieske JC. Update on oxalate crystal disease. Curr Rheumatol Rep. 2013;15(7):340. doi:10.1007/s11926-013-0340-4
Czytaj także:
Niedoczynność tarczycy dieta - zasady, suplementacja, chudnięcie. Jak obniżyć TSH dietą?
Refluks dieta - zasady, jadłospis, tabela produktów zakazanych i polecanych
Dieta redukcyjna - jadłospis, przepisy, zasady, efekty
Nie ma jednoznacznej listy warzyw, które jednoznacznie "rujnują" stawy, ponieważ reakcje organizmu są bardzo indywidualne. Niemniej jednak, istnieją pewne składniki lub grupy pokarmów, które w niektórych przypadkach są podejrzewane o zwiększanie stanów zapalnych i mogą być potencjalnie problematyczne dla osób z chorobami stawów.
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
