Jak walczyć z niedożywieniem u osób starszych?

Zgaga po posiłku może być objawem refluksu/ fot. Fotolia.pl
Często widzimy obraz schorowanej starszej osoby, chudej i słabo odżywionej. Niedożywienie jest głównym problemem w pielęgnacji i opiece nad osobami starszymi. Jak radzić sobie z niedożywieniem u seniora?
/ 02.08.2012 10:01
Zgaga po posiłku może być objawem refluksu/ fot. Fotolia.pl

Dlaczego u osób starszych pojawia się niedożywienie?

Niedożywienie białkowo-kaloryczne występuje u około 10–38% osób starszych nie wymagających hospitalizacji, u 5–12% osób starszych niewychodzących z domu, u 26–65% starszych pacjentów przebywających w szpitalu i u aż 5–85% osób w wieku podeszłym przebywających w placówkach opiekuńczo-leczniczych. W wielu szpitalach i jednostkach opieki społecznej obserwuje się zjawisko niedostatecznego pokrywania potrzeb energetycznych osób chorych i starszych.

Bardzo ważnym problemem, z którym spotykamy się u ludzi w podeszłym wieku, zwłaszcza przewlekle chorych, jest niedożywienie. Utrzymujące się przez dłuższy czas, wydłuża czas powrotu do zdrowia po chorobie lub urazach, powoduje spadek odporności, pogarsza samopoczucie oraz osłabia mięśnie.

Jedną z przyczyn niedożywienia jest brak łaknienia towarzyszący wielu chorobom, np. stanom po udarach mózgu, chorobie Alzheimera, chorobie Parkinsona. Na osłabienie apetytu wpływa również utrudnione gryzienie i połykanie, a także przyjmowanie dużej dawki leków.

Podstawą jest zbilansowana dieta

Najprostszym sposobem zapobiegania i leczenia niedożywienia jest dieta pokrywająca zapotrzebowanie na energię, białko, elektrolity, pierwiastki śladowe i witaminy. U osób starszych istnieje większe zapotrzebowanie na białko i witaminy ze względu na gorsze ich wchłanianie. Należy również pamiętać, że wiele leków wpływa negatywnie na florę bakteryjną jelit (źródło witaminy K), zaburza wchłanianie kwasu foliowego i żelaza (barbiturany, leki nasenne).

U części niedożywionych konieczne jest uzupełnianie diety specjalnymi preparatami odżywczymi. Najczęściej są to gotowe, płynne suplementy diety, które zawierają niezbędne składniki odżywcze i mogą być przyjmowane przez słomkę.

Niedobory witamin u osób starszych

Należy pamiętać, że u osób starszych wzrasta zapotrzebowanie na witaminy D, C, E, A i beta-karoten, natomiast zapotrzebowanie na składniki mineralne jest zbliżone do tego występującego u osób młodych, z wyjątkiem żelaza, na które spada zapotrzebowanie u kobiet po menopauzie. Podawanie preparatów wielowitaminowych jest często niewystarczające, a niekontrolowana ich podaż jest niewskazana.

Zobacz też: Problem niedożywienia u osób starszych

Ogólne zasady żywienia osób starszych

1) Pożywienie powinno być urozmaicone, lekkostrawne, wysokowartościowe stosownie do zapotrzebowania energetycznego.

2) W pożywieniu powinny dominować pokarmy o dużej gęstości odżywczej: warzywa, owoce, chude mięso, przetwory mleczne, produkty z całego ziarna.

3) Wyeliminowanie produktów twardych, opornych na rozkład enzymatyczny.

4) Stosowanie naturalnych, pobudzających wydzielanie enzymów trawiennych, przypraw ziołowych.

5) Uwzględnienie zapotrzebowania na wapń, witaminy antyoksydacyjne oraz inne składniki mineralne,

6) Stosowanie odpowiedniej ilości płynów (1 ml/1 kcal spożytej energii).

7) Częstsze spożywanie posiłków, 4–5 razy dziennie, w mniejszej objętości, ostatni posiłek 2–3 godziny przed snem.

Ustalając zasady żywienia u osób w wieku podeszłym, należy pamiętać o chorobach współistniejących, zwłaszcza o cukrzycy, schorzeniach sercowo-naczyniowych, neurologicznych, zaburzeniach psychicznych, a także uwzględnić sytuację socjalno-bytową i preferencje żywieniowe. Wszystkie te czynniki mają duży wpływ na rodzaj diety, a w konsekwencji – na stan odżywiania osób starszych.

Zobacz też: Co jeść? Składniki diety seniora

Źródło: Wydawnictwo Continuo, „Choroby otępienne. Teoria i praktyka” pod redakcją Jerzego Leszka/ pk/ jm

Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!

Redakcja poleca

REKLAMA