Wiele z dolegliwości ciążowych jest przewidywalnych, więc można je dość łatwo zidentyfikować, a nawet się do nich przygotować, a części z nich skutecznie zapobiec.
Wygląd skóry
Do najczęstszych zmian skórnych należą: zwiększona potliwość czy napięcie skóry, obrzęki – występujące zwłaszcza w godzinach porannych, zaczerwienienie i przerost dziąseł, różnego rodzaju przebarwienia, rozstępy. Przed rozstępami właśnie warto chronić się od początku ciąży odpowiednio nawilżając i ujędrniając skórę, nie tylko w obrębie brzucha czy biustu, ale całego ciała.
Zabezpieczymy się w ten sposób przed przykrymi niespodziankami takimi, jak nieefektowne rozstępy skóry na ramionach, czy pod kolanami.
Możliwe jest też wystąpienie innych zmian skórnych, na przykład nieprawidłowego zabarwienia (przebarwień) - dlatego w okresie ciąży, nie wolno korzystać z solarium (również dlatego, że może to być bardzo niebezpieczne dla dziecka), ani zbytnio eksponować skóry na promienie słoneczne.
Ich działanie wzmaga ewentualne plamiste przebarwienia skóry. Przebywając na słońcu wiosną i latem, ciężarna zawsze powinna używać preparatów z wysokim faktorem chroniącym przed promieniowaniem UVA i UVB (30-50 SPF).
Polecamy: Jak zachować urodę w ciąży
Ważne aby zadbać o właściwą pielęgnację całej skóry i jej przydatków tj. włosów i paznokci dbając o racjonalną dietę, a także uzupełniając niedobory witamin i składników mineralnych specjalnymi preparatami przeznaczonymi dla kobiet w ciąży.
Trzeba także obserwować znamiona barwnikowe, które w tym okresie mogą ulec zmianom – powiększyć się, uwrażliwić. Po zakończeniu ciąży, jeśli ocenimy, że doszło do jakichkolwiek zmian w ich obrębie, konieczna będzie wizyta u dermatologa.
Nudności, bóle głowy
Wiele dolegliwości ciążowych związanych jest przede wszystkim ze zwiększoną ilością poziomu niektórych hormonów, jak nudności i wymioty, czy poranne nadmierne pragnienie. Na te pierwsze może pomóc filiżanka herbaty z plasterkiem imbiru i mała przekąska w postaci herbatnika, podane przez troskliwego partnera jeszcze zanim wstaniemy z łóżka, ale także dbanie o częste i małe lekkostrawne posiłki w ciągu całego dnia i picie dużej ilości niesłodzonych płynów.
Pomocne jest również zażywanie preparatów witaminowych wzbogaconych w wyciąg z imbiru, skierowanych do kobiet spodziewających się dziecka.
Uzupełnianie płynów i dbanie o regularne posiłki, czyli unikanie wystąpienia uczucia głodu, a także starania o jak najmniejsze narażanie się na występowanie stresu, czy kontakt z silnym światłem i hałasem pomoże nam też w radzeniu sobie z bólami głowy spowodowanymi przez wysoki poziom estrogenu w organizmie.
Wśród lekarzy przeważa opinia, że kobiety cierpiące na migreny (typowe objawy to ból jednostronny, ostry i pulsujący) w ciąży odczuwają prawdziwą ulgę. Choć mechanizm tego zjawiska nie jest jeszcze do końca rozpoznany, statystyki potwierdzają tę regułę. Jest to korzystne zarówno dla matki, jak i dziecka również dlatego, że większość leków stosowanych u osób cierpiących na migreny jest niewskazanych w czasie ciąży.
Dieta
Powiększająca się stale i naprawdę szybko macica, wraz ze zwiększonym ukrwieniem pęcherza moczowego na skutek działania hormonów ciążowych może spowodować dużo częstsze wizyty w toalecie. Przed tym nie sposób się zabezpieczyć całkowicie. Jedynym wyjściem jest regularne popijanie małych ilości płynów, co sprawi, że potrzeba oddania moczu będzie mniej nagła.
Miłośniczki meksykańskiej kuchni lepiej aby zrezygnowały w ciąży z tak pikantnych potraw. Ich działanie, w połączeniu z wpływem progesteronu rozluźniającego zwieracz między przełykiem a żołądkiem, które prowadzi do cofania się treści żołądka oraz powiększająca i przemieszczająca się macica, mogą spowodować wystąpienie uporczywej zgagi. Jednak jeżeli już się ona przytrafi, pomocne może być wypicie mleka, gorącej herbaty lub zjedzenie kilku migdałów bez skórki.
W przypadku zaparć – również powodowanych przez wysoki poziom progesteronu oraz przez ucisk macicy na przewód pokarmowy - warto zwiększyć ilość błonnika w menu (warzywa, produkty pełnoziarniste, owoce) oraz wypijanych płynów.
Bezsenność – jeśli w ogóle się u pojawia, dzieje się to raczej trzecim trymestrze ciąży i jest zazwyczaj spowodowane zwyczajnym brakiem... dobrej pozycji do snu. Duży (choć słodki!) ciężar brzucha sprawia, że większość kobiet spodziewających się dziecka w ostatnich tygodniach ciąży narzeka, że ma… tylko dwa boki i na żadnym z nich nie da się wygodnie spać.
W walce z bezsennością mogą się okazać pomocne stare dobre metody jak regularne wietrzenie mieszkania, wypicie szklanki ciepłego mleka czy herbatki z melisy, rezygnacja z napojów zawierających kofeinę i teinę oraz – zwłaszcza w trzecim trymestrze – spanie na lewym boku z poduszką ułożoną pod prawym kolanem.
Bóle mięśni
Na każdym etapie ciąży mogą się także pojawić skurcze łydek – wtedy pomoc może przynieść nam lekarz prowadzący ciążę zalecając zażywanie magnezu oraz witamin z grupy B, najlepiej w ramach kompleksowego preparatu, który zapewni odpowiedni poziom wszystkich pierwiastków w okresie ciąży (np. Prenatal Complex - cena ok. 38 zł za 60 kapsułek). Dodatkowo na pewno nie zaszkodzi zatrudnienie partnera w roli masażysty zbolałych mięśni nóg, które z każdym tygodniem obciążane są coraz większą pracą.
Rozciąganie się mięśni i więzadeł brzucha może powodować jego bóle o różnym nasileniu, na które trzeba zwrócić szczególną uwagę. Jeżeli towarzyszą im wymioty, biegunka lub skurcze może to być także oznaka zapalenia wyrostka robaczkowego lub zaburzeń w przebiegu ciąży, czy też poważnej infekcji, dlatego obserwując u siebie połączenie tych objawów należy niezwłocznie udać się do lekarza.
Bóle okołokręgosłupowe, głównie w dolnej części pleców, są spowodowane rozciąganiem się mięśni i więzadeł. Zbawienne w tym przypadku może się okazać noszenie płaskiego obuwia oraz ćwiczenia dna miednicy, pleców i brzucha.
Związane z ciążą około 2,5 litra krwi więcej w organizmie, której przepływ jest utrudniony przez powiększoną macicę, może prowadzić do rozszerzenia żył a w efekcie do powstania nieestetycznych, bolesnych zgrubień – żylaków. Ich, dla większości osób wstydliwa, odmiana - hemoroidy (żylaki odbytu), jest efektem zaparć i zwiększonej ilości krwi w obszarze łonowym.
Objawiają się swędzeniem i bólem okolic odbytu a także śladami krwi w stolcu. Konieczne jest zadbanie o regularne wypróżnienia (zwiększenie ilości błonnika w diecie i picie wody) oraz codzienna dawka ruchu. Dodatkowo zapobiec nasilaniu się dolegliwości związanych z hemoroidami pomoże kładzenie na krześle, czy kanapie, na których siadamy miękkiej poduszki lub specjalnego kółka, takiego, jak używają panie po porodzie, co pomoże zapobiec uciskowi i napięciom w obrębie odbytu.
Polecamy: Zapobieganie alergiom
O czym trzeba wspomnieć lekarzowi
Omdlenia, uczucie słabości – jeżeli są wynikiem nagłego spadku ciśnienia krwi, nie powinny być powodem do nagłej interwencji lekarskiej i obaw, ale trzeba przy okazji najbliższej wizyty koniecznie wspomnieć o nich ginekologowi, by wykluczyć wszelkie inne ewentualności, niż same wahania ciśnienia. W ich zapobieganiu pomocne są preparaty przeznaczone dla kobiet w ciąży, które uzupełniają dietę w witaminy i sole mineralne, w tym w wapń, magnez i potas odpowiedzialne przy okazji za zapobieganie występowaniu kurczy mięśni.
W przypadku przezroczystych, białych upławów – nie musimy się martwić – w czasie ciąży jest to absolutnie normalne. Jednakże w razie zaobserwowania zmiany ich koloru, konsystencji bądź zapachu, a już na pewno podbarwienia krwią oraz pieczenia lub świądu pochwy czy sromu – należy skonsultować się z ginekologiem.
Pamiętajmy, że ciąża to stan wyjątkowy, w którym obowiązują inne normy. Przykładem tego może być anemia (niedokrwistość). W okresie ciąży w sposób naturalny dochodzi do rozcieńczenia krwi na skutek zwiększenia się jej ilości w organizmie - jednak szybciej przybywa osocza niż elementów morfotycznych więc dochodzi właśnie do jej „rozcieńczenia”.
Ale są także rodzaje niedokrwistości, które nie są obojętne zarówno dla dziecka jak i mamy. Ich przyczyną może być nagła utrata krwi (np. wskutek odklejenia łożyska), a także niedobór żelaza czy określonych witamin. Oznaką tego jest zmęczenie, problemy z koncentracją, bladość twarzy, senność, bóle głowy, co może być powodem zmiany w łożysku, czy ewentualnego wystąpienia wad u dziecka. Dlatego przestrzeganie zaleceń lekarza odnośnie diety i suplementacji żelaza, a także wykonywanie regularnie zleconych przez niego badań, jest tak istotne.
Zobacz także: Badania w czasie ciąży czyli maluszek pod kontrolą
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
