Ściana a jednak słaby punkt
Aby zrozumieć zasady działania leków przeciwgrzybiczych, należy poznać budowę grzybów. Bez problemu możemy znaleźć setki związków chemicznych, które uszkodziłyby lub od razu zabiły komórki grzyba. Niestety, znaczna większość miałaby równie szkodliwy wpływ na nasze ciało. Dlatego staramy się znaleźć różnicę w budowie komórki człowieka i grzyba, tak aby je wykorzystać. Jak się okazuje, nie jest ich wcale tak wiele i dotyczą one budowy ściany komórkowej. W organizmie człowieka błony komórkowe stabilizowane są przez cholesterol (ten sam, który w nadmiarze powoduje miażdżycę), natomiast u grzybów zadanie to wykonuje podobny związek z grupy steroli – ergosterol. Inne różnice dotyczą występowania w ścianie komórkowej grzybów specyficznych cukrów: glukanu, mannanu i chityny.
Przeczytaj: Wszystko o grzybicy
Jak broni się nasz organizm?
Zanim zaczniemy przyjmować leki, dobrze wiedzieć, jak broni się przed grzybami nasz organizm. Zwykle radzi on sobie doskonale i większość grzybic występuje u osób z niewydolnym układem odpornościowym. Oto podstawowe mechanizmy obronne:
- nieuszkodzona skóra i błony śluzowe z nabłonkiem migawkowym,
- białka przeciwgrzybiczne w surowicy i płynach tkankowych: m.in. laktoferyna i lizozym,
- komórki fagocytujące, czyli zdolne do „zjedzenia i strawienia” grzyba: neutrofile, makrofagi i komórki NK,
- system immunologiczny skóry z wyspecjalizowanymi komórkami.
Jak działają leki?
Na wstępie należy podkreślić, że wiele leków stosowanych w leczeniu grzybów ma efekt toksyczny dla człowieka, ponieważ nasze komórki niewiele różnią się od tych grzybowych i leki szkodliwe dla grzyba częściowo uszkadzają komórki ludzkie.
Najczęściej wykorzystywanymi lekami w leczeniu grzybic są leki polienowe: amfoterycyna B, nystatyna i natamycyna. Łączą się one ze sterolami błony komórki grzyba i ją uszkadzają.
Inna grupa leków to azole, które hamują syntezę ergosterolu. Wśród nich ketokonazol, flukonazol i wanykonazol. Należy tu wspomnieć o niekorzystnym działaniu tych leków na układ pokarmowy. Podobne działanie mają alliloaminy, do których należy terbinafina.
Zobacz też: Czy wiesz, co na Ciebie czyha w klubie fitness?
Echinokandyny, jak kaspofungina hamują biosyntezę glukaniu w ścianie komórkowej grzyba, a gryzeofulwina blokuje produkcję chityny.
Metody naturalne
Na koniec, pokrótce, chciałbym zaznaczyć, że również wyciągi z pestek grejpfruta mają działanie grzybobójcze. To działanie zawdzięczamy zawartym w nim bioflawonoidom, które zapobiegają namnażaniu się grzybów.
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!