Mleko wielbłądzie już od lat jest przedmiotem zainteresowania lekarzy, dietetyków i specjalistów od żywienia. Niedawno weszło na polski rynek i już budzi ogromny entuzjazm, ale też rodzi pytania: czy faktycznie jest to alternatywa dla osób z alergią na mleko? Czy jest to właściwy produkt dla dzieci? Dlaczego w ogóle szukamy egzotycznego mleka, skoro mamy w Polsce mleko kozie i owcze jako alternatywę dla krowiego? Postanowiliśmy zapytać o to dietetyka Joannę Pawłowską z Profesjonalnego Doradztwa Żywieniowego ze Stargardu.
Czy jako dietetyk często ma Pani do czynienia z dziećmi z alergią pokarmową?
Z roku na rok dzieci z alergiami pokarmowymi przybywa, a alergia na białka mleka krowiego jest jedną z najczęściej spotykanych. Jeśli dołączymy do tego problemy z nietolerancją laktozy, robi się z tego bardzo duża grupa pacjentów, których rodzice borykają się z problemem znalezienia alternatywy dla mleka krowiego. Alergia na białka mleka krowiego często pojawia się już w pierwszych miesiącach życia. Jeśli dziecko jest karmione piersią, to mama musi przejść na dietę eliminacyjną, a jeśli mlekiem modyfikowanym, to dziecku wprowadza się specjalny preparat mlekozastępczy (hydrolizat). Jednak dla starszych dzieci rodzice poszukują innej alternatywy. Często pytają o mleko kozie, ale niestety nie jest to rozwiązanie problemu z uwagi na możliwość wystąpienia reakcji krzyżowych.
Czy w takim razie nie można po prostu w przypadku alergii wyeliminować mleka i nie podawać produktów mlecznych? Po co właściwie szukać zamienników?
Każda dieta eliminacyjna, szczególnie u dzieci, powinna być zbilansowana. Nie można jedynie usunąć produktów, które alergizują. Trzeba na ich miejsce wprowadzić zamienniki lub produkty, które dostarczą witamin i składników mineralnych. Jest to dość trudne, szczególnie, że często alergia na białka mleka nie jest jedyną. Dlatego rodzice szukają pomocy u mnie, żebym pomogła zbilansować dietę i aby nie doprowadzić do niedoborów, które zwłaszcza u małych dzieci mogą powodować poważne konsekwencje takie jak zaburzenia rozwoju czy problemy z nawracającymi infekcjami.
Na polskim rynku pojawiło się ostatnio mleko wielbłądzie Camelicious z Dubaju, które ma bardzo dobre opinie wśród specjalistów za granicą. Szereg badań pokazuje szczególne właściwości prozdrowotne tego mleka w porównaniu z mlekiem krowim. Czy jednak nie powinniśmy szukać alternatywy np. w mleku kozim czy owczym, które jest tańsze i łatwiej dostępne?
Trzeba w tym miejscu wytłumaczyć nieco mechanizm powstawania alergii pokarmowej. Jest ona zawsze związana z nieprawidłową odpowiedzią układu immunologicznego na obecność białek mleka. Mleko wielbłądzie jako jedyne z dostępnych mlek (krowiego, bawolego, owczego czy koziego) nie zawiera β-laktoglobuliny, a to właśnie ona ma przede wszystkim działanie alergizujące. Co więcej: zaobserwowano, że regularne picie mleka wielbłądziego redukuje objawy alergii nie tylko na mleko krowie, ale także na inne pokarmy. Inne mleka, takie jak kozie czy owcze, ze względu na podobną budowę białek do mleka krowiego mogą powodować tzw. reakcje krzyżowe. Badania pokazały, że w przypadku mleka wielbłądziego odsetek reakcji krzyżowych jest zdecydowanie mniejszy.
Czy w takim razie mleko to może być zamiennikiem dla mleka modyfkowanego dla niemowląt?
Nie. Jeśli niemowlę nie jest karmione piersią, wówczas należy stosować mleka modyfikowane, a w przypadku alergii preparaty mlekozastępcze dla alergików. Mleko wielbłądzie jest świetną alternatywą po pierwszym roku życia, kiedy zaczyna się zastępować mleko modyfikowane zwykłym mlekiem.
Jak wybrać najlepsze mleko modyfikowane?
To, co często martwi rodziców, to problem niedoborów wapnia na diecie bezmlecznej. Czy mleko wielbłądzie jest rozwiązaniem, czy stosując je należy dodatkowo suplementować wapń?
Mleko wielbłądzie jest idealnym źródłem wapnia, lepszym nawet niż mleko krowie. Co więcej, w porównaniu z nim, zawiera 10 razy więcej żelaza i 3 razy więcej witaminy C. Jest też dobrym źródłem nienasyconych kwasów tłuszczowych. Stosując mleko wielbłądzie jako zamiennik mleka krowiego absolutnie nie trzeba dodatkowo suplementować wapnia, co jest szczególnie ważne zwłaszcza u dzieci.
Podsumowując Pani wypowiedź można uznać, że mleko wielbłądzie jest dobrą alternatywą dla mleka krowiego u dzieci. A czy dorośli również będą mieli jakieś korzyści z jego stosowania?
Problem alergii wbrew powszechnej opinii nie dotyczy wyłącznie dzieci. Mam wielu dorosłych pacjentów z atopowym zapaleniem skóry lub innymi dolegliwościami związanymi właśnie z alergią na białka mleka krowiego. Dla nich również polecam mleko wielbłądzie. Poza tym warto wiedzieć, że mleko wielbłądzie ma 50% mniej tłuszczu niż mleko krowie, a jego regularne stosowanie pomaga obniżyć poziom cukru we krwi. Trzeba podkreślić, iż mleko wielbłądzie to nie tylko alternatywa w przypadku alergii, ale przede wszystkim to prozdrowotny napój, który może być pomocny w terapii autyzmu, cukrzycy, alergii i nietolerancji. Podsumowując: jest to bardzo ciekawa alternatywa i cieszę się, że jest ona już dostępna dla polskich klientów.
Jak rozpoznać alergię lub nietolerancję pokarmową?
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!