Aż 15 proc. z nas nękają częste przeziębienia, pozostali każdej zimy co najmniej raz łapią katar. Szczyt zachorowań na grypę przypada wprawdzie w lutym, ale wirus tej choroby uaktywnia się już w październiku. Jesienią zagrozić nam może też następna inwazja ptasiej grypy, warto więc zadbać o higienę i przestrzegać zaleceń lekarzy. W przypadku małych dzieci powinniśmy być szczególnie czujni, i to nawet wtedy, gdy sądzimy, że przeziębienie jest błahe i nie wymaga leczenia. Jeśli kaszel u dziecka trwa długo, zgłoś się do pediatry. Pamiętaj także o kontroli po chorobie.
Zwykłe przeziębienie to nie powód do leżenia w łóżku i szpikowania się lekami. Bywają jednak sytuacje, w których obowiązkowo powinnaś poddać się badaniu lekarskiemu:
- gorączka przekracza 38 st. C,
- czujesz się bardzo osłabiona,
- kaszel się nasila,
- gdy kaszlesz, kłuje cię w boku,
- masz powiększone węzły pod pachą lub w pachwinie,
- gdy wydychasz powietrze, słychać świst lub rzężenie,
- wymiotujesz lub masz biegunkę,
- na skórze pojawiła się wysypka lub bąble.
Szczególną czujność trzeba wykazać w przypadku niemowląt i małych dzieci. Wysoka temperatura (39-40 st. C) lub stan podgorączkowy utrzymujący się dłużej niż trzy dni, kaszel, biegunka – to wskazania do szybkiej konsultacji z pediatrą.
Przeziębienie
Tak się zaczyna: drapanie w gardle, chrypka, ból gardła, kichanie
Typowe objawy: gorączka ok. 37–38 st.C, katar, ból gardła, kaszel
Co wywołuje zakażenie: wirusy
Powikłania: zapalenie oskrzeli, zapalenie zatok
Zapalenie gardła
Tak się zaczyna: gorączka do 39 st.C, silny ból gardła, osłabienie
Typowe objawy: powiększenie migdałków, ból przy przełykaniu, silny ból w nocy
Co wywołuje zakażenie: wirusy
Powikłania: zapalenie oskrzeli
Grypa
Tak się zaczyna: gorączka do 40 st.C, osłabienie, ból stawów, ból głowy
Typowe objawy: gorączka może utrzymywać się nawet 7 dni i wracać
Co wywołuje zakażenie: wirus grypy
Powikłania: zapalenie płuc, opon mózgowych, nerek, serca
Angina
Tak się zaczyna: gorączka do 40 st.C, ból gardła, ból głowy, silne osłabienie
Typowe objawy: ropne naloty na migdałkach
Co wywołuje zakażenie: bakterie – paciorkowce
Powikłania: zapalenie ucha, opon mózgowych, nerek
Wybierz właściwy lek
Wiele leków na przeziębienie możesz kupić bez recepty. Co powinnaś wiedzieć?
- Leków przeciwbólowych i przeciwgorączkowych nie stosuj dłużej niż przez trzy dni.
- Te w saszetkach, do rozpuszczania są najłagodniejsze dla żołądka i najszybciej wchłaniają się do krwiobiegu, np. Eferalgan, Gripex.
- Jeśli stosujesz środek z paracetamolem, unikaj innych leków o takim samym działaniu – przeciwbólowych i przeciwgorączkowych, np. z ibuprofenem, naproxenem czy kwasem acetylosalicylowym.
- Dziecku do lat 12 nie wolno podawać aspiryny, grozi to bowiem poważnymi powikłaniami neurologicznymi. Nie zaleca się też ekstraktu z tymianku i podbiału.
- Środki podawane w czopkach, np. Codipar czy Naproxen, wchłaniają się do krwi podobnie jak leki doustne, a więc także mogą uszkodzić śluzówkę jelit i żołądka. Dlatego nie można stosować ich dłużej niż przez kilka dni.
- Preparatów zawierających rutynę, np. Rutinoscorbinu, Cerutinu, nie łącz z lekami przeciwbólowymi.
Zasady antybiotykowej terapii
W terapii antybiotykami najważniejsza jest ciągłość leczenia oraz przyjęcie całej zaleconej dawki.
- Nie odstawiaj ich w chwili, gdy poczujesz się lepiej.
- Antybiotyków nie powinnaś też łączyć z niektórymi produktami, bo pogarsza to wchłanianie substancji leczniczej (grejpfruty, pomarańcze, mleko, biały i żółty ser). Najlepiej odczekać 2 godziny po ich zjedzeniu.
- Antybiotyk należy popić wodą lub słabą herbatą.
- Bezwzględnie przestrzegaj pór zażywania leku zaleconych przez lekarza.
Prawdy i mity o antybiotykach
Ich wynalezienie uznano za największe osiągnięcie XX w. Ratują życie i z tego powodu bywają bezcenne. Krążą o nich złe i dobre opinie. Sprawdź, czy są słuszne:
1. Gdy często je zażywasz, odporność organizmu słabnie. Prawda - zażywaj je tylko przy ciężkich infekcjach.
2. Infekcja wirusowa (np. grypa, zapalenie gardła) jest wskazaniem do podania antybiotyku. Nieprawda. Gorączka czy ból gardła nie muszą być leczone antybiotykiem.
3. Antybiotyki nie są obojętne dla zdrowia – stosowane w nadmiarze niszczą naturalną florę bakteryjną w organizmie, a to przyczynia się do innych chorób, np. kandydozy jelit czy grzybicy dróg rodnych. Prawda.
4. Bezwzględnym wskazaniem do terapii antybiotykiem jest angina ropna, zapalenie płuc, zapalenie ucha środkowego, ropne zapalenie zatok. Prawda.
5. Powinny być zażywane podczas posiłków (lepiej wchłaniają się do krwi). Nieprawda – najlepiej zażywać je między posiłkami, np. 2 godziny po jedzeniu.
Szczepionka kontra grypa i... zawał
Masz wątpliwości, czy warto się szczepić? Lekarze przekonują, że właśnie teraz szczególnie warto, z uwagi na coraz groźniejsze mutacje wirusa. Szczepionka to najlepsze zabezpieczenie przed grypą, i nie tylko. Zdaniem ekspertów, zastrzyk preparatu stworzonego z martwych wirusów może wzmocnić siły odpornościowe organizmu także na wypadek zachorowania na ptasią grypę.
Szczepionka na tyle wzmacnia układ immunologiczny, że lepiej radzi on sobie także z innymi drobnoustrojami. Eksperci zauważyli bowiem, że ludzie regularnie poddający się szczepieniom przestają się przeziębiać, a jeśli już dopadnie ich jakaś infekcja, kończy się zwykle na lekkim katarze. Z badań wynika też, że osoby regularnie korzystające ze szczepień o 60 proc. rzadziej chorują na... zawał. Wirus grypy wzmaga bowiem groźne procesy zapalne w naczyniach krwionośnych.
7 ważnych pytań o szczepienia
1. Jaką szczepionkę zastosować?
Każdy z preparatów dostępnych w aptece zawiera tę samą kombinację wirusów. Działanie jest więc identyczne.
2. Ile razy trzeba się szczepić?
Wystarczy jeden zastrzyk. W przypadku dzieci szczepionych pierwszy raz potrzebne są 2 iniekcje.
3. Kiedy jest najlepsza pora?
We wrześniu, październiku, ale można w listopadzie, grudniu i styczniu.
4. Kto nie powinien się szczepić?
Ludzie z zaburzeniami układu immunologicznego, alergicy uczuleni na białko kurze.
5. Kto przede wszystkim powinien się zaszczepić?
Dzieci uczęszczające do żłobków, przedszkoli i szkół, ludzie starsi, osoby o obniżonej odporności.
6. Ile kosztuje szczepionka?
Ok. 30 zł, sam zastrzyk jest refundowany przez Narodowy Fundusz Zdrowia.
7. Czy szczepienie chroni przed ptasią grypą?
Nie wiadomo. Pewne jest, że będzie ona przebiegać łagodniej.
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!