Kiedy mięśnie odmawiają posłuszeństwa - miastenia

Zdiagnozowana nużliwość mięśni (miastenia gravis) u wielu ludzi na pewno była przełomem w życiu. Z czasem choroba potrafi nieźle namieszać w zdrowiu, prowadząc do ograniczenia samodzielności i uzależnienia od innych osób.
/ 11.07.2009 23:03
Zdiagnozowana nużliwość mięśni (miastenia gravis) u wielu ludzi na pewno była przełomem w życiu. Z czasem choroba potrafi nieźle namieszać w zdrowiu, prowadząc do ograniczenia samodzielności i uzależnienia od innych osób.

Jej przyczyna związana jest z procesami autoimmunologicznymi, blokującymi receptory acetylocholinowe mięśniach. Powoduje to w nich redukcję wspomnianych receptorów. Ponadto za przyczynę uważa się grasiczaka – łagodny nowotwór przerosłej grasicy – gruczołu „odpornościowego”, który pomniejsza się po okresie dojrzewania, a w starości prawie zanika.

Choroba dotyczy mięśni poprzecznie-prążkowanych (szkieletowych). Miastenia pojawia się częściej u kobiet około 18-30 roku życia (I szczyt zachorowań) natomiast między 45-60 rokiem życia (II szczyt zachorowań) ujawnia się wśród mężczyzn.

Kiedy mięśnie odmawiają posłuszeństwa - miastenia

Objawy choroby
  • opadanie i niedomykanie powiek, podwójne widzenie
  • niemożność zmarszczenia czoła
  • opadanie głowy i zaburzenia mimiki twarzy – tzw. uśmiech poprzeczny
  • opadanie żuchwy i zaburzenia żucia, gryzienia, mówienia i połykania
  • znaczne osłabienie mięśni po wysiłku fizycznym
  • zaburzenia oddychania
  • częste upadki
Choroba przebiega z okresami zaostrzeń i remisji (bez objawów). Zaostrzeniu sprzyjają głównie infekcje dróg oddechowych, okres porodu i połogu, ciepło i opalanie się, znaczny wysiłek fizyczny oraz stosowanie niektórych antybiotyków i innych leków, w tym zwiotczających medykamentów stosowanych przy narkozie (kuraropodobne).

Rozpoznanie
W diagnostyce wykorzystuje się elektryczną próbę miasteniczną, EMG pojedynczego włókna mięśniowego, TK śródpiersia (grasiczak) oraz oznaczenie m.in. wspomnianych przeciwciał skierowanym przeciw receptorom acetylocholinowym. Wykonywany jest również test z lekami – Tensilonem (edrofonium) lub Polstigminą (neostygmina). Jeżeli po podaniu któregoś z nich następuje poprawa stanu, wynik testu jest dodatni.

Leczenie miastenii
W farmakoterapii stosowane są leki cholinergiczne, które umożliwiają przewodzenie impulsów nerwowo-mięśniowych, np. Polstigminum, Mytelase, Mestinon, Nivalin. Następnie podaje się sterydy, np. Encorton, działające silnie przeciwzapalnie i immunosupresyjnie (osłabiają odporność). Wykorzystywane są też cytostatyki – azatiopryna, cyklofosfamid, cyklosporyna, mające działanie immunosupresyjne . Dożylnie przetacza się immunoglobuliny, które przy zaostrzeniu objawów. Ponadto wykonuje się plazmaferezę – oczyszczanie osocza krwi z przeciwciał przeciw cholinergicznym. W przypadku grasiczaka leczenie odbywa się za pomocą skalpela (tymektomia).

A co z ciążą?
Macica jest mięśniem gładkim, a nie poprzecznie-prążkowanym, czyli nie ma w niej zaburzeń przekaźnictwa nerwowo-mięśniowego, a więc rozwiązanie zależy od stanu rodzącej (może być naturalne). Istnieje możliwość nasilenia się objawów podczas pierwszych miesięcy ciąży, złagodzenia w drugiej połowie oraz nasilenia po porodzie, w okresie połogu. W pewnych miesiącach ciąży, mogą być podawane sterydy oraz przeprowadzana plazmafereza.

Na podstawie:
Prusiński A., Neurologia praktyczna, PZWL, Warszawa 2005


Katarzyna Ziaja

Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!

Redakcja poleca

REKLAMA