Tajemnicze guzki
Przyczyny powstania mięśniaków nie są do końca znane. Wiadomo, że częściej z ich powodu cierpią kobiety, które mają wysoki poziom estrogenów, przy jednoczesnym niskim poziomie progesteronu. Czynnikiem, który podnosi ryzyko powstania tych zmian, jest także otyłość (każde 10 kg nadwagi zwiększa ryzyko rozwoju tych guzów aż o 21 proc). Wiadomo również, że skłonność do mięśniaków bywa dziedziczna i że doustna antykoncepcja i ciąża zmniejszają ryzyko ich rozwoju.Sygnały z brzucha
Często mięśniaki wykrywane są przypadkowo, np. podczas okresowego usg. narządów rodnych. Tak bywa w przypadku niewielkich guzów, które nie powodują objawów. Bo dopiero gdy są większe albo jest ich dużo, dają się we znaki, wywołując m.in. zaburzenia miesiączkowania, bóle brzucha, mogą także spowodować kłopoty z zajściem w ciążę. Już na podstawie samych zgłaszanych przez pacjentkę objawów ginekolog może podejrzewać, że chodzi właśnie o mięśniaki. Aby jednak to potwierdzić, konieczne jest usg. Badanie to pozwala też określić charakter i usytuowanie zmian.
Jak kontrolować mięśniaki
Małe, niesprawiające kłopotów mięśniaki zwykle zostawia się w spokoju. Trzeba je tylko regularnie kontrolować (obowiązkowa wizyta u ginekologa raz na pół roku). Chodzi o to, by wyłapać moment, gdy ewentualnie zaczną się powiększać i wtedy szybko włączyć leczenie. Nie ma sensu profilaktycznie ich usuwać, bo wiadomo, że z tak małymi zmianami organizm sam sobie poradzi w okresie menopauzalnym. Wówczas jajniki przestaną produkować hormony płciowe, a to w sposób naturalny doprowadzi do zmniejszenia się wszystkich mięśniaków.Leczenie mięśniaków
W przypadku poważniejszych guzów konieczne jest ich leczenie. Uzależnione będzie ono od wieku pacjentki oraz rozległości zmian.Terapia farmakologiczna
W większości przypadków jest ona wstępem do leczenia operacyjnego. Polega na podawaniu leków przeciwbólowych i preparatów hormonalnych, które zmniejszają rozmiar mięśniaków. Obiecujące wyniki dają nowe leki (na receptę) zawierające octan uliprystalu, który zmniejsza guzki nawet o 50 proc. po trzymiesięcznym leczeniu.
Leczenie operacyjne
To rozwiązanie dla kobiet, u których mięśniaki wywołują bardzo silne dolegliwości, np. bóle, obfite krwawienia. Na pewno operuje się też zmiany szybko rosnące i te, z powodu których kobieta nie może zajść w ciążę. Usunąć należy również mięśniaki uszypułowane, czyli takie, które połączone są z trzonem macicy za pomocą tkanki łącznej, tzw. szypuły. W takim przypadku istnieje niebezpieczeństwo, że szypuła może się skręcić, a to zablokowałoby dopływ krwi do fragmentu macicy, do której mięśniak jest przyczepiony. Taka sytuacja grozi martwicą tkanek macicy.
- Operacja tradycyjna z otwarciem powłok brzusznych – to rozwiązanie dla kobiet, które mają dużo mięśniaków lub gdy guz osiągnął już spore rozmiary. Przeprowadza się ją w pełnym znieczuleniu; w szpitalu trzeba pozostać 5–7 dni. Kobietom, które nie rodziły, i tym, które planują mieć jeszcze dzieci, wykonuje się tzw. operacje oszczędzające, w czasie których usuwa się same mięśniaki. Paniom w okresie klimakterium zaleca się usunięcie mięśniaków razem z macicą. A jeszcze starszym najczęściej wycina się również przydatki, czyli jajniki i jajowody. Taką operację można zrobić w ramach ubezpieczenia w NFZ.
- Laparoskopia – stosuje się ją przy niewielkich mięśniakach. Po laparoskopii kobieta musi pozostać w szpitalu 2–3 doby. Niestety, po takim zabiegu istnieje dość duże prawdopodobieństwo, że mięśniaki się odnowią. Laparoskopia jest refundowana przez NFZ.
- Embolizacja tętnic – zabieg ten można stosować tylko wtedy, gdy średnica mięśniaków nie przekracza ją 5–10 cm. Wymaga jednodniowego pobytu w szpitalu. Polega na zamknięciu dopływu krwi do guza, w wyniku czego zmniejsza on swoją objętość nawet o 80 proc. Niestety, embolizacja nie jest refundowana przez NFZ. Trzeba za nią zapłacić (od 2500 zł).
Rodzaje mięśniaków i ich objawy
Każdy mięśniak może powodować inne objawy. Rodzaj symptomów uzależniony jest od tego, na co uciska, a nasilenie dolegliwości zależy w głównie od wielkości guza (lub liczby guzów). Na zewnątrz i wewnątrz macicy mogą rozwinąć się mięśniaki uszypułowane. Są one połączone z trzonem macicy za pomocą pasemka tkanki łącznej, tzw. szypuły (taki mięśniak wygląda jak balonik na sznurku).1. Mięśniaki Śródścienne
Gdzie się znajdują: rozwijają się w ścianie macicy
Jakie wywołują objawy: wywołują bardzo długie i obfite miesiączki, mogą także powodować krwawienia między kolejnymi cyklami
2. Mięśniaki podśluzówkowe
Gdzie się znajdują: rosną do wnętrza macicy
Jakie wywołują objawy: wywołują takie same dolegliwości, jak mięśniaki śródścienne
3. Mięśniaki podsurowcze
Gdzie się znajdują: rosną na zewnątrz macicy w stronę błony otaczającej macicę od strony brzucha
Jakie wywołują objawy: wywołują uczucie pełności w dole brzucha, zwiększone parcie na pęcherz, kłopoty z jego opróżnianiem, mogą być też przyczyną zaparć
4. Mięśniaki międzywięzadłowe
Gdzie się znajdują:tworzą się na zewnętrznej powierzchni trzonu macicy
Jakie wywołują objawy: uciskają żyły, a więc utrudniają odpływ krwi z nóg, a to sprzyja powstawaniu obrzęków oraz żylaków
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!