Łuszczyca stawowa (inaczej ŁZS, czyli łuszczycowe zapalenie stawów) to przewlekła choroba zapalna stawów. Szacuje się, że pojawia się u 5 do 30% osób cierpiących na łuszczycę. Jej najbardziej charakterystyczne objawy to przede wszystkim:
- zmiany łuszczycowe na skórze (u większości chorych),
- ból, obrzęk, poranna sztywność, ucieplenie stawu lub stawów.
Jak rozpoznać ŁZS, jakie badania diagnozują tę chorobę i jak się ją leczy? Wyjaśnił nam to dr n. med. Paweł Jerzak – reumatolog Grupy LUX MED.
Czym jest łuszczyca stawowa i u kogo może się pojawić?
Dr n. med. Paweł Jerzak: Jest to choroba należąca do szerszej grupy zapaleń stawów nazywanych spondyloartropatiami seronegatywnymi. Należą do nich: ZZSK, ŁZS, reaktywne zapalenia stawów, zapalenia stawów w chorobach zapalnych jelit, zespół SAPHO.
Jest to schorzenie silnie powiązane z predyspozycjami genetycznymi, jednak zróżnicowanymi w zależności od postaci choroby, np. obecność genu HLA B27 jest powiązana z postacią osiową, a genu HLA DR 4 z postacią nadżerkową podobną do reumatoidalnego zapalenia stawów – RZS.
ŁZS występuje u osób z łuszczycą skóry lub które mają krewnych chorujących na łuszczycę. U około 20-25% osób z łuszczycą skóry rozwinie się zapalenie stawów, jednak u 30% z tych osób zmiany stawowe poprzedzają pojawienie się zmian skórnych.
W przeciwieństwie do RZS, na które chorują przede wszystkim kobiety (9:1), ŁZS występuje w równym stopniu u obu płci. Początek choroby ma miejsce najczęściej między 20. a 50. rokiem życia.
Istnieje 5 podtypów ŁZS różniących się znacznie obrazem klinicznym. Najczęstsze to:
- postać nielicznostawowa,
- postać osiowa z zajęciem stawów krzyżowo-biodrowych
- postać wielostawowa, przypominająca reumatoidalne zapalenie stawów – RZS.
Spotykane są także postacie mieszane. Mogą występować objawy pozastawowe jak: zapalenie entez (np. zapalenie przyczepów ścięgna Achillesa), zapalenie tęczówki, wady zastawki aortalnej, objawy depresyjne.
Kiedy konieczny jest kontakt z reumatologiem?
Jeżeli u osoby z łuszczycą skóry lub która ma krewnych z łuszczycą skóry i/lub ŁZS pojawi się ból i obrzęk jednego lub kilku stawów, to jest to wskazanie do pilnej konsultacji reumatologicznej. Dotyczy to także sytuacji, w której ból i obrzęk oraz często zaczerwienienie dotyczy całego palca ręki lub stopy.
Jakie badania należy wykonać, aby potwierdzić łuszczycę stawową?
Najczęściej do postawienia diagnozy wystarczą:
- obraz kliniczny zapalenia stawów (ból, obrzęk, wzmożona ciepłota, ograniczenie ruchomości, niekiedy zaczerwienienie),
- obecność łuszczycy skóry u pacjenta lub członków jego rodziny,
- nieobecność czynnika reumatoidalnego (RF) we krwi.
Bardzo często spotykane jest podwyższenie parametrów zapalnych w badaniach krwi, jednak nie jest to niezbędne do postawienia rozpoznania.
W przypadkach wątpliwych można wykonać badania obrazowe jak USG, rezonans magnetyczny lub scyntygrafię trójfazową kości, które mogą potwierdzić lub wykluczyć obecność procesu zapalnego w stawach.
Jak leczyć łuszczycę stawową?
W leczeniu ŁZS stosowane są leki modyfikujące przebieg choroby (DMARD), leki niesterydowe przeciwzapalne oraz (przy braku skuteczności) biologiczna terapia antycytokinową. Ta ostatnia z racji na bardzo wysokie koszty jest ograniczona do przypadków niepoddających się leczeniu lekami DMARD.
Leczenie ŁZS powinno się odbywać pod nadzorem specjalisty reumatologa i wymaga ścisłej współpracy i wzajemnego zaufania pomiędzy lekarzem a pacjentem z uwagi na ryzyko wystąpienia działań niepożądanych zastosowanego leczenia lub powzięcia przez pacjenta próby zmiany leczenia na terapię alternatywną (zioła, biorezonans itp.).
Czy na łuszczycę stawową można otrzymać rentę?
Obecnie dostępne metody leczenia w znakomitej większości przypadków pozwalają na zadowalającą, a niekiedy pełną kontrolę aktywności choroby, umożliwiając normalne funkcjonowanie zarówno w życiu rodzinnym, jak i zawodowym. Jednak w niewielkim odsetku przypadków rozwój choroby może doprowadzić do znacznego i trwałego upośledzenia sprawności układu ruchu uprawniającego do uzyskania świadczenia rentowego.
Zobacz też:
Jak rozpoznać łuszczycę krostkową?
Wszystko o łuszczycy skóry głowy
Na co dzień pracuje w Grupie LUX MED.
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
