Reumatoidalne zapalenie stawów - objawy, przyczyny i leczenie RZS

reumatoidalne zapalenie stawów fot. Adobe Stock
Reumatoidalne zapalenie stawów (RZS, gościec) to przewlekła, ogólnoustrojowa choroba zapalna atakująca stawy, która w konsekwencji może prowadzić do trwałego inwalidztwa. W Polsce reumatoidalne zapalenie stawów dotyka ok. 400 tys. osób, a co roku odnotowuje się 8-16 tys. nowych przypadków.
/ 28.03.2020 12:03
reumatoidalne zapalenie stawów fot. Adobe Stock

Spis treści: 

  1. Objawy reumatoidalnego zapalenia stawów
  2. Przyczyny reumatoidalnego zapalenia stawów
  3. Kto może zachorować na RZS?
  4. Diagnostyka reumatoidalnego zapalenia stawów
  5. Czy RZS można wyleczyć?
  6. Jaki może być przebieg reumatoidalnego zapalenia stawów?

Objawy reumatoidalnego zapalenia stawów

Początek choroby jest powolny. Pojawiają się stany podgorączkowe, pobolewania stawów i mięśni, zmniejszenie apetytu, spadek masy ciała. Symptomy z czasem nasilają się. Charakterystyczne objawy reumatoidalnego zapalenia stawów to: 

  • ból stawów,
  • sztywność stawów stóp i rąk,
  • obrzęk stawów stóp i rąk,
  • poranna sztywność stawów.

Przyczyny reumatoidalnego zapalenia stawów

Niestety nie wiadomo, co jest przyczyną RZS. W reumatoidalnym zapaleniu stawów dochodzi do zmian w błonie maziowej stawów, co prowadzi do niszczenia tkanek stawowych, zniekształceń i upośledzenia funkcji stawów. Choroba rzutuje również na inne układy i narządy.

Ryzyko zachorowania na reumatoidalne zapalenie stawów zwiększa się wraz z genetycznymi skłonnościami oraz wystąpieniem choroby we wcześniejszych pokoleniach. Jednak na RZS mogą zachorować również osoby, u których w rodzinach nigdy nie odnotowano przypadków schorzenia.

Długotrwały stres i związane z nim emocje mogą sprzyjać postępowi choroby. U osób predysponowanych rozwój schorzenia mogą inicjować przebyte zakażenia drobnoustrojami.  

Kto może zachorować na RZS?

Wbrew powszechnemu przekonaniu reumatoidalne zapalenie stawów nie jest chorobą wyłącznie ludzi starszych – może się ono pojawić również u dzieci i młodzieży. Jednak najczęściej RZS dotyka osoby w wieku 30-50 lat, a więc w okresie największej aktywności życiowej i zawodowej.

Szacuje się, że po 10 latach trwania choroby znaczna część pacjentów traci zdolność do pracy, a u 25% chorych niezdolność ta wystąpi już po zaledwie 6 latach od początku choroby. 

Diagnostyka reumatoidalnego zapalenia stawów

W diagnostyce reumatoidalnego zapalenia stawów wykorzystuje się kilka metod:

Wczesna diagnostyka RZS jest niezwykle istotna ze względu na skuteczność terapii, której celem jest uzyskanie remisji lub małej aktywności choroby. Według ekspertów okno terapeutyczne w RZS otwiera się najszerzej w pierwszych 3 miesiącach trwania choroby i właśnie wtedy powinno zostać podjęte leczenie.

Czy RZS można wyleczyć?

Reumatoidalnego zapalenia stawów nie można wyleczyć, można natomiast hamować i zapobiegać rozwojowi choroby. Terapia RZS jest złożona i może obejmować:

  • edukację chorego i jego bliskich,
  • farmakoterapię (leki modyfikujące proces chorobowy LMPCh, glikokortykosteroidy, leki biologiczne),
  • fizjoterapię (m.in. gimnastyka lecznicza, laseroterapia, elektroterapia, masaże, termoterapia, krioterapia),
  • leczenie operacyjne. 

Każdy chory zmaga się z następstwami RZS do końca życia. Nieprawidłowe leczenie może prowadzić do niepełnosprawności i utraty samodzielności, dlatego stanowi poważny problem, zarówno społeczny, jak i ekonomiczny. W Polsce tylko 1% pacjentów ma dostęp do leczenia biologicznego. 

Jaki może być przebieg reumatoidalnego zapalenia stawów?

Choroba powoduje uszkodzenie stawów. Powolny rozwój RZS rozpoczyna się od uczucia rozbicia, zmęczenia, pocenia się, stanów podgorączkowych, spadku łaknienia i spadku wagi. W późniejszym czasie pojawia się poranna sztywność palców dłoni, pierwszy i charakterystyczny symptom choroby. Stan ten powoduje uczucie ogromnej bolesności przy próbie ściśnięcia dłoni i właściwie brak możliwości ruchu.

Oprócz porannej sztywności, we wczesnym etapie choroby, mogą wystąpić zaburzenia ukrwienia palców, ich nadwrażliwość na zimno, uczucie „obumierania”, mrowienia i drętwienia rąk. Zmiany chorobowe zauważane są również w obrębie drobnych stawów stóp. Mogą się tworzyć zgrubienia naskórka i młoteczkowate palce.

W zaawansowanej chorobie dochodzi między innymi do deformacji stawów międzypaliczkowych, wysięków w stawach łokciowych, uszkodzenia stawów biodrowych, rdzenia kręgowego i korzeni nerwowych, co może doprowadzić do trwałego kalectwa. Ważnym objawem reumatoidalnego zapalenia stawów są guzki reumatoidalne, czyli twarde, niebolesne zgrubienia, występujące najczęściej w tkance podskórnej. Guzki te mogą się również pojawić w narządach wewnętrznych, takich jak płuca, serce czy nerki.

Treść artykułu pierwotnie została opublikowana 30.10.2013.

Treść artykułu została pierwotnie opublikowana 30.10.2013 na zlecenie Edipresse

Źródło: www.poradnia-reumatologiczna.pl, [dostęp:] 30.10.2013.

Więcej na temat chorób autoimmunologicznych:

Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!

Redakcja poleca

REKLAMA