diagnozę, czuje się, jakby odczytano mu wyrok śmierci. Choć jest to choroba bardzo groźna, to jednak w porę wykryta oraz konsekwentnie i właściwie leczona, pozwala na powrót do zdrowia.
Wiedza o mechanizmie jej powstawania pozwoli zwracać większą uwagę na czynniki tzw. koncerogenne i unikać ryzykownych zachorowań, które mogą przyczynić się do rozwoju choroby. Poznajmy te mechanizmy...
Nasz organizm buduje 100 biliardów maleńkich cząsteczek żywej materii, zwanych komórkami.
Są to podstawowe jednostki – cegiełki, warunkujące życie także roślinom, owadom i zwierzętom. W ich wnętrzu znajdują się miniaturowe zestawy genów (jednostki dziedziczenia), które zawierają informacje potrzebne do budowy, regeneracji i funkcjonowania całego żywego organizmu.
Każdy człowiek ma inny genom (zestaw genów), który decyduje o barwie oczu, kolorze włosów, uzdolnieniach. Inny skład genetyczny mają komórki nerek, żołądka, wątroby i to dzięki tej informacji komórka określa swój kształt i funkcje. Ludzkie i zwierzęce ciało składa się z wielu typów komórek, tworzących różne tkanki i organy, harmonijnie współpracujące ze sobą.
Każda komórka ma zdolność dzielenia się określoną ilość razy, co wyznacza długość jej życia.
Po tym czasie ulega wieloetapowym przemianom, prowadzącym do jej rozpadu i usunięcia z ustroju. Zachowanie równowagi między ciągłymi narodzinami nowych i śmiercią starych komórek, jest jednym z mechanizmów życia. Naturalnej eliminacji nieprawidłowych lub zbytecznych „cegiełek” organizmu służy apoptoza, czyli genetycznie zaprogramowana śmierć komórki. Stanowi ona część procesu związanego z odnową tkanek, począwszy od okresu zarodkowego.
W roku 2002 za badanie nad tym procesem przyznano trzem uczonym nagrodę Nobla. Praca nad poznaniem genów śmierci i ich udziału w rozwoju organów, oraz samobójczym unicestwieniu komórki daje medycynie nowe możliwości w terapiach wielu chorób. Zaburzenia genetycznej regulacji długości życia komórek dotyczące skrócenia, jak i przedłużenia ich trwania są powodem schorzeń neurodegeneracyjnych (choroby Parkinsona, Alzheimera, udarów mózgu, zawałów serca), a także przyczyną chorób nowotworowych.
Nie choruje się na nowotwory z powodu starości, ale powstają one, ponieważ długie życie daje czas na powstawanie mutacji, które zapoczątkowują powstawanie nowotworów. Nowotwory u człowieka są skutkiem działania wielu czynników. W około 80% wywołują je czynniki środowiska uznane za mutagenne (chemiczne, fizyczne, biologiczne), w 20% to infekcje wirusowe, a tylko jeden, czy dwa procent – to genetyczne predyspozycje.
Choroba nowotworowa jest chorobą ogólnoustrojową, proces nowotworowy jest długotrwały i wieloetapowy. W procesie powstawania nowotworu wyróżniamy trzy fazy.
I.Faza inicjacji – to faza, w której czynnik rakotwórczy działając na zdrową komórkę powoduje zmianę w jej materiale genetycznym, czyli mutację. Jeżeli zaatakowana komórka ma zdolność do podziałów, to wywołana mutacja utrwala się i jest przekazywana następnym pokoleniom. Taka komórka nosi nazwę zainicjowanej.
II.Faza promocji – na etapie promocji, zainicjowana komórka przechodzi wiele mutacji i staje się typową komórką nowotworową. Jedna z ważniejszych cech odróżniających ją od komórki zdrowej, jest to, że komórka nowotworowa charakteryzuje się zaburzonymi zdolnościami przylegania do otaczających ją komórek. Te właściwości we wczesnym okresie rozwoju nowotworu umożliwiają komórkom nowotworowym przekraczanie naturalnych barier pomiędzy tkankami, a mogą umożliwić także późniejsze powstawanie przerzutów. W tej fazie (promocji) zatrzymanie procesu powstawania nowotworu jest jeszcze możliwe. I tak się dzieje w większości przypadków.
III..Faza progresji – to trzecia faza rozwoju nowotworu, w której wzrost komórek zmutowanych przebiega niepowstrzymanie i jest nieodwracalny. Zasadnicze znaczenie ma w tej fazie sprawność systemu odporności organizmu – jeśli jest słaby, komórki nowotworowe szybko się namnażają.
Jak powstaje nowotwór?
Przypomnijmy sobie budowę komórki. Przeciętna komórka organizmu żywego składa się z błony komórkowej, cytoplazmy wraz z organellami oraz jądra komórkowego. W jądrze komórki, w podwójnej helisie DNA mieści się niepowtarzalny, jak odcisk linii papilarnych zapis genetyczny informacji o ustroju. Podział komórki, którego efektem są dwie nowe komórki o identycznych cechach odbywa się za pomocą rozdziału materiału genetycznego zawartego w jądrze komórki.
W wyniku działania czynników rakotwórczych podczas podziału mogą zajść zmiany sekwencji
związków chemicznych w materiale DNA. Nowa komórka będzie miała inny zapis informacji, a tym samym inny kształt, wielkość i właściwości. Stanie się komórką obcą i w normalnych warunkach powinien zadziałać mechanizm apoptozy (samounicestwienia). Gdy jednak nie zadziała, komórka zacznie dzielić się, tworząc nowe pokolenia, czyli „nowy twór”. Komórki będą budować struktury, w postaci guzów, narośli, naciekań wykazując właściwości niszczące dla zdrowych otaczających je tkanek. Poszczególne komórki mogą odłączać się od takiej struktury i przenoszone wraz ze strumieniem krwi i limfy budować kolejne ogniska nowotworowe, czyli przerzuty.
Prawidłowe funkcjonowanie wszystkich organizmów wielokomórkowych zależy nie tylko od
produkcji nowych komórek, ale od zdolności każdej z nich do samounicestwienia, gdy stanie się zbyteczne lub jest uszkodzona.
Lepiej zapobiegać niż leczyć
Prewencja, czyli zapobieganie powstawaniu i rozwojowi chorób, w tym chorób nowotworowych,
staje się dziś bez wątpienia ważnym celem działań medycznych. Powinny one obejmować te zabiegi, które z jednej strony ograniczają wpływ czynników rakotwórczych na żywe tkanki, z drugiej strony utrzymują sprawność układu odpornościowego. Nauka potwierdza, ze wiele substancji naturalnych będących składnikami diety powstrzymują nowotwory na różnych etapach ich tworzenia. Antidotum przewidzianym przez naturę są związki należące do różnych grup antyoksydantów. Ich działanie polega na szybkim dostarczaniu wolnym rodnikom elektronu do pary, co chroni naturalne zasoby ustrojowych białek i tłuszczów.
Tym samym antyoksydanty:
- hamują powstawanie wolnych rodników i utlenianie metali
- hamują reakcje wolnorodnikowe
- naprawiają uszkodzenia wywołane przez wolne rodniki
- wspomagają układ odpornościowy, którego komórki mogą niszczyć substancje rakotwórcze
1.Roślinne polifenole – około 5 tysięcy różnych związków
PROANTYCYJANIDYNY – czerwono purpurowe barwniki (owoce)
FLAWONIDY – żółte barwniki owoców cytrusowych
KATECHINY – zielona herbata
RESVERATROL – skórka winogron
IZOFLAWONY – soja
KWAS ELAGOWY – maliny, truskawki
KURKUMINOIDY – ostryż, kmin
PYKNOGENOL – kora sosny morskiej
SALIMNYRA – ostropest
2.Składniki mineralne – cynk, żelazo, mangan, german, molibden, selen, chrom i magnez, miedź
3. Witaminy: A, Beta-karoten, likopen, B1, B2, B6, B17, kwas foliowy, E i D
4.Enzymy komórkowe: glutation, dysmutaza, peroksydaza, katalaza
Podgrupa: Aminokwasy – glutation, cysteina, kwas liponowy
Sama, najlepiej nawet skomponowana dieta, nie zawsze wystarcza, by uzupełnić pulę ustrojowych antyoksydantów. Poza tym, uzupełnianie witamin owocami i warzywami trwa bardzo długo. Możemy organizmowi potrzebnych substancji dostarczyć w postaci tabletkowych lub płynnych produktów, które uzupełnią codzienną dietę w potrzebne składniki odżywcze, budujące silny system odporności.
Umrzeć na „genetyczny rozkaz”
Odkryto ponad 100 genów regulujących podział i wzrost komórki. Są to tzw. onikogeny komórkowe, odpowiadające na wzrost organizmu w okresie intensywnego rozwoju. W ustroju dorosłego człowieka większość z nich jest nieczynna i nazywane są protoonkogenami. Mogą one jednak ulec aktywacji i zapoczątkować transformację nowotworową. Uczeni rozpoznali gen kodujący białko p53 (chromosom 17), którego brak nie rozpoczyna apoptozy, powstaje wówczas: rak jelita grubego, płuca, piersi. Obecność tego genu zmniejsza zdolność komórki do tworzenia naczyń krwionośnych (hamuje angiogenezę nowotworu).
Zapoczątkowany przez nie proces apoptozy polega na:
- pozbawieniu komórki sygnałów chemicznych czynnika wzrostu
- uruchamianiu funkcji enzymów komórkowych tnących białko (proteaz)hamowaniu aktywności enzymów uczestniczących we wzroście i rozprzestrzenianiu przerzutów hamowaniu procesu unaczynienia nowotworów, co uniemożliwia ich wzrost
Za rozwój nowotworów odpowiadają geny kodujące grupę białek odpowiedzialnych za podział komórek. Geny kodujące białka wewnątrz komórki, zawiadujące procesami jego przekazywania, to geny białka Ras. W soku z Noni odkryto substancję, która pomaga komórkom zainicjowanym i komórkom w fazie przedrakowej powrócić do pierwotnej funkcji. Substancją ta jest damnakantal, blokujący podziały komórek o zmienionym kodzie genetycznym, indukujący produkcję limfocytów T.
Organizm ludzki kryje jeszcze wiele tajemnic, jedną z nich dziś już poznano – to tajemnica życia i mechanizm śmierci, ukryty w najmniejszej strukturze żywego organizmu. Daje to szansę wyzdrowienia wielu cierpiącym na choroby nowotworowe, a innym pozwoli ich uniknąć.
To, czy będziesz zdrowy, czy nie w większości zależy od Ciebie. Nie czekaj, aż zachorujesz, bo już może być za późno i sam w większości możesz zapobiec wielu chorobom.
Krzysztof Porczyński
źródło: artelis.pl
źródło: artelis.pl
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
