Zawał mięśnia serca może nakładać się trwającą od lat stabilną chorobę wieńcową lub być jej pierwszym objawem. Mimo iż w ostatnich latach rokowanie uległo znacznej poprawie, nadal kilka procent pacjentów umiera w każdym roku choroby. Wśród nich są przede wszystkim ci w starszym wieku.
Jak rozpoznać zawał?
Ból w klatce piersiowej o typie dławicy może być równocześnie bólem zawałowym, jeżeli:
- trwa dłużej niż 10-30 minut,
- nie ustępuje po zaprzestaniu wysiłku ani po podaniu azotanów (nitrogliceryny) pod język (jeżeli po dwukrotnym podaniu leku w odstępie kilku minut ból trwa nadal przez następne minuty, należy wezwać pogotowie!),
- może mieć większe nasilenie,
- mogą mu towarzyszyć objawy tj. duszność (najczęściej u starszych), poty, kołatanie serca, osłabienie, nudności, wymioty, lęk przed śmiercią;
Co zrobić gdy podejrzewamy zawał?
W każdym przypadku, gdy występuje podejrzenie zawału serca, należy niezwłocznie wezwać pogotowie. Można podać tabletkę aspiryny, jeśli jest pod ręką, zapewnić choremu wygodną pozycję oraz rozpiąć kołnierzyk i pasek. Nie powinno się podawać nic do jedzenia, ani przewozić takiej osoby własnym transportem, a jedynie karetką pogotowia.
Pierwszym badaniem jakie zostanie wykonane jest EKG, które w wielu przypadkach wykazuje charakterystyczne zmiany. O zawale informuje nas ponadto podwyższone stężenie enzymów sercowych, które są uwalniane z uszkodzonego mięśnia. Jeżeli to nastąpiło, jedyną szansą dla chorego jest jak najszybsze (w ciągu tzw. „złotej godziny”) przywrócenie przepływu przez zatkane naczynie, podczas koronarografii lub przez podanie leków. Niestety u osób w podeszłym wieku, zwłaszcza u kobiet i z towarzyszącą cukrzycą, bardzo często typowe objawy zawału nie występują i bardzo trudno jest szybko postawić diagnozę. O ile nie doszło do powikłań i zgonu, dowiadujemy się o zawale po fakcie, kiedy już niedokrwionego fragmentu serca nie da się uratować.
Polecamy: Stany nagłe - zagrożenie życia
„Serce się nie starzeje, ma coraz więcej blizn” (Goethe)
Zawał mięśnia serca powoduje powstanie obszaru martwego mięśnia, z którego tworzy się blizna. Blizna nie bierze udziału w skurczu ani rozkurczu serca. Powoduje to utrudnienia w pracy serca, a jeśli wyłączony obszar jest wystarczająco duży, serce przestaje odpowiednio spełniać swoją funkcję jako pompy. Rozwija się niewydolność serca. Zawał jest niezwykle groźnym stanem, który zagraża licznymi powikłaniami, w najdramatyczniejszych przypadkach nawet pęknięciem serca.
Chociaż u osób w podeszłym wieku zawał jest zwykle mniej rozległy, trudności w rozpoznaniu i opóźnienie leczenia, a także współistniejące choroby powodują, że mamy do czynienia z 3 razy większym ryzykiem zgonu niż u osób młodszych!
Czytaj także: Czy obawiać się nadciśnienia?
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
