Większość guzków, które znajduje się podczas samobadania, to nie rak, lecz łagodne zmiany tkanki piersi, np. torbiele. Ale, by mieć pewność, że właśnie z nimi mamy do czynienia, trzeba co miesiąc kontrolować piersi i każdą nieprawidłowość konsultować z lekarzem (na początek ginekologiem). To ważne, bo ok. 90 proc. przypadków raka sutka wykrywa się właśnie dzięki samobadaniu. Kobiety, które robią je regularnie, potrafią wykryć nowotwór we wczesnej fazie rozwoju. Wtedy może być on w 100 procentach uleczalny.
Na tkankę piersi wpływ mają hormony. Powodują one np. powiększanie się gruczołów mlecznych. Możesz wtedy wyczuwać różne naturalne zgrubienia. By cię nie zmyliły, kontroluj piersi co miesiąc,
2–3 dni po okresie. A jeśli przeszłaś już menopauzę, w dowolnie ustalonym dniu, np. w każdą pierwszą sobotę miesiąca.
Dokładne samobadanie piersi wykonujesz stojąc – najpierw przed lustrem, potem np. po namydleniu się, pod prysznicem. Na koniec – na leżąco. Dzięki takiej kolejności i zmianom pozycji, najłatwiej wykryjesz ewentualne nieprawidłowości.
W jaki sposób się badać:
1. Badanie przed lustrem
- krok pierwszy
Co robić: Stań ze swobodnie opuszczonymi wzdłuż tułowia rękami i dokładnie przyjrzyj się piersiom. Potem to samo zrób z rękami uniesionymi nad głowę.
Zwróć uwagę: Na niesymetryczne powiększenie piersi, zmiany kształtu lub wyglądu skóry oraz brodawki sutka.
- krok drugi
Co robić: Połóż dłonie na biodrach. Przyjrzyj się dokładnie piersiom, a potem pochyl, tak by biust swobodnie opadał, i również go obejrzyj.
Zwróć uwagę: Na to, czy piersi układają się w różny sposób, ciało w którymś miejscu ma dziwną fakturę (np. przypomina pomarańczową skórkę albo się marszczy) lub kolor (przebarwienia).
2. Badanie na stojąco
- krok pierwszy
Co robić: Obejrzyj dokładnie brodawkę sutkową prawej piersi i jej otoczkę, potem delikatnie pouciskaj ją palcem wskazującym i kciukiem lewej ręki. W ten sam sposób (tylko prawą dłonią) zbadaj lewą brodawkę. Zwróć uwagę: Na to, czy z brodawki wycieka jakiś płyn.
- krok drugi
Co robić: Unieś lewą rękę i załóż ją za głowę. Palcami prawej dłoni (całą ich powierzchnią – nie tylko opuszkami!) zataczaj drobne kręgi na lewej piersi. Potem zmień ręce i zbadaj prawą pierś.Zwróć uwagę: Na wszystkie stwardnienia i guzki różniące się konsystencją od otaczającej je tkanki.
3. Badanie na leżąco
- krok pierwszy
Co robić: Połóż się na wznak. Pod lewy bark podłóż poduszeczkę. Lewą rękę połóż za głową, a palcami prawej zataczaj drobne kręgi na lewej piersi. Potem przełóż poduszkę pod prawy bark, załóż za głowę prawą rękę i palcami lewej zbadaj prawą pierś. Zwróć uwagę: Na guzki i zgrubienia.
- krok drugi
Co robić: Nadal leżąc na plecach, wyciągnij swobodnie lewą rękę wzdłuż tułowia. Palcami prawej dłoni zbadaj (okrężnymi ruchami) dół pachowy – tam znajdują się węzły chłonne.Zwróć uwagę: Na bolesność, obrzęki i powiększenie węzłów chłonnych (normalnie są one niewyczuwalne).
3 dobre rady:
1. Nie używaj do badania małego lusterka. Abyś mogła dokładnie obejrzeć piersi, potrzebujesz lustra ustawionego pionowo – na tyle dużego, by zobaczyć się w nim aż do pasa.
2. Wyobraź sobie, że każda pierś jest tarczą zegara, której centrum stanowi brodawka sutkowa i jej otoczka. To pomoże ci zapamiętać, który obszar już zbadałaś i gdzie są ewentualne zmiany (np. prawa pierś na godzinie 2).
3. Zdrowa pierś przypomina w konsystencji rozluźniony pośladek. Jeśli masz wątpliwości, czy to, co wyczuwasz pod palcami, jest normalne, zbadaj i porównaj to samo miejsce w drugiej piersi.
Konsultacja medyczna: lek. med. Ewa Paszkiewicz, ginekolog z Kliniki Zdrowia Kobiety i Leczenia Niepłodności Invicta.
Rysunki wykonała: Karina Jaźwińska
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
