fot. Fotolia
Charakterystyka otępienia czołowo-skroniowego (FTD)
Otępienie czołowo-skroniowe jest drugim co do częstości występowania, zaraz po chorobie Alzheimera, otępieniem o charakterze neurodegeneracyjnym.
Obejmuje ono grupę chorób zwyrodnieniowych, w których proces chorobowy postępuję z niejednolitą asymetrią w obszarze płatów czołowych i skroniowych. W konsekwencji daje zróżnicowane objawy kliniczne w zależności od rozłożenia zmian zwyrodnieniowych w strukturach mózgu.
Typy FTD
W otępieniu czołowo-skroniowym możemy wyróżnić dwa podtypy ze względu na uszkodzony obszar: czołowy oraz skroniowy.
- Wariant czołowy obejmuje wczesne zmiany zachowania, osobowościowe oraz emocjonalne. Typowe są również masywne deficyty funkcji wykonawczych, przejawiające się w zaburzeniach: hamowania reakcji, planowania, myślenia abstrakcyjnego, a także w podatności na dystrakcję (rozproszenie uwagi).
- W wariancie skroniowym początkowo dominujące są zaburzenia mowy, jednak wraz z czasem oraz rozwojem procesu neurodegeneracyjnego dołączają objawy charakterystyczne dla wariantu czołowego. Ponadto w wariancie skroniowym w zależności od lokalizacji uszkodzenia oraz zaburzonych funkcji mowy można zdiagnozować otępienie semantyczne oraz postępującą afazję bez płynności mowy. Głębokie zaburzenie pamięci semantycznej, trudności ze znalezieniem słów przy zachowaniu płynności i prawidłowej struktury gramatycznej mowy wskazuje na otępienie semantyczne, zaś niepłynna, ograniczona do zdawkowych komunikatów mowa wraz z agramatyzmami, nieprawidłowym powtarzaniem i nazywaniem oraz obniżoną fluencją słowną (płynnością mowy) stanowią grupę zaburzonych funkcji mowy sugerujących postępującą afazję bez płynności mowy.
Zobacz też: Kiedy może wystąpić otępienie poudarowe?
Jak odróżnić otępienie czołowo-skroniowe i chorobę Alzheimera?
Istotnym kryterium pozwalającym odróżnić oba typy otępień jest czas: otępienie czołowo-skroniowe pojawia się zwykle we wcześniejszym wieku (50.-70. rok życia) niż choroba Alzheimera – charakterystyczny jest również wolny rozwój choroby na początku i postępujący przebieg.
Ponadto w chorobie Alzheimera pierwszym objawem są zaburzenia pamięci, a zaburzenia zachowania pojawiają się stosunkowo później. Z kolei w otępieniu czołowo-skroniowym charakterystyczne są wcześnie występujące zaburzenia zachowania społecznego oraz zmiany osobowości.
Diagnostyczny jest również obraz zaburzeń funkcjonowania poznawczego ujawniających się w badaniu neuropsychologicznym występujący w obu otępieniach.
W chorobie Alzheimera mocno zaznaczone i dominujące są zaburzenia pamięci oraz zaburzenia wzrokowo-przestrzenne, przejawiające się między innymi w zaburzonej orientacji w otoczeniu, nawet dotychczasowo dobrze znanym. Dla otępienia czołowo-skroniowego charakterystyczne są zaś zaburzenia funkcji wykonawczych przy relatywnie lepszej pamięci i długo zachowanym, poprawnym funkcjonowaniu wzrokowo-przestrzennym.
Zobacz też: Jakie są najczęstsze przyczyny zawrotów głowy?
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
