Jakie to robaki?
Do chorób pasożytniczych przebiegających w naczyniach żylnych należą bilharcjozy lub inaczej schistosomozy. Robaki wywołujące tą jednostkę chorobową, nalezą do wspólnej rodziny Schistosoma. Dorosłe osobniki płci żeńskiej tego gatunku składają jaja do drobnych naczyń żylnych w ścianie jelita lub pęcherza moczowego, skąd trafiają one do światła narządu lub pozostają w splotach żylnych lub tkankach. Część jaj dostaje się z prądem krwi do żyły wrotnej, a stąd trafiają do wątroby. Jaja, które trafią do tkanek zostają „obudowane” przez tkankę żywiciela - tworzą się ziarniniaki, które bliznowacieją i wapnieją. Zmiany lokalizują się różnie w zależności od gatunku pasożyta. Przy inwazji Schistosoma haematobium, robak bytuje w splotach żylnych pęcherza moczowego i zmiany powstają w ścianie pęcherza. Podczas inwazji Schistosoma mansoni i Schistosoma japonicum zmiany dotyczą ściany jelita i wątroby. Powikłaniem choroby jest marskość wątroby oraz zespół objawów nadciśnienia w układzie żyły wrotnej.
Cykl życiowy Schistosoma
Rezerwuarem pasożytów jest: dla S. mansoni i S. haematobium człowiek, chociaż oba gatunki spotykane są u większości naczelnych, a także innych gatunków zwierząt. Do roznoszenia przywr z gatunku S. japonicum przyczyniają się takie zwierzęta jak: pies, kot, świnia, koń, i niektóre gatunki dziko żyjących gryzoni. Źródłem, jest chore zwierzę lub chory człowiek, które wydalają jaja pasożyta. Jaja po wydaleniu organizmu gospodarza, stanowią źródło zakażenia dla żywicieli pośrednich, słodkowodnych ślimaków z rodzaju Bulinus, Biomphalaria, Oncomelania. Jaja S. haematobium są wydalane na zewnątrz z moczem, a jaja S. masoni i S. japonicum z kałem. Po dostaniu się jaja do środowiska wilgotnego, uwalniają się z nich postaci larwalne. Postać larwalna nazywana miracydium, przenika do organizmu żywiciela pośredniego – ślimaka. Tam po kilku tygodniach rozwija się, namnaża i opuszcza organizm ślimaka jako dojrzalsza forma - cerkaria. Cerkarie mają zdolność penetracji przez tkanki. Doskonale przenikają przez skórę lub przez błony śluzowe człowieka. Ponieważ cerkarie bytują w zbiornikach słodkowodnych, człowiek może zarazić się nimi w czasie kąpieli. Ze skóry drogą naczyń krwionośnych cerkarie dostają się do krwiobiegu, a następnie do wątroby, gdzie dojrzewają. Dojrzałe przywry kojarzą się w pary i przedostają do splotów żylnych krezkowych (S. mansoni, S. Japoniom) lub pęcherzowych (S. haematobium).
Jakie objawy towarzyszą robaczycom układu żylnego?
Objawy kliniczne choroby pojawiają się wówczas, gdy robaki osiągną dojrzałość płciową. Dzieje się to po upływie 4-6 tygodni od momentu zarażenia. Są to krwiomocz (S. haematobium), biegunka i objawy nadciśnienia w układzie żyły wrotnej (S. japonicum, S. mansoni), laboratoryjne wykrywa się jaja pasożyta w kale lub moczu. Dodatnie są również odczyny serologiczne we krwi.
Wydalanie jaj rozpoczyna się w kolejnych dwóch tygodniach. Żywiciel ostateczny, czyli zarażony, nie stanowi bezpośredniego zagrożenia dla innych osób, może natomiast stanowić źródło zarażenia dla ślimaków - żywicieli pośrednich. Człowiek zwykle zaraża przez okres 1-2 lat.
Obszary występowania robaczyc
Należy wspomnieć, ze przywra S. mansoni, występuje na terenie Afryki, północno-wschodniej części Ameryki Południowej i na wyspach Morza Karaibskiego, S. haematobium można spotkać również w Afryce, na Bliskim Wschodzie. Natomiast S. japonicum występuje na Dalekim Wschodzie w Chinach, Japonii, Filipinach.
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
