Long COVID u dzieci i młodzieży. Jak zabezpieczyć najmłodszych przed chorobami?

long covid u dzieci fot. Adobe Stock
Long Covid dotyczy około 25,4% dzieci i młodzieży łącznie. Objawy mogą wystąpić zarówno u pacjentów, którzy chorowali ciężko, jak i u tych, którzy nie mieli żadnych symptomów.
long covid u dzieci fot. Adobe Stock

Long COVID to stan, podczas którego jeszcze długo po infekcji COVID-19 możemy odczuwać typowe objawy choroby. Światowa Organizacja Zdrowia zaproponowała, by za long COVID uznawać sytuację, gdy u pacjenta, który wyzdrowiał, pojawi się przynajmniej jedna dolegliwość trzy miesiące po infekcji koronawirusem i utrzymuje się ona co najmniej przez okres dwóch miesięcy. Dodatkowo objawów nie można wyjaśnić inną chorobą, niż wcześniejszym zarażeniem COVID-19. 

Objawy long COVID

Long COVID czyli inaczej zespół po-COVID-owy (post-COVID syndrom). Do najczęstszych objawów tego stanu zalicza się: 

  • obniżenie nastroju, 
  • zmęczenie, 
  • zaburzenia snu, 
  • ból głowy, 
  • objawy oddechowe,
  • ból mięśni i stawów,
  • zaburzenia smaku i węchu,
  • kaszel,
  • utratę włosów.

W przypadku dzieci zakażenie COVID-19 niesie ze sobą ryzyko rozwoju Wieloukładowego Zespołu Zapalnego u Dzieci (MIS-C), które może wpływać na serce, naczynia krwionośne i inne organy. W konsekwencji może dojść do stanów zagrażających życiu, np. uszkodzenia mięśnia sercowego (zawału), powstania tętniaków naczyń wieńcowych oraz niewydolności oddechowej.

U niektórych dzieci konieczne okazać się może zapewnienie ambulatoryjnej opieki specjalistycznej, ale o tym zawsze decyduje lekarz. W przypadku long COVID mogą wystąpić też inne poważne powikłania, w tym zespół ostrej niewydolności oddechowej, zapalenie mięśnia sercowego, ostra niewydolność nerek, wieloukładowa niewydolność narządów.

Jak zapobiegać long COVID? 

Lekarze rekomendują te same zasady, jak w przypadku ochrony przed COVID-19. Wśród najczęściej wymienianych zaleceń pojawiają się:

  • unikanie dużych skupisk ludzi,
  • mycie i dezynfekowanie rąk, 
  • noszenie maseczki,
  • przyjmowanie szczepień ochronnych. 

Profilaktyka szczepień a long COVID u dzieci i młodzieży

Jak mówi dr n. med. Ilona Małecka z Katedry i Zakładu Profilaktyki Zdrowotnej UM w Poznaniu, szczepienia są ważne nie tylko wtedy, gdy w powietrzu wisi pandemia. Do tego tematu powinniśmy podchodzić racjonalnie, pamiętając, że szczepienia mogą uchronić przed chorobą, zminimalizować jej objawy oraz zbudować odporność populacyjną.

Nie do końca mamy przekonanie o tym, jak wielką rolę mają szczepienia w ochronie samego dziecka, ale również w tworzeniu się odporności populacyjnej - mówi dr n. med. Ilona Małecka.

Szczepienie przeciw Covid-19 można wykonać z innymi szczepieniami podawanymi w ramach Programu Szczepień Ochronnych - podczas jednej wizyty, ale także w dowolnym czasie przed podaniem lub po podaniu innych szczepionek - podkreśla dr Małecka.

 

WAŻNE: Pamiętaj, że to lekarz kwalifikuje dziecko do szczepienia, oceniając jego stan zdrowia. 

Long COVID u dzieci i młodzieży - sposoby leczenia

Jeśli obawiasz się, że twoje dziecko może mieć long COVID, to koniecznie udaj się do lekarza. Specjalista z pewnością zleci dodatkowe badania, aby wprowadzić odpowiednie leczenie objawowe. 

fot. Adobe Stock

Nie tylko COVID, czyli tridemia 

Coraz częściej mówi się o potrójnej epidemii (tridemii), czyli zachorowaniach na grypę, COVID oraz RSV. Choroby te mogą dotknąć dzieci, których układ odpornościowy nie jest jeszcze wystarczająco silny, aby poradzić sobie z takimi infekcjami. Mowa o niemowlakach, dzieciach uczęszczających do żłobka, ale też i tych z chorobami współistniejącymi (astma, otyłość, cukrzyca).

Objawy zimowych chorób

Do najczęściej wymienianych objawów typowych zimowych chorób, a więc grypy, COVID i RSV zalicza się: 

  • ogólne osłabienie, 
  • ból i zawroty głowy, 
  • katar,
  • kaszel, 
  • ból mięśni czy gardła,
  • wysoką temperaturę, a czasami drgawki gorączkowe,
  • brak apetytu,
  • niechęć do picia,
  • apatię i senność,
  • nudności i wymioty.

Istotny w tym wszystkim jest stopień nasilenia objawów oraz ich występowanie w różnych konfiguracjach - wtedy możemy mówić o dopasowaniu do konkretnej jednostki chorobowej. Na podstawie samych objawów coraz trudniejsze bywa odróżnienie grypy od COVID-19, czy RSV.

To dlatego tak ważne jest, aby w przypadku wystąpienia powyższych objawów, rozważyć stacjonarną wizytę u lekarza. Specjalista zleci dodatkowe badania, a także oceni stan zdrowia dziecka i zaproponuje leczenie. 

Szczepienie przeciw grypie

Jednym ze sposobów ochrony przed grypą i minimalizowaniem jej skutków może być szczepienie. Jak czytamy na stronie Narodowego Instytutu Zdrowia, "w Polsce dostępne są szczepionki inaktywowane zawierające cząstki wirusa grypy (typu „split”) lub powierzchniowe białka wirusa grypy (typu „subunit”) oraz żywa szczepionka donosowa. Szczepienia przeciw grypie zapobiegają zachorowaniom u ok. 40-70% szczepionych osób, w zależności od sezonu i grupy osób szczepionych. Zapewniają wysoką ochronę przed powikłaniami pogrypowymi. Zaleca się aby szczepionki przeciw grypie podawać każdego roku każdemu już od 6 miesiąca życia, o ile nie ma przeciwwskazań medycznych".

Najbardziej optymalny okres na wykonanie szczepienia przypada na czas od września do końca października. Nie ma jednak przeciwwskazań do wykonania go w dowolnym okresie epidemicznym. 

Szczepienie przeciwko grypie szczególnie rekomendowane jest:

  • dzieciom w wieku 6-59 miesięcy, 
  • dzieciom z przewlekłymi chorobami: układu oddechowego, sercowo-naczyniowego, nerek, wątroby, układu nerwowego, układu krwiotwórczego, metabolicznymi,
  • dzieciom z upośledzeniem odporności,
  • dzieciom i młodzieży leczonym przewlekle kwasem acetylosalicylowym,
  • dzieciom przebywającym w placówkach opiekuńczo-wychowawczych.

Schemat szczepień przeciw grypie u dzieci 

  • Dzieci w wieku od 6 miesięcy do 9. urodzin, które wcześniej nie były szczepione przeciw grypie sezonowej, powinny otrzymać dwie dawki szczepionki w odstępie co najmniej 4 tygodni. W kolejnych latach należy podać jedną dawkę szczepionki. 
  • Dzieci, które skończyły 9 lat w kolejnych sezonach grypowych otrzymują jedną dawkę szczepionki.
 

Ważne: Jeśli twoje dziecko ma objawy grypopodobne, nie zwlekaj. Udaj się do lekarza pediatry, aby wdrożyć optymalne metody leczenia. 

Źródła: 

 
 
Kampania edukacyjna „Szczepienia Przez Pokolenia” finansowana przez Pfizer.
 
 

Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!

Redakcja poleca

REKLAMA