W każdej chwili mogą dopaść cię dolegliwości związane z jedzeniem: niestrawność, wzdęcia czy niedomaganie wątroby. Warto wiedzieć, jak sobie samemu pomóc. Należy jednak zdawać sobie także sprawę, w jakich wypadkach trzeba szukać fachowej pomocy.
Podręczna apteczka
Na wszelki wypadek postaraj się, aby twoja podręczna apteczka była dobrze zaopatrzona. Powinny się w niej znaleźć zioła: mięta, rumianek, dziurawiec, koper włoski. Silniej od herbatek
i naparów działają wyciągi roślinne. Możesz więc (najlepiej jeśli zasięgniesz porady lekarza albo farmaceuty) zaopatrzyć się w ziołowe leki w aptece. Pamiętaj jednak, żeby zawsze powiedzieć specjaliście, jakie leki zażywasz na co dzień. Nawet zwykłe herbatki ziołowe w połączeniu z lekami mogą być niebezpieczne, np. napary z dziurawca czasem osłabiają działanie tabletek antykoncepcyjnych.
Tabletki, syropy, krople
Wiele rozwagi trzeba także wykazać w stosowaniu leków dostępnych bez recepty (tzw. OTC). Zwykle zażywamy je w wypadku bólu głowy, przeziębienia, bólu gardła, kaszlu czy kataru. Podczas ich stosowania pamiętaj o kilku ważnych zasadach.
1. Zawsze sprawdzaj skład leku. Pod różnymi nazwami kryją się bowiem te same substancje czynne, np. w panadolu i gripeksie znajduje się paracetamol. Łatwo więc go przedawkować, gdy jednocześnie będziesz łykać oba leki przez dłuższy czas.
2. Zawsze uważnie czytaj ulotkę i ściśle stosuj się do wkazówek, jak zażywać leki. Ważne są zwłaszcza informacje o tym, z jakimi innymi preparatami nie należy ich łączyć.
Sposoby na różne dolegliwości:
1. Niestrawność
Objawia się silnym bólem brzucha. Spowodowana jest tym, że żołądek nie daje rady wyprodukować dostatecznej ilości enzymów trawiennych.
Sposób domowy:
- Trawienie przyspieszy herbatka z dziurawca, piołunu, mięty pieprzowej. Łyżkę ziół zalej szklanką wrzątku, parz pod przykryciem 10 min. Pij przestudzony napar.
- Żuj nasiona kardamonu, kminku lub kopru włoskiego.
- Sięgnij po ziołową nalewkę. Wymieszaj po łyżeczce mięty, nasion jałowca i ziela piołunu. Mieszankę zalej 1/2 litra wódki. Zamknij szczelnie i odstaw na tydzień.
W wypadku bólu brzucha i niestrawności wypij łyżeczkę nalewki lub dwie.
Lekarz:
Nie zwlekaj z wizytą u lekarza, jeśli ból początkowo zlokalizowany w środkowej części brzucha rozlewa się z prawej strony i nasila przy kaszlu i uciskaniu brzucha. To mogą być objawy zapalenia wyrostka. Nie należy także stosować domowych sposobów, jeśli pojawią się gorączka, silne wymioty, pogorszenie samopoczucia, a brzuch jest bardzo twardy.
Takie objawy mogą świadczyć o poważnych schorzeniach, np. zapaleniu trzustki.
Diagnozę można potwierdzić dopiero po szczegółowych badaniach w szpitalu.
2. Przeziębienie
Spowodowane jest wirusami. Objawia się katarem, kaszlem, bólem gardła, osłabieniem. Najlepszy sposób na poradzenie sobie z infekcją to odpoczynek i wspomaganie organizmu w walce z wirusami.
Sposób domowy:
- Przygotuj napar z lipy (herbatkę ekspresową parz 5 min). Dodaj łyżeczkę miodu, dwie łyżeczki soku z malin, kawałek imbiru przepuszczony przez praskę.
Napój wlej do termosu. Taką wzmacniającą herbatkę popijaj przez cały dzień.
- Na kaszel pomoże syrop z czosnku. Zmiażdż 5–8 ząbków. Wciśnij sok z dwóch cytryn. Zalej niewielką ilością przegotowanej chłodnej wody. Odstaw na 3 dni, odcedź.
Pij trzy razy dziennie po łyżce.
Lekarz:
Gdy po tygodniu nie ma poprawy, to znak, że powinnaś pójść do lekarza. Zrezygnuj z domowego leczenia także wówczas, gdy pojawia się wysoka gorączka, odkrztuszasz ropną wydzielinę, masz duszności, kaszel się nasila, boli cię ucho lub zatoki. Te objawy mogą świadczyć, że doszło do tzw. nadkażenia bakteryjnego lub innych powikłań przeziębienia (np. zapalenia ucha, płuc czy zatok). Nie wystarczy więc wzmacnianie organizmu. Zazwyczaj konieczne są antybiotyki, aby zwalczyć infekcję bakteryjną.
Przyczyną najczęściej bywa przejedzenie lub zatrucie. Najważniejsze przy biegunce jest picie dużej ilości płynów.
Sposób domowy:
- Przygotuj domową kurację nawadniającą. Do jednej szklanki wlej ciepłą wodę z 1/4 łyżeczki sody oczyszczonej, do drugiej sok pomarańczowy lub jabłkowy z łyżeczką miodu i odrobiną soli. Pij na przemian oba napoje małymi łykami.
- Biegunkę hamuje napar z czarnych jagód (działa zapierająco). Trzy łyżki suszonych owoców zalej szklanką gorącej wody. Pozostaw na 5 min. Przecedź napar i powoli wypij. Możesz też zjeść owoce pozostałe po zaparzeniu herbatki.
Lekarz:
Jeśli pojawi się gorączka, powinnaś skontaktować się z lekarzem. Nie zwlekaj z wizytą, gdy biegunka utrzymuje się dłużej niż 48 godzin, towarzyszą jej silne wymioty i ból głowy.
Kontakt ze specjalistą jest konieczny również wtedy, kiedy biegunka powraca, a w kale znajdują się krew i śluz.
Wezwij pogotowie, gdyby doszło do zasłabnięcia i zatrzymania moczu.
Lekarz ustali przyczynę biegunki (na podstawie badania kału) i zleci odpowiednie leczenie (często są to antybiotyki).
4. Gniecenie w boku
Jest to pierwszy objaw, że wątroba nie pracuje prawidłowo. Powiększa się wówczas i uciska sąsiadujące narządy, stąd nieprzyjemne uczucie gniecenia. Jej pracę wspomogą domowe sposoby.
Sposób domowy:
- Pozwól wątrobie odpocząć. Jeśli siedzisz przy stole, odejdź od niego, połóż się wygodnie, rozluźnij ubranie. Do prawego boku przyłóż ciepły (nie gorący!) termofor. Wtedy drogi żółciowe rozszerzą się, co złagodzi ból.
- Przygotuj napar z nasion ostropestu (łyżeczkę zalej szklanką wrzątku, parz 10 min). Możesz też zażyć lek zawierający wyciąg z tej rośliny (np. Sylimarol, Syliprom).
Lekarz:
Niekiedy obfita uczta może się skończyć atakiem kolki wątrobowej. Objawia się bardzo silnym bólem po prawej stronie pod żebrami promieniującym do łopatki. Towarzyszą mu wzdęcia, nudności, wymioty żółcią. Ból trwa kilka lub kilkanaście godzin. Atak kolki wątrobowej powinien zmobilizować cię do wizyty u lekarza. Jeśli badania (próby wątrobowe oraz USG wątroby i dróg żółciowych) wykażą, że są one zdrowe, wówczas winna atakom jest nieprawidłowa dieta. Zmiana sposobu odżywiania się na lekkostrawny pozwoli uniknąć problemów.
5. Ból głowy
Najczęściej jest pierwszym objawem infekcji wirusowej. Nagle pojawia się drapanie w gardle, błony śluzowe są zaczerwienione. W tym wypadku wystarczy skoncentrować się na łagodzeniu dolegliwości.
Sposób domowy:
- Płucz gardło trzy razy dziennie naparem z ziół: szałwii, rumianku lub nagietka. Łyżkę suszu zalej szklanką wrzątku, zaparzaj pod przykryciem 20 min, przecedź, przestudź. Szałwia niszczy bakterie, rumianek działa przeciwzapalnie, nagietek natomiast przeciwbakteryjnie i przeciwgrzybiczo.
- Przygotuj ciepły okład. Liście kapusty zanurz w gorącej wodzie, wyjmij, rozbij tłuczkiem do mięsa, przyłóż do szyi i owiń szalikiem. Poczekaj 20 min. Kapusta zawiera związki siarki i sól potasową, które przynoszą ulgę w stanach zapalnych.
Lekarz:
Kiedy pojawią się: gorączka, dreszcze, a po ściankach chorego gardła zacznie spływać ropa, to znak, że infekcja wirusowa przerodziła się w bakteryjną.
W tym wypadku wizyta u lekarza jest nieunikniona. Specjalista najprawdopodobniej przepisze ci antybiotyki. Są konieczne, aby infekcja nie rozprzestrzeniła się po całym organizmie. Może to bowiem grozić poważnymi powikłaniami, takimi jak: zapalenie płuc, stawów czy osierdzia.
6. Wzdęcia
Pojawiają się w efekcie nadmiernego wytwarzania gazów. Najwięcej ich powstaje, gdy jesz w pośpiechu, rozmawiając, śmiejąc się i gdy pijesz gazowane napoje. Wzdęciom sprzyjają również niektóre potrawy: bigos, fasolka, cebula, majonez i ciasta z kremem. Dolegliwości złagodzą zioła i przyprawy.
Sposób domowy:
- Wymieszaj po łyżeczce mięty, rumianku, zmielonego kminku, nasion kopru włoskiego. Łyżkę mieszanki zalej szklanką wrzątku.
Parz ok. 10 min. Przecedź i wypij.
- Masuj brzuch kolistymi ruchami przez 5 min. Po masażu leż po pół minuty na brzuchu, potem na lewym, następnie na prawym boku.
Lekarz:
Bywają sytuacje, gdy wzdęcia są objawem poważniejszej dolegliwości. Idź do lekarza, jeśli: masz kurczowe bóle brzucha, zaparcia na zmianę z biegunkami, odgłosy przelewania w brzuchu, a dolegliwości ustępują podczas snu. To może świadczyć o zespole jelita drażliwego. Narastające w krótkim czasie wzdęcia i zaparcia, zmiany rytmu i regularności wypróżnień, śluz i krew w stolcu, biegunki naprzemiennie z zaparciami to objawy polipów jelita grubego. To schorzenie, które przez wiele lat rozwija się, nie dając żadnych objawów.
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!