Zgaga, tuż obok wzdęć i zaparć, jest najczęstszą dolegliwością ze strony układu pokarmowego. Dopada nas zazwyczaj, gdy zjemy szybko posiłek; gdy jest on za tłusty lub za kwaśny. Daje nieprzyjemny objaw pieczenia w przełyku i żołądku oraz odczuwanie „kwaśnego” smaku w ustach. Istnieje wiele metod walki z tym objawem. Jednak najważniejszą sprawą, jest zidentyfikowanie przyczyny zgagi, ponieważ wtedy możliwej jest skuteczniejsze leczenie i zapobieganie „palenia” w przełyku.
Zgaga, jak wspomniano wcześniej to nieprzyjemne uczucie pieczenia/palenia w przełyku i okolicach nadbrzusza, na które rzutuje się żołądek. Czasem towarzyszą temu odbijania, chrypka (wynik podrażnienia gardła przez kwaśną treść), nudności, chrząkanie, kaszel i „kwaśny” posmak. Przez zgagę, możemy mieć także problem z utrzymaniem świeżego oddechu. Męczącym może być nieprzyjemny zapach z ust, rano, zaraz po przebudzeniu.
Zgaga bywa objawem choroby refluksowej żołądka, który polega na na zarzucaniu kwaśnej treści żołądkowej do przełyku, przez rozkurczony wpust żołądka (miejsce łączące przełyk z żołądkiem), a także przepukliny rozworu przełykowego, stanu zapalnego żołądka i wzmożonej produkcji kwasu solnego. Czasem zgaga może „maskować” zawał mięśnia sercowego.
Na pojawienie się zgagi ma wpływ masa przeróżnych czynników. Zaliczamy do nich przede wszystkim grzeszki dietetyczne, przewlekły stres, życie w biegu, leżenie po spożyciu posiłku, nagłe zmiany pozycji, a także częste przebywanie w pozycji na brzuchu lub do góry nogami.
Istnieje wiele produktów, po których osoby podatne, są narażone na wystąpienie zgagi. Zaliczamy do nich kawę, piwo, mocną herbatę, napoje gazowane, kwaśne soki, ocet, pikantne i kwaśne potrawy, konserwy, ogórki, cebulę, orzeszki ziemne, chipsy, frytki, majonez i ciasto drożdżowe. Zgaga jest również towarzyszką osób otyłych, z nadwagą, palaczy, alkoholików i kobiet w ciąży.
Zapobiegamy zgadze:
- identyfikujemy jej przyczynę
- rezygnujemy z podejrzanych potraw i napojów
- wybieramy odpoczynek w pozycji z uniesieniem klatki piersiowej, kładziemy się po około 3 godziny od posiłku
- śpimy na 2 poduszkach i w pozycji na plecach, by uniemożliwić cofanie się kwaśnej treści
- kolację zjadamy około 2-3 godziny przed snem
- odstawiamy w miarę możliwości używki
- zrzucamy zbędne kilogramy
- zwracamy uwagę na przyjmowane lekarstwa, zwłaszcza przeciwzapalne, dostępne bez recepty – Aspiryna, Ibuprom oraz wydawany z przepisu lekarza ketoprofen (Ketonal), ponieważ one często zwiększają wydzielanie kwasu żołądkowego.
„Pożar” w przełyku – co robić?
Jest wiele sposobów walki ze zgagą. Początkowo, gdy nie jest to objaw mocno nasilony, warto pomóc sobie domowymi, naturalnymi sposobami. Do najprostszych należą:
- nagromadzenie dużej ilości śliny w ustach i połknięcie jej; powtarzamy to do momentu ulgi
- wypicie szklanki chłodnej wody mineralnej lub przegotowanej
- szklanka ciepłej wody z łyżeczką sody oczyszczone
- mleko, ale na krótką metę, ponieważ może wzmagać zgagę na skutek stymulowania wydzielania soków trawiennych z powodu zawartości białka
- zjedzenie kilku migdałów
- żucie jagód jałowca (około 10-15 owoców)
- żucie nasion kopru włoskiego lub gorczycy (łyżeczka kopru lub gorczycy)
- napary ziołowe (dziurawiec; żywokost; mieszanka ziołowa: ½ łyżeczki mięty, piołunu i rumianku – zalać filiżanką wrzątku, pić kilka razy dziennie małymi łykami
- wypicie roztworu z gliną leczniczą, dostępną w aptece (łyżka gliny na szklankę wody)
- wypicie soku z surowych ziemniaków lub pogryzienie i dokładne przeżucie ziemniaka surowego
Arsenał z apteki, jest również bogaty. Bez recepty otrzymamy następujące lekarstwa:
- związki glinu, magnezu i wapnia (Maalox, Manti, Reannie, Gastrinal, Alusal, Alumag, Gaviscon), skuteczne, ale ich działanie nie utrzymuje się długo
- hamujące wydzielanie soków żołądkowych, blokujące receptory histaminowe w żołądku: ranitydyna (Ranigast, Ranisan, Zantac, Ranitil) – działa do około 12 godzin; omeprazol (Bioprazol, Polprazol Acidcontrol)
Pamiętajmy, że gdy zgaga męczy nas więcej niż dwa razy w tygodniu, towarzyszy jej ból brzucha i przełyku oraz utrudnienie połykania – trzeba udać się do lekarza, w celu zdiagnozowania swojego stanu. Warto obserwować swój organizm i zgłosić lekarzowi, kiedy, w jakich okolicznościach i np. po jakim pożywieniu pojawia się uporczywe palenie w przełyku. Ułatwi to diagnostykę i dobór właściwej terapii.
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
