Czym jest łój?
Całe ciało człowieka pokryte jest gruczołami łojowymi, które są bardzo ściśle powiązane z torebkami włosowymi. Ich znaczenie dla włosów i owłosionej skóry jest bardzo duże.
Łój wydostaje się na zewnątrz przez komórki gruczołów łojowych, a następnie przez torebkę włosową i jej ujście na skórze (tzw. pory skórne). Wydostający się łój pokrywa warstwę rogową.
Łój (z łacińskiego sebum) jest naturalnym nawilżaczem owłosionej i nieowłosionej skóry ssaków, który jest wydzielany przez gruczoły łojowe.
Skóra dorosłego człowieka wydziela około 2 g łoju dziennie. Największe ilości wydzielane są na karku, mostku, twarzy i owłosionej skórze głowy.
Po co nam łój?
Łój jest mieszaniną lipidów nabłonkowych. Jego znaczenie dla skóry i włosów jest nieocenione. Łój między innymi zapewnia miękkość skóry i tworzy na niej warstwę ochronną przeciwgrzybiczą i przeciwbakteryjną. Na skórze tworzy się rodzaj płaszcza, który nazywany jest płaszczem lipidowym lub tłuszczowym. Lipidy znajdujące się na powierzchni chronią głównie przed substancjami rozpuszczalnymi w wodzie oraz preparatami o działaniu zasadowym.
Poza tym łój równomiernie natłuszcza włosy i w ten sposób zapobiega ich łamaniu oraz wysuszaniu.
Z czego składa się łój?
Łój w większości składa się z ciał tłuszczowych oraz wody i innych składników występujących w mniejszej ilości. Powstaje na skutek syntezy składników odżywczych, które zawarte są w naskórku.
Na ciała tłuszczowe składają się powiązane i wolne kwasy tłuszczowe, cholesterol, woski i witamina E. Skład łoju może ulegać zmianom i zależy od różnych okresów fizjologicznych w życiu człowieka.
Pozytywne działanie łoju na włosy i skórę głowy
Wydzielanie łoju jest bardzo potrzebne skórze i włosom. Jeżeli łój wydzielany jest w normalnych ilościach, to wtedy jego działanie na włosy i skórę jest pozytywne.
Łój:
- konserwuje i ochrania skórę głowy oraz włosy przed niekorzystnymi czynnikami środowiska, np. drobnoustrojami i wysychaniem skóry,
- równomiernie natłuszcza włosy dzięki czemu są one mocniejsze, nie łamią się i nie wysuszają,
- zapewnia skórze miękkość,
- tworzy na skórze warstwę ochronną przeciwgrzybiczą i przeciwbakteryjną.
Negatywne działanie łoju
Jeżeli czynność gruczołów łojowych jest nadmierna, to wtedy mamy do czynienia z tzw. łojotokiem. Jest to negatywny skutek działania łoju na włosy i skórę głowy.
Łojotok może wystąpić w każdym wieku, nawet w okresie niemowlęctwa (tzw. ciemieniucha). Objawia się przede wszystkim nadmiernie przetłuszczającymi się włosami. Łój wydostający się z mieszka włosowego osadza się na włosie i rozpływa się po nim. Dochodzi do tego z różną szybkością, która zależy od płynności konsystencji oraz od grubości włosa. Należy pamiętać o tym, że ciepło zwiększa płynne właściwości łoju, dlatego też osoby, których włosy nadmiernie się przetłuszczają, powinny unikać suszenia włosów za pomocą suszarki.
Zobacz też: Cynk - dlaczego włosy go potrzebują?
Łojotok – problem okresu dojrzewania
Wydzielanie łoju jest regulowane przez hormony, układ nerwowy, witaminy i inne czynniki. Hormony męskie działają w ten sposób, że podwyższają wydzielanie łoju, natomiast żeńskie hormony je hamują.
Wydzielanie łoju nasila się w okresie dojrzewania płciowego. W tym okresie często mamy do czynienia z łojotokiem owłosionej skóry głowy, na który hamująco działa zespół witamin z grupy B.
Czym jest łojotok?
Z łojotokiem mamy do czynienia w sytuacji, kiedy skóra produkuje nadmierną ilość łoju skórnego.
Istnieje przekonanie, że łojotok jest chorobą o podłożu genetycznym. Ryzyko jego wystąpienia wzrasta, jeżeli w rodzinie są osoby zmagające się z chorobą. Często też uważa się, że nadmierna produkcja łoju to reakcja alergiczna organizmu na drożdże lub bakterie. Jednak jest to jedynie sugestia, która nie została potwierdzona żadnymi badaniami.
Do czynników, które są odpowiedzialne za pojawienie się łojotoku, możemy między innymi zaliczyć:
- stres,
- warunki pogodowe,
- tłustą cerę,
- nieprawidłową higienę skóry,
- nadwagę i otyłość,
- choroby skóry, jak na przykład trądzik.
Na ciele jest dużo miejsc, na których może pojawiać się łojotok. Te miejsca to miedzy innymi:
- skóra głowy,
- twarz (okolice czoła, nosa, ust, uszu),
- plecy,
- fałdy skórne na ciele.
Do objawów, jakie towarzyszą łojotokowi, należą: zmiany na skórze, łuszczenie skóry, swędzenie, utrata włosów.
Zobacz też: Jak dbać o włosy zimą?
Walka z nadmiernym wydzielaniem łoju
Łój bardzo łatwo można zmyć mydłem lub szamponem podczas mycia głowy. Po pewnym czasie – w zależności od cech osobistych skóry – ilość wydzielanego łoju odnawia się. Szybkość z jaką dochodzi do odnowy płaszcza lipidowego zależy między innymi od reakcji włosów na preparaty wykorzystywane do pielęgnacji włosów.
Podstawę walki z łojem stanowi prawidłowa pielęgnacja ciała. Do mycia tłustej twarzy należy używać mydła bez dodatku alkoholu. Twarz należy myć w razie potrzeby od 2 do 3 razy dziennie. Częstsze mycie może doprowadzić do zwiększonej produkcji sebum przez gruczoły łojowe. Do twarzy warto jest używać raz w tygodniu maseczek oczyszczających. Należy też dbać o prawidłowe nawilżenie skóry. Pomocne w tym będzie picie dużej ilości wody.
Ważna jest też odpowiednia dieta, w której należy ograniczyć spożycie cukru, soli, czekolady, smażonych i ostrych przypraw.
Zobacz też: Trądzik - 10 ciekawostek
Materiał przygotowany przez Klinikę Handsome Men.
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
