Choroba Parkinsona bierze swoją nazwę od nazwiska angielskiego lekarza Jamesa Parkinsona, który jako pierwszy dokładnie opisał wszystkie jej objawy. Jest to najczęstsza choroba zwyrodnieniowa układu nerwowego.
Wśród znanych osób, zmagających się z chorobą Parkinsona, są/byli: papież Jan Paweł II, Muhammed Ali, Mao Tse Tung, Jaser Arafat, Michael J. Fox, Stanisław Barańczak.
Co powoduje chorobę Parkinsona?
Dokładna przyczyna powstawania choroby Parkinsona nie jest znana, jednak najczęściej wymienia się:
- uwarunkowania genetyczne (indukcja apoptozy, przyspieszone starzenie się),
- czynniki toksyczne (wewnętrzne i zewnętrzne),
- neuroinfekcje,
- stres oksydacyjny (brak równowagi pomiędzy oksydantami a nadmiarem wolnych rodników).
Jakie są objawy choroby Parkinsona?
- sztywność – wzmożenie napięcia mięśniowego (charakterystyczna, przygarbiona sylwetka),
- drżenie spoczynkowe (wykonywany kciukiem i palcem wskazującym ruch „kręcenia pigułki”, nasilenie drżenia pod wpływem emocji, zanikanie drżenia - podczas wykonywania ruchów dowolnych oraz snu),
- bradykinezja – spowolnienie ruchowe (mikrografia, maskowata twarz, chód drobnymi kroczkami),
- zaburzenia odruchów postawnych (upadki),
- zaburzenia mowy (mowa monotonna, słabo artykułowana, ściszona, „zamazana”),
- objawy wegetatywne (łojotok twarzy, ślinotok, napadowa potliwość, zaparcia, zaburzenia czynności zwieraczy – nietrzymanie moczu),
- zaburzenia funkcji poznawczych (pogorszenie pamięci, spowolnienie myślenia),
- objawy psychiczne (niestabilność nastroju, nadwrażliwość).
Trudne życie osób chorych na Parkinsona
Początkowe stadium choroby Parkinsona charakteryzuje się stosunkowo dużą efektywnością leczenia, nazywany jest też „miodowym miesiącem” pacjentów z chorobą Parkinsona. Wraz z postępem choroby znacznie spada skuteczność zażywanych lekarstw, pomimo ich regularnego przyjmowania. Pacjent przez wiele godzin w ciągu dnia znajduje się w stanie wyłączenia (stan off), gdy leki zupełnie przestają działać i nierzadko dochodzi do całkowitego unieruchomienia chorego. Alternatywą są stany włączenia (stany on), w których sztywność i spowolnienie ruchów są znacznie mniej nasilone, ale ujawniają się ruchy mimowolne (dyskinezy), często bardzo gwałtowne i również uniemożliwiające choremu samodzielne funkcjonowanie.
Taki obraz choroby Parkinsona jest mniej znany, gdyż pacjenci w tym stadium coraz rzadziej opuszczają swoje mieszkania i widywani są jedynie przez najbliższe osoby. Osoby w zaawansowanym stadium choroby Parkinsona potrzebują zazwyczaj stałej opieki kogoś z rodziny bądź pomocy wykwalifikowanych opiekunów.
Zobacz także: Jaki może mieć przebieg choroba Parkinsona?
Głęboka stymulacja mózgu w chorobie Parkinsona
Choroba Parkinsona jest chorobą nieuleczalną. W początkowym stadium choroby ulgę przynoszą pacjentom przyjmowane środki farmakologiczne. W późniejszym okresie znaczną poprawę można uzyskać dzięki zastosowaniu głębokiej stymulacji mózgu.
Metoda ta polega na umieszczeniu w odpowiedniej strukturze mózgu elektrod, które połączone są przewodem z umieszczonym pod skórą na klatce piersiowej stymulatorem. Parametry stymulacji są dobierane indywidualnie dla każdego pacjenta. Jest to dostępny w Polsce, całkowicie refundowany przez Narodowy Fundusz Zdrowia sposób leczenia.
Jednak nie wszyscy chorzy mogą korzystać z tej metody. Przeciwwskazaniem do jej zastosowania jest depresja, łagodne stany otępienia oraz przebyty udar mózgu.
Farmakologiczne leczenie Parkinsona
Leczenie farmakologiczne choroby Parkinsona polega na ciągłym podawaniu leków.
Istnieją dwa systemy leczenia. Pierwszy polega na stałym podawaniu żelu zawierającego learwodopę przez specjalną pompę do cewnika umieszczonego w jelicie chorego. Zapewnia to stały odpowiedni poziom stężenia leku w mózgu, dzięki czemu poprawia się sprawność ruchowa, więc wykonywanie codziennych czynności nie stanowi już takiego problemu.
Drugie rozwiązanie opiera na ciągłym wlewie podskórnym, również przy zastosowaniu specjalnej pompy, innego leku – apomorfiny.
Niestety, żadna z farmakologicznych metod nie jest dostępna w Polsce, gdyż środki te nie są refundowane przez NFZ. Pozbawienie pacjentów z zaawansowaną chorobą Parkinsona odpowiedniego i skutecznego leczenia w dramatyczny sposób pogarsza ich jakość życia, prowadzi do wykluczenia społecznego i postępującego zniedołężnienia oraz pogarsza dalsze rokowanie. Wzrastają koszty opieki nad pacjentem i koszty leczenia powikłań typowych dla tych chorych.
Źródło: Materiały prasowe Polskiego Twoarzystwa Neurologicznego
Polecamy: Zaburzenia lękowe w chorobie Parkinsona
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
